ΕΝΑΣ ... ΣΥΡΙΖΑ στην Πολωνία

 

Συνέντευξη του Γιάνους Νοντβένκσι στον Δημήτρη Κωνσταντακόπουλο

 

Η εμφάνιση του ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα και η εκτόξευση ενός μικρού κόμματος στην κυβερνητική εξουσία τόσο γρήγορα προκάλεσε πολύ μεγάλη εντύπωση σε όλη την Ευρώπη. Από τη μια ενεθάρρυνε τις δυνάμεις που θέλουν ανατροπή των κατεστημένων πολιτικών, μια περισσότερο κοινωνική Ευρώπη και τη διατήρηση της εθνικής κυριαρχίας των ευρωπαϊκών λαών. Από την άλλη βέβαια οι δυνάμεις του κατεστημένου, χριστιανοδημοκρατικού ή σοσιαλδημοκρατικού, είδαν στον ΣΥΡΙΖΑ, στην καλύτερη περίπτωση, μια ελληνική «ανορθογραφία». Πρόσφατα, ένα καινούριο κόμμα της αριστεράς γεννήθηκε στην Πολωνία με το όνομα «Σμένα» («Αλλαγή») κι αμέσως φίλοι και εχθροί άρχισαν να το αποκαλούν … ΣΥΡΙΖΑ! Μιλάμε για το επιδιώκει με τον Γιάνους Νιντβέντσκι, μέλος του εθνικού συμβουλίου του.

 

Γιατί σας αποκαλούν “Πολωνικό ΣΥΡΙΖΑ”;

 

Επειδή είμαστε το πρώτο κόμμα στην Πολωνία που δημιουργήθηκε και που ριζικά αρνείται την όλη ιδέα του νεοφιλελευθερισμού και την ηγεμονία των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ευρώπη. Σε ότι αφορά την παγκοσμιοποίηση, υπάρχουν δύο κυρίως μέρη, το οικονομικό μέρος, τράπεζες, εταιρίες και η όλη ευρωατλαντική ιδέα της οικονομικής ηγεμονίας και υπάρχει και το στρατιωτικό μέρος που είναι το ΝΑΤΟ. Δημιουργήσαμε αυτό το κόμμα για να σπάσουμε αυτό το μονοπώλιο των φιλελεύθερων και νεοσυντηρητικών κομμάτων, που κυρίως κατευθύνεται από την Ουάσιγκτον η το Βερολίνο. Γι αυτό επίσης το κοινωνικό και οικονομικό πρόγραμμα είναι ριζοσπαστικά αριστερό και σοσιαλιστικό. Πιστεύουμε ότι υπάρχει ανάγκη για πολύ περισσότερη ισονομία και εμπνεόμαστε από αυτές τις ιδέες της μαρξιστικής σκέψης, ότι η συσσώρευση του κεφαλαίου μπορεί να καταστρέψει τις κοινωνίες και ότι χρειάζεται να έχουμε πιο δυνατή επιρροή του κράτους ώστε να συγκρατήσουν τις διεθνείς εταιρίες και τις τράπεζες και να προστατέψουμε γενικά τους ανθρώπους, να παρέχουμε περισσότερη ισονομία και να  καταπολεμήσουμε την λιτότητα.

 

 

Ποια είναι η θέση σας για την Ευρώπη, πιστεύετε ότι η Πολωνία πρέπει να γίνει μέλος της Ευρωζώνης;

 

Όχι, Είμαστε σκεπτικοί σχετικά με την Ευρωζώνη. Αυτή τη στιγμή πιστεύουμε ότι το Ευρώ εξυπηρετεί μόνο τη γερμανική πολιτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πριν μπούμε στο Ευρώ πρέπει να υπάρξει μια ριζική αλλαγή στην όλη ιδέα του πώς πρέπει να είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση και πώς οι τράπεζες, εταιρίες και όλη η ιδέα του τραπεζικού συστήματος πρέπει να είναι πιο δημοκρατική και διαφανής. Τώρα φαίνεται ότι κάποιοι άνθρωποι που δεν έχουν δημοκρατική νομιμοποίηση, καταφέρνουν να κρατήσουν τις θέσεις τους, δημιουργούν ολόκληρες πολιτικές και στρατηγικές για την δημιουργία χρημάτων και γενικά κυριαρχούν επάνω στην οικονομία των μικρότερων και περιφερειακών χωρών της Ευρωζώνης.

 

Δεν είναι όμως εύκολο να απομονωθείτε; Η εντύπωση που έχουμε από μακριά είναι ότι η Πολωνία είναι ίσως μια από τις πιο ιδεολογικά δεξιές, αντιρωσικές και φιλοαμερικανικές χώρες στην Ευρώπη. Πως μπορούν τέτοιες ιδέες να έχουν απήχηση σε μια τέτοια χώρα;

 

Έχετε δίκιο. Η κοινή γνώμη ήταν το αντικείμενο μια μαζικής προπαγάνδας για 25 χρόνια. Εικοσιπέντε χρόνια πριν, όταν κάναμε την αλλαγή από μια σοσιαλιστική, κομουνιστική χώρα σε μια καπιταλιστική, το μοντέλο των οικονομικών αλλαγών πάρθηκε από την Σχολή του Σικάγου και ήταν μια άγρια, σκληρή, νεοφιλελεύθερη ιδέα του πώς να αλλάξει η οικονομία. Το αποτέλεσμα ήταν να καταστραφεί ολοκληρωτικά η βιομηχανία και να πουληθούν οι περισσότερες εθνικές εταιρίες, όπως η βιομηχανία εξόρυξης, η ναυπηγική βιομηχανία, όλα χάθηκαν.

 

 

Δηλαδή τα ναυπηγεία του Ντάντσιχ..

 

Έκλεισαν.

 

Είναι ειρωνικό, επειδή οι εργάτες εκεί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην κατάρρευση του κομουνισμού.

 

Ναι είναι ειρωνικό. Έκλεισαν. Αυτή τη στιγμή η πολωνική οικονομία βασίζεται στην φθηνή εργασία. Έτσι στέλνουμε ανθρώπους, σαν μετανάστες για να κάνουν δουλειές που οι δυτικοί, στην Γερμανία, στην Μεγάλη Βρετανία, δεν θέλουν να κάνουν. Πάνω από 3 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν ήδη πάει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

 

Ποιος είναι ο πληθυσμός της Πολωνίας;

 

Εικοσιέξι εκατομμύρια. Έτσι, περίπου 10 τοις εκατό των ανθρώπων έχουν ήδη φύγει από την Πολωνία και από τον Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο δεν έχει υπάρξει παρόμοιο γεγονός στην πολωνική ιστορία. Επειδή αυτό το νούμερο αυξάνεται και τώρα έχουμε τρία εκατομμύρια ανθρώπους που συνήθως είναι νέοι με υψηλό μορφωτικό επίπεδο. Έτσι αντιμετωπίζουμε τώρα και δημογραφικά προβλήματα. Και όλα αυτά κάνουν πιο δυνατή  στην κοινωνία μας, την ιδέα ότι κάτι πρέπει να αλλάξει. Φυσικά αυτά τα συναισθήματα, ότι χρειάζεται αλλαγή, χρησιμοποιούνται τώρα και από τα δεξιά ή εθνικιστικά κόμματα, τα οποία συνεργάζονται με το κυβερνών κόμμα, την Πλατφόρμα, που είναι νεοφιλελεύθερο. Προσπαθούμε να σταματήσουμε αυτή την πορεία και είναι αυτό μεγάλος δρόμος για εμάς, όμως πιστεύουμε ότι μπορούμε να καταφέρουμε να αλλάξουμε κάτι στην Πολωνία. Και όλη η γεωπολιτική κατάσταση μας βοηθάει επειδή δείχνει τους μηχανισμούς, που νωρίτερα ήταν κρυμμένοι από την κοινή γνώμη. Για παράδειγμα, δεν έχουμε διεθνή πολιτική στην χώρα μας γιατί κάνουμε αυτό που κάνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες στην Ουκρανία. Επίσης η κυβέρνηση μας παίρνει πολλές μη διαφανείς αποφάσεις. Για παράδειγμα  στέλνει λεφτά στην Ουκρανία, ή στέλνει στρατιωτική βοήθεια και κανένας δεν καταλαβαίνει γιατί το κάνει, επειδή δεν υπάρχει εθνικό συμφέρον σε αυτό. Και τα λοιπά.

