Δευτέρα 27 Απριλίου 2015

Αλληλεγγύη στους 'Ελληνες - η διακήρυξη της Σόφιας


Αλληλεγγύη στον ελληνικό λαό, αλλά και την απαίτηση να σταματήσει η πολιτική πιέσεων και εκβιασμών στην νεοεκλεγείσα κυβέρνηση της Αθήνας εξέφρασαν οι συμμετέχοντες σε συνάντηση του ευρωπαϊκού think tank «Λέσχη της Σόφιας», στο οποίο μετέχουν διανοούμενοι και πολιτικοί από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες. Οι συμμετέχοντες επεσήμαναν τον καταστροφικό και «αποικιακό» χαρακτήρα του προγράμματος «διάσωσης» της Ελλάδας που εφαρμόζεται την τελευταία πενταετία καλώντας σε ριζική αλλαγή της εφαρμοζόμενης από την Ευρώπη πολιτικής και ένα νέο «σχέδιο Μάρσαλ». Η «Λέσχη της Σόφιας», που ιδρύθηκε πριν από ενάμισυ χρόνο, με αντικείμενο την ανταλλαγή απόψεων για την ευρωπαϊκή κρίση, έκανε το Σαββατοκύριακο τη δεύτερη συνάντησή της στην πρωτεύουσα της Βουλγαρίας.

 

Στη διακήρυξη που υιοθέτησαν οι συμμετέχοντες επισημαίνουν την έλλειψη δημοκρατίας και λαϊκής συμμετοχής στην ΕΕ, αλλά και τον επικίνδυνο χαρακτήρα της ουκρανικής κρίσης, που έχει αυξήσει, όπως υποστηρίζουν, τις πιθανότητες παγκόσμιας σύρραξης, κατά τρόπο που η ανθρωπότητα δεν γνώρισε μετά την κρίση των πυραύλων της Κούβας το 1962. Οι συμμετέχοντες χαρακτηρίζουν «ντροπή της Ευρώπης» τον πνιγμό εκατοντάδων μεταναστών στη Μεσόγειο, επισημαίνοντας ταυτόχρονα ότι είναι το άμεσο αποτέλεσμα μιας πληθώρας στρατιωτικών επεμβάσεων που κατέστρεψαν σειρά χωρών της περιοχής και των οποίων ζητούν την άμεση διακοπή.

 

Ειδικότερα, στο σημείο που αφορά την Ελλάδα, η διακήρυξη αναφέρει:

 

«Επί πέντε χρόνια η Ελλάδα έγινε ο στόχος μιας οικονομικής και πολιτικής επίθεσης από μια συμμαχία της γερμανικής και άλλων ευρωπαϊκών ελίτ, των ευρωπαϊκών θεσμών, του ΔΝΤ και του διεθνούς χρηματιστικού τομέα (world finance). Αυτοί επέβαλαν στην χώρα, υποτίθεται για να τη βοηθήσουν, στην πραγματικότητα γα να προστατεύσουν τα συμφέροντα μεγάλων διεθνών τραπεζών, ένα πρόγραμμα που προκάλεσε μια οικονομική και κοινωνική καταστροφή, χωρίς προηγούμενο στη μεταπολεμική ιστορία της καπιταλιστικής Ευρώπης. Η δημοκρατία και η εθνική κυριαρχία της Ελλάδας σχεδόν καταργήθηκαν, απαράδεκτες, αποικιακού χαρακτήρα συμβάσεις της επιβλήθηκαν.

 

Η Ελλάδα χρησιμοποιείται από τις ηγετικές δυνάμεις της ΕΕ προκειμένου να επιβληθεί η κυριαρχία του Χρήματος σε ολόκληρη την ήπειρο, οδηγώντας στην έμμεση κατάργηση της δημοκρατίας και στην καταστροφή του ευρωπαϊκού κράτους πρόνοιας, των δύο μεγαλύτερων επιτευγμάτων του ευρωπαϊκού πολιτισμού.

 

Εκφράζουμε την μεγαλύτερη δυνατή αλληλεγγύη μας προς τον ελληνικό λαό που παλεύει να σταματήσει αυτή την καταστροφή. Καλούμε την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, την ευρωπαϊκή Επιτροπή, το ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το ευρωπαϊκό Συμβούλιο  να σταματήσουν να πειθαρχούν τυφλά στην πολιτική της παγκόσμιας χρηματιστικής ελίτ και να αντιστρέψουν δραστικά την πολιτική τους απέναντι στην Ελλάδα. Καλούμε όλους τους ευρωπαϊκούς λαούς, ιδίως τον γερμανικό λαό, να ζητήσουν από τις κυβερνήσεις τους να σταματήσουν να πιέζουν και να εκβιάζουν την νεοεκλεγείσα ελληνική κυβέρνηση. Πιστεύουμε στην αναγκαιότητα ενός νέου «σχεδίου Μάρσαλ», όχι μόνο για να αντιμετωπίσει τα καταστροφικά αποτελέσματα των ευρωπαϊκών πολιτικών στην Ελλάδα, αλλά επίσης και για να βοηθήσει στη βελτίωση της οικονομικής και κοινωνικής κατάστασης σε όλη την Ευρώπη, ιδίως στα πιο αδύνατα και φτωχά έθνη της. Η Ευρώπη έχει τους πόρους για ένα τέτοιο σχέδιο και μπορεί να βρει και περισσότερους περιορίζοντας μη αναγκαίες πολεμικές δαπάνες. ‘Ολη η ιστορία μας επιβεβαιώνει ότι, χωρίς αλληλεγγύη, απλά δεν μπορεί να υπάρξει Ευρώπη».

 

Το κείμενο υπογράφουν, μεταξύ άλλων, ο Ιταλός δημοσιογράφος, συγγραφέας και πρώην ευρωβουλευτής Τζιουλέττο Κιέζα, Πρόεδρος του πολιτικού συνδέσμου Alternativa, το μέλος του Γραφείου του βασκικού πολιτικού κόμματος Aralar, πρώην ευρωβουλευτής Ιnaki Irzabalbeitia, ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Δημήτρης  Κωνσταντακόπουλος, η ευρωβουλευτής Αnna Miranda από τη Γαλικία, μέλος του Γραφείου του  Bloque Nacionalista Galego (Πράσινοι/EFA), το μέλος του Γραφείου του πολωνικού κόμματος Zmiana, Janusz Niedzwiecki, οι Ιταλοί γερουσιαστές, εκλεγέντες με τη λίστα των «Πέντε Αστέρων», Ρaola De Pin και Βartolomeo Pepe, o Πρόεδρος του κόμματος Zmiana Mateusz Piskorski, ο επικεφαλής της ‘Ενωσης Θρακικών Εταιρειών στη Βουλγαρία και πρώην πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας του Σοσιαλιστικού Κόμματος Κρασιμίρ Πρεμιάνωφ,  ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Πολιτικών Επιστημόνων της Υπερδνειστερίας Αντρέι Σαφόνωφ, ο Μολδαβός βουλευτής του Σοσιαλιστικού Κόμματος Bogdat Tirdea, ο επίσης Μολδαβός πρώην βουλευτής του ΚΚ Zurab Todua, ο Ζαχάρι Ζαχάριεφ, μέλος του  Εθνικού Συμβουλίου του Βουλγαρικού Σοσιαλιστικού Κόμματος και Πρόεδρος του Ιδρύματος  Slavyani, η ευρωβουλευτής Tatjana Ždanoka, συμπρόεδρος του κόμματος «Λατβική Ρωσική ‘Ενωση» (ομάδα Πρασίνων/EFA) και οι