 

Τι αντίκτυπο έχει η ελληνική εμπειρία στην Πολωνία; Ποια είναι η θέση της κοινής γνώμης, ποια είναι η θέση των ελίτ, των πολωνικών ελίτ, απέναντι στην Ελλάδα τώρα;

 

Υπάρχουν γενικά δύο γνώμες. Το δεξί κομμάτι της πολιτικής σκηνής κατηγορεί τους Έλληνες ότι δεν θέλουν να πληρώσουν το χρέος που έχουν πάρει, έτσι οι δεξιοί πολιτικοί προβάλουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ή εκείνες οι ιδέες για αλλαγή  όλου του συστήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ο δρόμος της απάτης και ότι οι Έλληνες γενικά πρέπει να ακούσουν την Γερμανία και να πληρώσουν το χρέος. Εμείς δεν συμφωνούμε, σαν το αριστερό κομμάτι της πολιτικής σκηνής, με αυτό, όπως και πολλοί άλλοι, και πιστεύουμε ότι αν ο ΣΥΡΙΖΑ τα καταφέρει με αυτές τις αλλαγές, ίσως κάτι σημαντικό να αλλάξει και στην Ευρωπαϊκή Ένωση και εμείς επίσης να επωφεληθούμε από αυτό. Έτσι, υπάρχει μεγάλη ελπίδα, γιατί όλο το σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ είναι φιλόδοξο και είναι σημαντικό για όλη την Ευρωπαϊκή ΄’Ενωση.

 

Πόσοι άνθρωποι στην Πολωνία υποστηρίζουν την ελληνική πολιτική και πόσοι αντιτίθενται σε αυτή;

 

Είναι δύσκολο να πώ. Στην Πολωνία έχουμε μια κατάσταση όπου στις περισσότερες εκλογές οι άνθρωποι δεν συμμετέχουν. Για παράδειγμα στις εκλογές της Ευρωβουλής, που ήταν πέρυσι, μόνο το 24% συμμετείχε, στις προεδρικές εκλογές που θα έχουμε τον Μάιο, μόνο 40% θα συμμετέχουν, έτσι έχουμε περίπου 60% των ανθρώπων που δεν ψηφίζουν. Αυτό γίνεται κυρίως επειδή δεν έχουν πολιτική αντιπροσώπευση. Στην πολιτική σκηνή, τα περισσότερα κόμματα είναι νεοσυντηρητικά ή νεοφιλελεύθερα όμως στην οπτική τους για την οικονομία είναι όλοι φιλελεύθεροι. Πιστεύουν στην ιδιωτική περιουσία..

 

Η Ουκρανία. Ποιο είναι το σχόλιο σας για την κατάσταση εκεί μεταξύ της Ουκρανίας και της Ρωσίας?

 

Πιστεύουμε ότι αυτό που συμβαίνει στην Ουκρανία είναι τμήμα της αποδυνάμωσης της Ρωσίας από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Δημιουργήσανε το αποκαλούμενο Μαϊντάν και ρίξανε την νόμιμη κυβέρνηση της Ουκρανίας και όλο αυτό είναι πολύ επικίνδυνο για εμάς και για όλη την Ευρώπη, επειδή είμαστε υπό την επήρεια της αμερικάνικης πολιτικής και οι Αμερικανοί δεν έχουν κανένα ενδιαφέρον για την ειρήνη και την ευημερία της Ευρώπης. Έχουν στρατηγικές ιδέες για να κατακτήσουν την Ρωσία και μακροπρόθεσμα την Κίνα.

 

AΠΕ-ΜΠΕ, 26.5.2015

 

Konstantakopoulos.blogspot.com

GREECE AND UKRAINE, TWO DECISIVE MOMENTS OF EUROPEAN HISTORY

Speech to the “Sofia Club” conference, Sofia, Bulgaria, April 25

 

By Dimitris Konstantakopoulos

 

         I want to thank very much the organizers of this conference for their kind invitation and for their initiative for which we are in great need.

 

         Human history is not a linear process, it is usually a non-linear, “turbulent” process. Sometimes it can also take the form of a chaotic process. There are places and times of high “density”, of “concentration” of historical dynamics. There are points, in space and time, where things take one or another path and we are unable to predict what path they will take through deterministic models. Such “choices” may have huge consequences, sometimes determining even what will happen decades ahead.

 

         We are living through such “critical phases”, able to determine in decisive way the future of Europe in two places in the continent: Ukraine and Greece.

 

          In Ukraine, we are flirting now, unfortunately, even with the possibility of a new world war and with a major conflict between western powers and Russia, provoked by the neoconservatives. The crisis and conflict in Ukraine will determine heavily the evolution of the situation in the world, it will shape relations between European Union countries and Russia and the role of Europe in the world.

 

         If Ukraine will be decisive for the evolution of the “external” parameters of European Union and for determining its role in the world, Greece will be decisive for the shaping of the internal structure of EU.

 

         Ukraine is used by the most radical neoconservatives to attack Russia and, indirectly, any idea of European autonomy, such an autonomy requiring a strong link with Moscow (and also the second phase of the dismembering and destruction of USSR, a process begun but not finished in 1991). This is happening for a very simple reason which has very little to do with Putin’s “regime” or any kind of “democracy” in Ukraine – western rhetoric about Ukraine is simply ridiculous for any informed person.

 

         The reason is that Russia with, among others, its nuclear arsenal and its tradition of independent world policy remains the strongest state, the strongest point of concentration of “hard” and “semi-hard” power, able to defy the control of the whole planet by a “totalitarian empire of globalization”, this is an alliance of the international financial capital and the US military-industrial complex. And, as we know from the Jeremia and Wolfovitch reports, the nearly official goal of US “proactive” policy, after the “end” of the cold war (if it really ended) is to deter any kind of alliance between any two poles of the international system (for instance Westen Europe and Russia, or Russia and China), which would be able to defy the monopoly of US power over the planet. An advanced Western Europe-Russia partnership would be a heavy blow to the idea of an “American 21^st Century” and it would represent a potential threat to the nearly unseen, still extremely powerful alliance of Finance, ruling the world, or wishing so.

 

           If Ukraine is used by neoconservatives to shape relations in Eurasia and attack Russia, before attacking China, Greece is used by neoliberals to reshape drastically not only the economic and social situation in Europe, by literally destroying the social welfare system, but, indeed, to proceed to “regime change”. They are destroying any element of democratic rule. They are not doing this directly, at least for the time being. They keep intact the external form of “democracy” and popular sovereignty, but they insist on refusing all essential content to it. After May 2010, the representatives of the people do not decide practically anything, they are there to legalise the troika decisions, that is an alliance of European unelected institutions (European Bank and Commission) and the IMF, representing the alliance of “markets” (world finance) and German elites, followed by other European elites.

 

            Some people in the left think still in terms of descriptions of capitalism by Marx, Smith or Ricardo, of spontaneous crises by a total of “independent” actors. Such models were based exclusively on the model of european capitalism of 18^th and 19^th centuries. We are very far in reality today from such descriptions, which were an abstraction even at the time they were made. Behind  the supposed “automatism” of markets and the chaotic  way politicians are deciding, there are those whom we can rightly call the “Leninists of the Markets”. Capitalism in our days is not capitalism which was described by Marx or by Smith or by Ricardo, it’s a quite directed system, even if this is not done way central planning or the political control of the Soviet Union was applied. To combat our enemy we have to name it, write Zean Ziegler in the last of his books. And I agree completely with him to name the financial capital as the architect and the strategist of the new way towards a totalitarian society.

 

 

        The Greek experiment

 

       But let me be more specific about what is happening in Greece. You remember well that in the fall of 2008 we had a big banking crisis. Banks were saved by the States with money of the States and without essentially nationalizing them.  The banking crisis was thus transformed into a sovereign debt crisis. In the same time Greece was used to transform the crisis of the unregulated financial system into a crisis between European peoples.  At the end of 2009, western, especially German press, begun a hate campaign against Greece based on half truths and half lies, really a nouveauté for post war Europe. No country of the EU has been attacked in this way. This slander campaign against Greece, it coincides, this is why I am speaking about planned, well directed and not spontaneous processes, with the appearance in the international press of the acronym PIGS. They were describing the countries of southern Europe as pigs. It was very clear what they wanted to do. So we had a hate campaign against Greece in German press, especially and also in european press in a lesser extent, which reminds us of the campaign against Serbia before the war and the campaign against Iraq, also before the invasion, or against Libya, and so on and so forth. It’s a kind of communication bombing before the real financial attack, much in the way you bomb a rival before you attack him. We are in front of a new kind of war in Europe, an economic war. It had been applied sometimes in the Third World, but not in Europe these latest years.

 

At the end of 2009 and the beginning of 2010, Greece has become the object of a coordinated attack by the “Markets”, that is by the big international banks and funds, acting in cooperation with the rating agencies and by the press. I should remind you that just before the crisis Greece was considered by the rating agencies as an optimal investment, before it was practically announced as bankrupt. Of course this attack could be more difficult to succeed if we did not have in Greece a government headed by George Papandreou, a politician  in better terms with George Soros and with Rothschilds,  than with his own people, and who was able to use the great prestige in Greece of the name Papandreou. In a period of some months, the country was practically insolvent and pushed to ask the help of the European Union, the International Monetary Fund and the European Central Bank. This is the famous “Troika”. Which is as a matter of fact an alliance of international finance and German leadership, followed by other European elites. It’s a kind of Faust alliance, so to say, between Berlin and Goldman Sachs.

        

 

So they said that they have to help Greece overcome its numerous problems. Now, in order to avoid a very detailed discussion on this, I will give you some numbers. As a result of this help by Europeans and the IMF, the GDP of Greece is now 27% less that it was in 2010. This is more than the losses of France or Germany during the first World War. This is comparable to what has happened during the last three-four years of the Weimar Republic or during the Great Depression in the USA. The unemployment has skyrocketed.  Two out of three young Greeks are unemployed. And those who are employed, they are often under terms oscillating between slavery and labour.  The welfare system of Greece, the system of health and pensions was all but destroyed.

 

The interesting thing is that all this has happened supposedly in order to solve the problem of competitiveness of Greek economy, as well as the debt and budget deficit. As a result of the program applied debt has increased from 110% of the GDP to 180% of the GDP, which means, by the way, it will never be paid. As for the Greek exports except oil products they have fallen! We had a huge experiment and we have seen that there is no way, there is no even economic, “competitiveness” sense, in transforming southern and eastern Europe into third world. There are already other competitors. China or Bangladesh or Gabon will always be cheaper than Europe. So, that does not make sense.

        

 

But this is not only an economic problem. The destruction of Greek economy and society is not only an economic-social choise, it is also a project of regime change based on the destruction of Greek economy and society. The kind of agreements signed between Greece and Troika were a nouveauté also in terms not of European history but also of history of colonialism. They have literally transformed Greece into a debt colony. They have rewritten Greek constitution waving all clauses of national sovereignty. In 2011, I had made a visit in Cuba and was discussing with a known Cuban journalist who told me he was very much surprised by what the Luxembourgian vice president of the government had told them during a visit to Cuba. They told them, “listen it’s not true that we will take Acropolis from the Greeks, but it’s not very far from what we will really do. We are going to control everything, the property included”.

 

For every dose of financing Greece has received, it had to give a part of the State property, a part of its sovereignty, even a part of the private property through excessive, enormous taxation. So it was a program of transforming the country into what we may call a “debt colony”, but a continuously destroyed, not stabilized “debt colony”.

 

Democracy has continued to be the official form of government, but Greek governments and European “partners”-colonialists made everything possible to deny the Greek people the right to express their opposition to this programme. They have practically forbidden the demonstrations. Because we had big demonstrations, half a million, one million people in Athens, but they were oppressed by the Police which made the centre of Athens a kind of gas chamber so people, next time, were not able to demonstrate their opposition to the massacre of democracy and social rights.

 

 

Kafka in action

 

I cannot prove it, but I do believe that there was also a programme of psychological warfare. I mean the communication policy applied inside Greece was trying to persuade Greeks first of all that their country is already destroyed, they can do nothing. And second, that they are guilty for it. This combination of mourning and guilty is defined by psychiatrists as depression. And when you are depressed, you are committing suicide. We have an explosion of suicides. You don’t revolt. You revolt when you hope for something different and you revolt when you have a sense of justice. If you feel guilty that you have created the situation, then you don’t revolt.

 

So, this was an interesting experiment to smash the capacity of the Greek people to resist, its confidence to itself, its confidence to its own nation-state, its democracy. To destroy any psychological security to the population, to return Greeks to a situation similar to what Germans lived in 1945, French in 1940, Soviets in 1991. That is to destroy the psychological foundations of Greek bourgeois parliamentary democracy.

 

You have to crash people’s belief to themselves, to their capacity to rule their country or influence its policies, otherwise whatever anti-democratic measures you may take, they will fail in the first try. And I think this moral, psychological aspect of the programme applied to Greece, which reminds a little bit of the atmosphere described by Kafka, is of particular importance, because it is also confirming that here we have a systematic attack against social conquests and also against democracy, bourgeois democracy, as we have known it after the second World War in Europe. In spite of the fact that we hear a lot of things about automatism, or spontaneism of the markets, you see that this market attack on Greece was continuing unabated until May 2010 but at the same time financial markets were not attacking the other peripheral countries like Italy, Portugal, Spain, in spite of their quite similar to the Greek situations. When Greece signed finally, the next day they begun the attack against the other peripheral countries. I had the impression that we have in front of us a kind of hidden financial Guderian who is attacking one country after the other. And I think this is a deliberate plan to isolate the victims of this attack. I mean, ok Greeks will be destroyed, the others will see what happened, they will obey. So we have 8% of drop of Italian GDP, which is very big, but you cannot compare it with 27% of Greece. This is planned I believe to make very difficult to make an alliance between various European nations against the markets. Such an alliance is necessary to confront this enormous “counterrevolution” project, which wants, in the long run to refuse even the results of Rennaissance and Enlightment and, for sure, the results of the popular victory over Nazism and Hitler.

 

So, now, this process in Greece, is very similar as I told you to what has happened in the Weimar Republic between 1929 and 1933. Germany was under the external pressure of the enormous war reparations, as Greece is trying to pay an enormous debt, which is unable to serve. Germany, at this time, was following under chancellor Bruning, exactly the same policy that was imposed to Greeceby the troika. As in Weimar Germany, such policies lead also modern Greece to the collapse of its political system. SYRIZA is the product of the fact that the old parties have nearly collapsed and somebody has to rule the country and of the fact that it posed as a candidate to stop the destruction of the country.

 

SYRIZA and its fundamental contradictions

 

But SYRIZA suffers from a fundamental contradiction. It promised to solve the problem throught a classic left socialdemocratic policy and throught a tough negotiation with the creditors, avoiding in fact a complete clash with them. But for socialdemocracy to exist you need to have a dividend to provide to society. Hunger cannot be the foundation of any social democracy. SYRIZA has also proclaimed its confidence that it could somehow solve the problem  with harsh negotiations with the creditors. I am not sure, personally, that this is possible. I would prefer such a compromise, if it yields a perspective to the country, but not a capitulation leading to very bad consequences.

 

Because, as a matter of fact, up to now, some kind of peace and democracy has been preserved in Greece, because there was a big hope in SYRIZA. If the social strata which are destroyed don’t find a possibility to change a situation throughout elections and throughout normal political process, then everything will be possible, we could very well find ourselves to a situation of potential civil war, even if of "low intensity". At least this is one of the possibilities

 

The problem of SYRIZA is that it adopted, in its way to power, the most radical slogans of the opposition developed by society (and not from inside the party) against the loan agreements and MOU between the troika and the Greek governments. But it has not been able or willing to understand the deeper logic and the consequences of an analysis which sees in the Greek program not only a program of deep economic and social anti-reform, but a program of “hijacking” of the nation-state and destruction of its democratic, social and national functions. Not to speak about the huge geopolitical implications of te program. The SYRIZA leadership continues to see the program as  a mistake, rather than the logical development of European euroliberalist system and also it has still completely unfounded and extremely dangerous illusions about the help that US-Israel axis could provide to Greece against Germany. SYRIZA is making a radical critique of the policy followed but it wants to solve it inside the context of the system that produces this policy. In the same time, other forces, inside or outside SYRIZA which are using a more radical terminology, they are also not willing or able to prepare the Greek people and themselves for the risky, difficult path of a clash with creditors, which may be unavoidable to save Greek nation-state, society and democracy.

 

The outcome of the Greek crisis will have a decisive impact on the character of the European Union. So, as a matter of fact, what the European dominant elites and the financial capital are trying to do, by invoking the necessity to pay the debt as it is, it is to establish the right to govern the government by the Troika. They are not against having elections and nominally Greek government ruling the country, as far as they follow exactly what they are saying. So, it’s an experiment on the internal governance of the European Union. If this will pass in Greece, sooner or later it will be applied to first to southern and eastern countries, member states, and even , I think, at some future perspective, to more central ones. If there is a really a financial totalitarianism in Europe, ready for the final war against societies, then a defeat of Greece may have analoguous consequences to the whole continent with those provoked by the defeat of democratic Spain in 1939.

 

As the situation stands now, European Union has two choices. The one is to evolve into a totalitarian structure, which somehow is implied in the clauses of the Maastricht treaty, but it is opposite to the ideology of the European Union, to the way that this Union was “sold” to the public. Or a second possibility will be for EU to destroy itself in a chaotic process, letting many small countries, which will be in economic war between themselves to attract some part of a demand, which is shrinking and in the same time they will be unable to resist the pressure of international finance and, probably, of US hegemony.

        

Up to now, we have essentially in Europe resistance to the totalitarian project. We don’t have really, a visible alternative. Essentially two ideas have been proposed in Europe, the one is to go back to Keynesian politics, that is to make Germany recycle its surpluses. And with that goes a lot of claims, which essentially, they don’t have a political, but a trade union character. We are all demanding an end to austerity, better salaries, bigger social expenditure, we are not really proposing a different model. And the second idea is coming from people who say, anyway, we don’t like the European Union let’s destroy it but sometimes they don’t describe very well the situation in which we will be found, if the European Union is destroyed. For instance, many people were critical of the Soviet Union, but they were not satisfied when the Soviet Union was destroyed. So, it’s important to make a critique of existing structures but it is also important to see where you go from the point you are and to develop strategies and political instruments able to push Europe or some of its states to a third direction .

So, I believe, a club like ours, and maybe other initiatives we are trying to form, have to begin the elaboration of more precise projects and ideas about what we would like to replace the existing European Union. On the level of the treaties, on the level of the economic mechanisms, we have to open this discussion, to put the questions. Can we have for instance a democratic Europe, which will be completely open in the globalisation? Can we go to some form of Keynesianism without some form of protectionism? Do we have to forbid derivatives and other financial products? Or to try to control the financial influence into all the political, economic and social institutions of the Union? Because, in the European Union everywhere you find people of Goldman Sachs. And so, we have a confusion, because, instead of demonstrating only in Brussels and Berlin, which by the way we don't do it so often, we should probably go also to their offices in New York. It is well documented, we have lists of people, Prime ministers of Greece or Italy, even the President himself of European Central Bank and very many other people are men of the Goldman Sachs. The firm that is controlling the financial situation of European banks and has access to all their secrets, is itself controlled by Goldman Sachs.

 

We have to begin saying those things, because we are afraid to speak, and second we have to propose institutional so to say barriers, to their influence into European Affairs.

 

And also, we have to cooperate between ourselves, because our enemy is regional and international and we are making unfortunately very local, very national policy, everyone on his own agenda. In the same time we have a monster in front of us and we are unable to coordinate our actions.

 

By the way I would like to note my belief that we are in the midst of a transition, since 1991, from an American Empire to an Empire of Finance. Which is an ally of America but  it is also using America. It is a phenomenon similar to the transition from the British to the American Empire.

        

Konstantakopoulos.blogspot.com

"Ρήξεις" και "συμβιβασμοί"

H Αθήνα και η στρατηγική των «Πιστωτών»

 

Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου

 

Οι «πιστωτές» συνεχίζουν τη δουλειά τους. Ποια ακριβώς είναι αυτή η δουλειά; Να πιέζουν την κυβέρνηση και να αποσπούν όλο και περισσότερες υποχωρήσεις, υπό την Δαμόκλειο Σπάθη της «χρεωκοπίας» και της εξόδου από τον «παράδεισο του ευρώ». Εκμεταλλεύονται, για να το κάνουν, τη διαφαινόμενη απουσία «σχεδίου Β’», για την περίπτωση που η κυβέρνηση δεν αποσπάσει ικανοποιητικό συμβιβασμό και την επίσης διαφαινόμενη απροθυμία της ηγεσίας της να εξετάσει έστω, πόσο μάλλον να ετοιμαστεί για το «κακό σενάριο».

 

‘Οποιος έχει ρεαλιστική εικόνα του συσχετισμού δυνάμεων και της κατάστασης της χώρας, προτιμά ασφαλώς συμβιβασμό από μια «ρήξη». Υπάρχουν συμβιβασμοί όμως και συμβιβασμοί – υπάρχει Μπρεστ-Λιτόβσκ, υπάρχει και Βάρκιζα. ‘Ενας ανεκτός  συμβιβασμός πρέπει να εξασφαλίσει, στην πραγματικότητα και όχι τα λόγια, αν μη τι άλλο, κάποια σταθεροποίηση της κατάστασης, μια διακοπή περαιτέρω καταστροφών, να επιτρέψει την αντιμετώπιση των πιο δραματικών κοινωνικών προβλημάτων, να αφήσει κάποια προοπτική στη χώρα, να μη την ξαναδεσμεύσει πάλι, με τρόπο που θα παγιώσει στο προβλέψιμο μέλλον το καθεστώς «καταστρεφόμενης αποικίας χρέους».

 

Αλίμονο αν, για τρίτη φορά, μετά το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ, ο ελληνικός λαός προδοθεί τώρα από τον ΣΥΡΙΖΑ. Οι πιστωτές θα ήθελαν να εξευτελίσουν τον ‘Ελληνα πρωθυπουργό και την κυβέρνηση, για να συντρίψουν τις προσδοκίες και τις ελπίδες που συμβόλισε.

 

Επί τρία χρόνια, εις ώτα συνήθως μη ακουόντων, υπογραμμίζουμε ότι κανένα σχέδιο Α’ δεν μπορεί να πετύχει χωρίς τεράστια προετοιμασία (της οποίας η έλλειψη είναι σήμερα προφανής), και χωρίς την ύπαρξη σχέδιου Β’ για την περίπτωση «κακού σεναρίου». Αν μία πλευρά οποιασδήποτε διαπραγμάτευσης προσέρχεται θέτοντας στον εαυτό της την απαίτηση να βρει οπωσδήποτε συμφωνία, συνήθως οδηγείται σε συνθηκολόγηση, της «παίρνουν και τα σώβρακα», κατά το κοινώς λεγόμενο(1). Οι «πιστωτές», περισσότερο αποικιοκράτες και λιγότερο «εταίροι», όσο πείθονται ότι δεν έχουν να φοβηθούν τίποτα, θα συνεχίζουν να πιέζουν, να αποσπούν και να εξευτελίζουν, πότε τροφοδοτώντας με ψεύτικες ελπίδες, πότε τρομοκρατώντας.  

 

Στο τέλος της διαδικασίας  ελπίζουν είτε να βάλουν μια πολιτικο-οικονομικά αποδυναμωμένη «αντιμνημονιακή» κυβέρνηση να επικυρώσει τη συνέχεια της μνημονιακής καταστροφής (σχέδιο Α’), είτε να προκαλέσουν λαϊκή δυσαρέσκεια και να την ανατρέψουν, παραδειγματίζοντας όλη την Ευρώπη. Στην επιδίωξή τους συμβάλλει δυστυχώς μια εσφαλμένη πολιτικο-επικοινωνιακή στρατηγική, που καθιστά ανεπαίσθητα ύψιστη «αξία» την επίτευξη συμφωνίας, αντί να εστιάζει στο διακύβευμα για τη χώρα, στην ανάγκη σωτηρίας της, εν ανάγκη, αλλά μόνο εν ανάγκη, με ρήξη, αναλαμβάνοντας και τους κινδύνους, τα κόστη και τα προβλήματα τέτοιας επιλογής και δίνοντας στον κόσμο να καταλάβει γιατί μπορεί να καταστεί αναγκαία. μιας ρήξης. Τέτοια επικοινωνιακή-πολιτική στρατηγική τροφοδοτεί το βασικό επιχείρημα της αντιπολίτευσης «βρείτε τα επιτέλους», επιχείρημα που ενισχύει η παράταση της αβεβαιότητας χωρίς εναλλακτική.

 

Οι «εταίροι-αποικιοκράτες» δεν θέλουν μόνο να διαιωνίσουν/νομιμοποιήσουν το καθεστώς «καταστρεφόμενης αποικίας χρέους» που επέβαλαν στην Ελλάδα τον Μάιο 2010. Θέλουν  να το κάνει αυτό μια κυβέρνηση που εξελέγη ζητώντας τη διακοπή της καταστροφικής πορείας και ένα αριστερό κόμμα. Αυτό  θα ήταν απείρως αποτελεσματικότερο, απαλλάσσοντάς τους από τα κόστη και τους κινδύνους μιας σύγκρουσης, σκορπίζοντας τεράστια αποθάρρυνση στον ελληνικό και όλη την Ευρώπη. Θα αποτελούσε ίσως στρατηγική ηθική ήττα, «αποδεικνύοντας» ότι ο ελληνικός λαός δεν μπορεί να διατηρήσει στοιχειωδώς κυρίαρχο κράτος και αξιοπρεπείς συνθήκες επιβίωσης, απέναντι στην επίθεση «αγορών»-Γερμανίας. Θα διασπούσε την ενότητα των κοινωνικών δυνάμεων που σήμερα υποστηρίζουν την κυβέρνηση (ενότητα ανάμεσα στα στρώματα που επιβίωσαν κάπως με πρόβλημα και ήδη καταστραφέντες). Θα οδηγούσε ασφαλώς, μάλλον σύντομα, στην παρακμή και εξαφάνιση του ΣΥΡΙΖΑ, όπως συνέβη με το ΠΑΣΟΚ. Και διεθνώς θα έκλεινε για μεγάλο διάστημα τον δρόμο της  αντίστασης στον νέο ολοκληρωτισμό της συμμαχίας «αγορών-Γερμανίας» , ανοίγοντας σκοτεινό κεφάλαιο στην ευρωπαϊκή ιστορία, με βαθιές επιπτώσεις στη Μέση Ανατολή και παγκοσμίως.

 

Αναφερόμαστε στο τι θέλουν οι πιστωτές, δεν κάνουμε «δίκη προθέσεων» των αντιμνημονιακών. Αν περιγράφουμε την «παγίδα» που στήθηκε είναι μήπως καταφέρει, την τελευταία έστω στιγμή να την αποφύγει η Αθήνα. Αυτό προϋποθέτει επείγουσα επανεξέταση και αναθεώρηση στρατηγικής.

 

«Αυτοάνοσα» νοσήματα στην πολιτική

 

Ας ανοίξουμε στο σημείο αυτό μια ιστορική παρένθεση. Η μέθοδος που περιγράφουμε εναντίον της Ελλάδας (σχέδιο Α’ των πιστωτών) δεν είναι πρωτότυπη. Από τα αρχαία χρόνια, οι Κινέζοι στρατηγικοί υπογράμμιζαν ότι η συντριπτικότερη νίκη είναι αυτή που επιτυγχάνεται όταν υποχρεώνεις τον αντίπαλο (εκμεταλλευόμενος τις ιδιότητές του) να κάνει αυτά που θέλεις.

 

Μόνο ο ΓΑΠ μπορούσε να οδηγήσει τόσο εύκολα την Ελλάδα στα Μνημόνια, καταστρέφοντας το σύστημα «Ελλάδα-ΠΑΣΟΚ». ‘Εφερε όνομα που συμβόλιζε, στο ελληνικό υποσυνείδητο, την εθνική υπερηφάνεια, εκπροσωπούσε κόμμα ταυτισμένο μεταπολιτευτικά με τις κοινωνικές, εθνικές, δημοκρατικές προσδοκίες, ήταν ένας ευγενής άνθρωπος που έδειχνε καλόπιστος. Μόνο αυτός μπορούσε να κάνει αυτό που έγινε. Αν δοκίμαζε κάποιος άλλος, θα έτρωγε πιθανώς τα μούτρα του σε δέκα μέρες.

 

‘Ένα άλλο παράδειγμα είναι η σοβιετική «αυτοκτονία». Ο ισχυρισμός ότι η κατάρρευσή της ΕΣΣΔ προκλήθηκε λόγω οικονομικών προβλημάτων ή των εξοπλισμών είναι τουλάχιστον αστείος. Μια μικρή Κούβα επιβίωσε, η ΕΣΣΔ δεν θα επιβίωνε; ‘Όταν όμως, ο ίδιος ο «αρχιερέας» του παγκόσμιου κομμουνισμού άρχισε να προπαγανδίζει τις αρετές του καπιταλισμού και πήγε σε μεταρρύθμιση χωρίς σχέδιο και προετοιμασία, εμπιστευόμενος κατά γελοίο τρόπο τις υποσχέσεις των Αμερικανών ότι θα τον βοηθήσουν (!), το σύστημα έχασε τον λόγο ύπαρξής του, διελύθη εις τα εξ ων συνετέθη. Με την «Πράβντα» να προπαγανδίζει τις αρετές του «εχθρού», ουδείς είχε διάθεση να τον «πολεμήσει», να υπερασπιστεί δηλαδή το σοβιετικό καθεστώς.

 

‘Ένα κοινό, πολύ σημαντικό χαρακτηριστικό Παπανδρέου και Γκορμπατσώφ (και του Χριστόφια) ήταν ότι δεν αντιλαμβάνονταν τις στρατηγικές συνέπειες των πράξεων και πολιτικών τους. Αυτό τους επέτρεπε να κινούνται πιο άνετα υιοθετώντας καταστροφικές επιλογές, υποτασσόμενοι στις ανάγκες της άμεσης συγκυρίας και της «επικοινωνίας» και μάλιστα έπειθαν περισσότερο γιατί ήταν σε μεγάλο βαθμό ειλικρινείς.  Δεν ήταν «πράκτορες», όπως τους είπαν μερικοί, ήταν «χειραγωγημένα» άτομα, «ηθοποιοί» πολύ πειστικότεροι γιατί πίστευαν μεγάλο μέρος όσων έλεγαν. Το μεγαλύτερο προσόν τους, από την άποψη του ρόλου που τελικά έπαιξαν, δεν ήταν η «στρατηγική ευφυία» τους, αλλά η «στρατηγική βλακεία» τους. Η Ιστορία τιμώρησε σκληρά και τους δύο, τους εκδικήθηκε γιατί την αγνόησαν, καταδικάζοντάς τους στην αφάνεια και την περιφρόνηση των συμπατριωτών τους. Δεν προκαλούν ούτε καν το μίσος που προκαλούν οι επαναστάτες, οι δικτάτορες, οι ριζοσπάστες, οι τύραννοι. Λύπη προκάλεσαν κυρίως.

 

Ανάγκη στρατηγικής «επαναφοράς»

 

Τέλος πάντων, λοξοδρομήσαμε πολύ. Η ελπίδα πεθαίνει τελευταία, σπανίως άνθρωποι/κόμματα είναι έτοιμοι να αναγνωρίσουν και να διδαχτούν από λάθη. Κι ας μην υπάρχει πιο σημαντικός δάσκαλος σε ζωή και πολιτική από λάθη και αποτυχίες.

 

Είναι καιρός να αναγνωρίσει η κυβέρνηση την πραγματικότητα. Οι πιθανότητες να αποσπάσει «έντιμο συμβιβασμό» παραμένουν εξαιρετικά μειωμένες. Η χώρα πρέπει να ετοιμαστεί να υπερασπίσει τον εαυτό της και ευθύνη να το κάνει αυτό έχει προπάντων η ηγεσία που βρέθηκε στο τιμόνι της. Σημειωτέον ότι μόνο ετοιμαζόμενη για αυτό, το απευκταίο σενάριο, έχει ελπίδα να αποσπάσει υποφερτό συμβιβασμό, πιο προσωρινό ή πιο μόνιμο.

 

Δεν ξέρουμε αν ο ΣΥΡΙΖΑ και μαζί του ο ελληνικός λαός θα καταφέρει να βγει νικητής ή έστω με ισοπαλία σε μια σύγκρουση. Δεν ανήκουμε στους οπαδούς του «παράδεισου της δραχμής», ούτε θεωρούμε περίπατο τη σύγκρουση. Ο ΣΥΡΙΖΑ και το σύνολο των «αντιμνημονιακών» δυνάμεων κατασπατάλησαν τεράστιο περιθώριο χρόνου (2012-15), χωρίς κατάλληλη προετοιμασία και αυτό αναπόφευκτα θα βαρύνει. Δεν υποτιμούμε τον συγκλονισμό που θα υποστεί η χώρα σε σύγκρουση. Ξέρουμε όμως ότι, υπερασπιζόμενη τα δίκαιά της η χώρα έχει μια ελπίδα, και μαζί της ο ΣΥΡΙΖΑ, με τη συνέχιση του «προγράμματος» καμία.

 

‘Οσοι τρομοκρατούν τον ελληνικό λαό με τους υπαρκτούς κινδύνους της «χρεωκοπίας» (που συνέβη ουσιαστικά τον Μάιο του 2010!) και της «δραχμής», δεν μας περιγράφουν ποια είναι η προοπτική μιας χώρας που, στην καλύτερη περίπτωση οδηγείται από το υφιστάμενο «πρόγραμμα» σε «βουλγαροποίηση», στη χειρότερη σε εμφύλιο, αν δεν διακοπεί η πορεία της τελευταίας πενταετίας.

 

Από την αρχή της κρίσης, το σύνολο του πολιτικού προσωπικού τείνει να εξωραϊσει τις προοπτικές και τα προβλήματα. Είτε γιατί δεν τα καταλαβαίνει σε όλο το βάθος και τις συνέπειές τους, είτε γιατί καιροσκοπικά δεν θέλει να «τρομάζει» ψηφοφόρους. Για να αντιμετωπιστεί όμως ένα πρόβλημα πρέπει πρώτα να αναγνωρισθεί, όσο επώδυνο και να είναι. Δεν ξέρω πολλούς ανθρώπους που τους αρέσουν οι εγχειρήσεις, μερικές φορές όμως είναι απαραίτητες. Το τίμημα της αποφυγής τους μπορεί να είναι μοιραίο. Προφανώς, οι κάτοικοι του Μεσολογγίου θα προτιμούσαν να πίνουν ήσυχοι τον καφέ τους, αντί να κάνουν επικίνδυνες εξόδους. Η έξοδος, που γιορτάζουμε, τρομάρα μας, και την επέτειό της, τους επιβλήθηκε, δεν την θέλησαν.

 

Ελπίζουμε ότι η πορεία του ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει περάσει το σημείο μη αντιστροφής. Μόνο όμως γενναία πολύπλευρη διόρθωση, σε πολλά επίπεδα, θα μπορούσε ίσως να αποτρέψει δυνάμει καταστροφικές  εξελίξεις, διατηρώντας την ενότητα του ελληνικού λαού, πάντως του πλειοψηφικού ρεύματος που ακόμα στηρίζει την κυβέρνηση και μια ανοιχτή προοπτική για τη χώρα και την αριστερά.

 

 

1. Η ανάγκη ύπαρξης σχεδίου Β’, εναλλακτικού για την περίπτωση που οι «Πιστωτές» αρνηθούν την ικανοποίηση των ελληνικών αιτημάτων είναι θέμα απλής λογικής. Είναι απορίας άξιο το ότι η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ αρνήθηκε επίμονα την επεξεργασία του. Δεν ήταν κάποιος έξαλλος ακροαριστερός ή ριζοσπάστης, αλλά ο ίδιος ο Δημήτρης Παπαδημητρίου, επικεφαλής του Ινστιτούτου Λεβί, που τόνισε για παράδειγμα, τη σημασία ύπαρξης και δημοσιοποίησης εναλλακτικού σχεδίου, σε μια συνέντευξη προς τον γράφοντα την άνοιξη του 2013.

Konstantakopoulos.blogspot.com

 

“To Παρόν της Κυριακής», 10/5/2015

Oι Βούλγαροι Σοσιαλιστές για τον ΣΥΡΙΖΑ, την Ουκρανία και τους αγωγούς

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟΎ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ ΜΙΧΑΗΛ ΜΙΧΩΦ

 

Σόφια, Βουλγαρία, του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου

 

«Νέο Μοντέλο» ο ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα

Τραγικές οι συνέπειες των κυρώσεων και αντικυρώσεων για την Ουκρανία

Δύσκολη η «ανάσταση» του Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη και του South Stream

 

 

Η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα αντιπροσωπεύει ένα «νέο μοντέλο, για την υπεράσπιση του εθνικού συμφέροντος μέσα στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ. Χωρίς να τίθεται θέμα αποχώρησης από την ΕΕ, γίνεται τώρα μια προσπάθεια να βρεθεί μια δικαιότερη στάση και περισσότερη κατανόηση για τα έθνη και τις χώρες με πιο αδύνατες οικονομίες, ιδίως στη νότια Ευρώπη». ‘Ετσι σχολιάζει τις πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα ο επικεφαλής της αντιπολίτευσης, Πρόεδρος του Σοσιαλιστικού Κόμματος της Βουλγαρίας Μιχαήλ Μίχωφ, με τον οποίο είχαμε μια εκτενή συζήτηση στην έδρα του κόμματος στη Σόφια.

 

Ο επικεφαλής των Βούλγαρων Σοσιαλιστών χαρακτηρίζει τραγικές τις οικονομικές συνέπειες στη Βουλγαρία από τις κυρώσεις και αντικυρώσεις για το ουκρανικό. Και οι στρατηγικές συνέπειες όμως έπονται και θα είναι πιθανώς εξίσου σπουδαίες.

 

Με τον κ. Μίχωφ μιλήσαμε για τον Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη και τον South Stream, αλλά και το μέλλον του ευρωπαϊκού σοσιαλισμού. Η Σόφια, όπως και η Αθήνα, απέδωσαν, τις τελευταίες δεκαετίες απόλυτη σημασία στις σχέσεις με τις Βρυξέλλες, το Βερολίνο και την Ουάσιγκτων και πολύ λιγότερη στις μεταξύ τους. Φτάσαμε έτσι στο σημείο η διαβαλκανική συνεργασία να είναι σήμερα πολύ λιγότερο αναπτυγμένη και σημαντική από ότι όταν η χερσόνησος ήταν διαιρεμένη σε δύο αντίπαλους συνασπισμούς!

 

Ορισμένοι αναλυτές επισημαίνουν ότι η βαλκανική ενδοχώρα προσφέρεται ίσως, για πιο ισότιμες και προσοδοφόρες σχέσεις από ότι οι «πλούσιοι και ισχυροί» της Δύσης. Αν τα κράτη της ΝΑ Ευρώπης – για να μη μιλήσουμε για το σύνολο της ευρωπαϊκής περιφέρειας - μπορούσαν να συνεργασθούν στενότερα, θα μπορούσαν να αυξήσουν επίσης το διαπραγματευτικό τους βάρος έναντι των βορείων εταίρων τους.

 

 

 

 

Eρ. Πως είναι η πολιτική κατάσταση σήμερα στη Βουλγαρία;

 

Απ. Υπάρχει μια δεξιά, ανομοιογενής γιατί είναι συμμαχική, κυβέρνηση, στην οποία συμμετέχει και ένα εθνικιστικό κόμμα, το «Πατριωτικό Μέτωπο». Σε αρκετές περιπτώσεις όμως οι αποφάσεις παίρνονται στο εξωτερικό. Στις Βρυξέλλες και τις Ηνωμένες Πολιτείες, ιδίως μετά την επιδείνωση της ουκρανικής κρίσης.

 

Ερ. Πως σας επηρέασε η ουκρανική κρίση;

 

Απ. Πρώτα και κύρια οικονομικά. Η Βουλγαρία υπήρξε μείζον διαμετακομιστικό κέντρο αερίου τα τελευταία 40 χρόνια. ‘Ηταν Ρωσία-Ουκρανία-Ρουμανία-Βουλγαρία κι από δω Ελλάδα και Τουρκία, με προοπτική παροχής επίσης σε πΓΔΜ και Σερβία. Η Βουλγαρία ήταν το ενεργειακό κέντρο των Βαλκανίων και το μόνο πυρηνικό κράτος της περιοχής. Τα τελευταία 15 με 20 χρόνια και η Ρουμανία άρχισε την ανάπτυξη πυρηνικής ενέργειας. Μετά, για ιστορικούς λόγους, η βουλγαρική βιομηχανία και οι εξαγωγές συνδέονταν στενά με τη Ρωσία. Χάρη σε παληές συμφωνίες, εξακολουθούσαμε να έχουμε πρόσβαση στη ρωσική αγορά. Τώρα, λόγω των κυρώσεων και αντικυρώσεων, αυτές οι αγορές κλείνουν. Κι αυτό δημιουργεί οικονομικές δυσκολίες. Οι Ρώσοι τουρίστες έρχονταν στη Βουλγαρία λόγω γλωσσικής και θρησκευτικής εγγύτητος. Οι βουλγαρορωσικές σχέσεις χρονολογούνται από 130 χρόνια. Το νεώτερο βουλγαρικό κράτος δημιουργήθηκε λόγω της Ρωσίας. Κι αυτό οδήγησε σε μια ισχυρή ρωσόφιλη τάση, που δεν άλλαξε ούτε κατά τη διάρκεια του 2^ου Παγκοσμίου Πολέμου. Και γι’ αυτό συνιστά μακροχρόνια ζημιά η κατάσταση που προέκυψε τώρα στις σχέσεις μας εξαιτίας του ουκρανικού.

 

Ερ. Υπήρξαν δύο μεγάλα ρωσο-βουλγαρο-ελληνικά σχέδια, ο (πετρελαιαγωγός) Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη και ο (αγωγός αερίου) South Stream, που τώρα οι Ρώσοι εγκατέλειψαν (σ.σ. το κοινό χαρακτηριστικό των δύο σχεδίων είναι ότι παρακάμπτουν την Τουρκία, συνδέοντας, μέσω Βουλγαρίας, την Ελλάδα και τη Ρωσία).

 

Απ. Η τωρινή κυβέρνηση είναι περήφανη ότι σταμάτησε αυτά τα δύο σχέδια! Χρησιμοποίησαν την τελευταία μέρα της προηγούμενης κοινοβουλευτικής περιόδου, για να ακυρώσουν τη συμφωνία με την Ελλάδα για τον Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη.

 

Ερ. Υπάρχει κάποια ελπίδα να «αναστηθούν»;

 

Απ. Θα είναι πολύ δύσκολο. Γιατί οι οικονομικές σχέσεις Ρωσίας και Τουρκίας που παρατηρούμε τώρα, αλλάζουν τους δρόμους και τις θέσεις. Υπάρχει τώρα μια συμφωνία ανέγερσης τεσσάρων ρωσικών πυρηνικών αντιδραστήρων στην Τουρκία και ο τουρκικός αγωγός όπως τον λένε. ‘Όλα αυτά πρέπει να δούμε τις στρατηγικές συνέπειες που θα έχουν, όχι μόνο για τη Βουλγαρία και τα Βαλκάνια, αλλά για όλη την Ευρώπη.

 

Ερωτ. Ποια είναι η θέση του κόμματός σας σχετικά με την ουκρανική κρίση και τις σχέσεις Ευρώπης και Ρωσίας;

 

Απάντ. Είναι προφανές ότι οι κυρώσεις δεν έδωσαν αποτελέσματα. Και η Ευρώπη και η Ρωσία υφίστανται μεγάλες απώλειες και η θέση της Βουλγαρίας έχει ως αποτέλεσμα να φέρει μεγάλο φορτίο. Ζητάμε την άρση των κυρώσεων γιατί είναι αντιπαραγωγικές. Πιστεύω βαθιά ότι η συμμόρφωση με τη συμφωνία του Μινσκ θα οδηγήσει την Ευρώπη να αναθεωρήσει τη στάση της. Αν δεν γίνει αυτό, θα επιμείνουμε ώστε η κυβέρνηση να επιδιώξει αποζημιώσεις για τη Βουλγαρία. Γιατί υπάρχουν πολύ σοβαρές συνέπειες στην κοινωνικο-οικονομική κατάσταση αυτής της χώρας.

 

Ερ. Πως βλέπετε την ελληνική κρίση, την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ και την ευρωπαϊκή απάντηση;

 

Απ.  Πρόκειται για νέο μοντέλο, για την υπεράσπιση του εθνικού συμφέροντος μέσα στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ. Χωρίς να τίθεται θέμα αποχώρησης από την ΕΕ, γίνεται τώρα μια προσπάθεια να βρεθεί μια δικαιότερη στάση και περισσότερη κατανόηση για τα έθνη και τις χώρες με πιο αδύνατες οικονομίες, ιδίως στη νότια Ευρώπη. Γιατί οι προοπτικές της Ευρώπης ως ένωσης αλληλεγγύης έχουν και πρακτική διάσταση. Το ζήτημα είναι αν η ΕΕ μπορεί, στην πολιτική της φιλοσοφία, να δώσει βάρος στην αλληλεγγύη και τη συνοχή. Η αλληλεγγύη παραμερίστηκε από το νεοφιλελεύθερο παράδειγμα. Η σταθερότητα όμως της ‘Ενωσης θα εξαρτηθεί από το πόσο η ισότητα και η αλληλεγγύη θα γίνουν κυρίαρχες πολιτικές. Η εναλλακτική είναι να στηριχτούμε στον ατομικισμό, περιλαμβανομένου του «ατομικισμού» των ισχυρότερων χωρών. Και επομένως πολύ σοβαρή συζήτηση χρειάζεται. Μπορούμε να την αποφύγουμε προσωρινά, αλλά μια τέτοια υπεκφυγή θα είναι πηγή επιπλέον εντάσεων. Και εφόσον η Ευρώπη αντιμετωπίζει πολλές άλλες προκλήσεις, όπως την ουκρανική ή τις μεταναστευτικές πιέσεις, που γίνονται ισχυρότερες τώρα, μετά τις έγχρωμες επαναστάσεις στην Αφρική, μετά τα γεγονότα στη Συρία και τα ισλαμικά κράτη, αυτό δημιουργεί συστημικό κίνδυνο για τη σταθερότητα της ‘Ενωσης.

 

Ερώτ. Τι πρέπει να κάνει με την Ελλάδα η Ευρώπη;

 

Απάντ. Δεν γνωρίζω τόσο καλά την κατάσταση, που να δώσω συνταγές, σε κάθε περίπτωση όμως οι οικονομικές και χρηματιστικές παράμετροι δεν μπορούν να είναι οι μόνες που καθορίζουν τις λύσεις. Γιατί κάτι τέτοιο θα έθετε σε κίνδυνο τις μελλοντικές σχέσεις μέσα στην ‘Ενωση.

 

Ερώτ. Για πολλές δεκαετίες, η ΕΕ αντιπροσώπευσε τις ελπίδες για περισσότερη δημοκρατία, ευημερία, ισότητα των εθνών, τέτοια πράγματα.

 

Απάντ. Βεβαίως. Και επίσης το μοντέλο του κράτους πρόνοιας

 

Ερ. Τώρα όμως βλέπουμε ότι ολόκληρες περιοχές της Ανατολικής Ευρώπης παραμένουν σε τραγική κατάσταση 25 χρόνια μετά την πτώση του κομμουνισμού και, ταυτόχρονα, βλέπουμε περίπου τη μισή «παληά Ευρώπη», να οδηγείται σε μια επιδείνωση της κοινωνικής και οικονομικής κατάστασης.

 

Απ. Τον Φεβρουάριο ήμουν στη Μαδρίτη για το συνέδριο των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών. Και εντυπωσιάστηκα από την εναρκτήρια ομιλία του Φελίπε Γκονζάλεθ. ‘Εκανε πολύ αυστηρές διαπιστώσεις για την κατάσταση του κοινωνικού κράτους μετά την πτώση του «σιδηρού παραπετάσματος». Φυσικά, αυτό συνδέεται με την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας σε έναν πολυπολικό κόσμο.

 

Ερ. Ναι, αλλά ποιος είναι ο τρόπος να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα; Είναι το πλήρες άνοιγμα στις παγκόσμιες αγορές και η μείωση των ευρωπαϊκών standards στον φτωχότερο κοινό παρονομαστή; Mήπως πρέπει να σκεφτούμε μια ριζική αλλαγή και νέους τρόπους ρύθμισης των σχέσεών μας με την «παγκοσμιοποίηση»; Που να περιλαμβάνει ίσως ένα νέο σχέδιο Μάρσαλ μέσα στην Ευρώπη, μια λογική μορφή κεϋνσιανισμού και προστατευτισμού, κάποιο περιορισμό των δραστηριοτήτων του χρηματοπιστωτικού τομέα. Διερωτώμαι αν υπάρχει λύση εντός της υπάρχουσας ευρωπαϊκής κατασκευής. Δεν θα είμαστε ποτέ φτηνότεροι από το Μπαγκλαντές!

 

Απ. (γέλια) Δυστυχώς δεν υπάρχει τέτοια φιλοσοφία στην Ευρώπη γιατί ακόμα κυριαρχεί η δεξιά, τα συμφέροντα της μεγάλης βιομηχανίας και του μεγάλου κεφαλαίου. Και το τυπικό παράδειγμα είναι η διαπραγμάτευση της ΤΤΙΡ, που ορίζει την κατεύθυνση ως άνοιγμα χωρίς σεβασμό των εργατικών, κοινωνικών και οικολογικών κανόνων που κατάφερε να επιβάλει η Ευρώπη (σ.σ. Η ΤΤΙΡ είναι η υπό διαπραγμάτευση «διατλαντική εταιρική σχέση εμπορίου και επενδύσεων». ‘Εχει επικριθεί έντονα μεταξύ άλλων για τον εξτρεμιστικά νεοφιλελεύθερο χαρακτήρα της και για την πρωτοφανή παροχή δικαιωμάτων σε ιδιωτικές εταιρείες επί ζητημάτων που άπτονται της εθνικής κυριαρχίας των κρατών). Η επιδίωξη της «ανταγωνιστικότητας» κυριαρχεί επί των κοινωνικών επιδιώξεων. Και το ζήτημα παραμένει πως μπορούμε να συνδυάσουμε υψηλή ανταγωνιστικότητα με κοινωνικά επιτεύγματα.

 

Ερ. Τι να σας πω; Μου φαίνεται ότι αν μετατρέψουμε τη μισή Ευρώπη σε τρίτο κόσμο, δεν θα γίνουμε πιο ανταγωνιστικοί, μάλλον θα καταστρέψουμε την Ευρώπη. Στην Ελλάδα εφαρμόζεται επί μία πενταετία ένα πολύ προχωρημένο νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα. Είδαμε, ως αποτέλεσμα του προγράμματος, το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ να αυξάνεται και τις εξαγωγές πλην καυσίμων να μειώνονται.

 

Απ. Η Βουλγαρία επί πολλά χρόνια περνάει μια περίοδο «σφιξίματος της ζώνης». Θριάμβευσαν οι νεοφιλελεύθερες ιδέες, που ισχυρίζονταν ότι οι χαμηλοί μισθοί και φόροι θα οδηγούσαν σε ένα παράδεισο χαμηλής φορολογίας και θα έφερναν επενδύσεις και αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής. Μετά το 2009, σε συνθήκες κρίσης, η κατάσταση στη χώρα προσέλαβε τραγικό χαρακτήρα. Και το πιο σημαντικό, δυσκολεύεται να δει κανείς την προοπτική. ‘Όταν το κράτος απομακρύνεται από τόσο σπουδαίες λειτουργίες όπως η υγεία και η εκπαίδευση, όταν η δημογραφική κατάσταση είναι τόσο δύσκολη, όταν η ανοιχτή ευρωπαϊκή αγορά πετάει εκτός την εργασία ποιότητας, το όλο θέμα των αμοιβών πρέπει να επανεξετασθεί, ή, για να το πούμε διαφορετικά, το χαμηλό κόστος της εργασίας για το κεφάλαιο.

 

Ερ. Τα ίδια που ακούσατε από τον κ. Γκονζάλεθ τα έχουν πει κι άλλοι, όπως ο κ. Σοάρες από την Πορτογαλία π.χ., που επέκρινε μάλιστα τις κυβερνήσεις της Νότιας Ευρώπης γιατί, αντί να ενωθούν, ακολουθεί ο καθένας τη δική του ατζέντα. Αλλά το πρόβλημα με τους Σοσιαλιστές είναι ότι, όταν κερδίζουν τις εκλογές, στις περισσότερες περιπτώσεις, ακολουθούν ακριβώς την πολιτική που ακολουθεί και η δεξιά. Ποιο είναι το μέλλον του ευρωπαϊκού σοσιαλισμού υπό παρόμοιες συνθήκες;

 

Απ. (γέλια). Ο ευρωπαϊκός σοσιαλισμός πρέπει να βρει νέα ενέργεια στις προσδοκίες των πολιτών και στην προσπάθεια να ικανοποιηθούν. Πρέπει να κινητοποιήσει πολιτική ενέργεια ώστε να αναγκάσει τις Βρυξέλλες να αλλάξουν πορεία.

 

Ερ. Κύριε πρόεδρε, οι βαλκανικές πρωτεύουσες κυττάνε διαρκώς προς τις Βρυξέλλες, το Βερολίνο, την Ουάσιγκτων, αλλά μιλάνε πολύ λίγο, αν μιλάνε, μεταξύ τους. Πως βλέπετε το μέλλον της βαλκανικής συνεργασίας; Μέσα στα πλαίσια του υπάρχοντος ευρωπαϊκού συστήματος, υπάρχουν περιθώρια για περισσότερες διαδικασίες ολοκλήρωσης στη βαλκανική περιοχή; Εσείς, το Σοσιαλιστικό Κόμμα τι σχέσεις διατηρείτε με ελληνικές και άλλες βαλκανικές πολιτικές δυνάμεις;

 

Απ. Παραδοσιακά διατηρούμε σχέσεις και επαφές με το ΠΑΣΟΚ, με το ρουμανικό Σοσιαλιστικό Κόμμα,  με δυνάμεις στο Μαυροβούνιο, το Δημοκρατικό Κόμμα της Σερβίας και άλλες πολιτικές δυνάμεις στην περιοχή, όπως και με όλα τα κόμματα-μέλη της Σοσιαλιστικής Διεθνούς και της σοσιαλιστικής ευρωπαϊκής ομάδας. ‘Ενας εκπρόσωπός μας πήγε πρόσφατα στη Θεσσαλονίκη όπου είδε και κάποιον από τον ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά χρειάζεται να ενισχύσουμε αυτές τις συνεργασίες στη βάση της αντιμετώπισης αρκετά ανάλογων προβλημάτων. Δυστυχώς, στην περιοχή μας τα κόμματα αυτά είναι στην αντιπολίτευση και υπάρχει έτσι μια δυσκολία η συνεργασία να γίνει πραγματικά πολιτική.

 

AΠΕ-ΜΠΕ, 4.5.2015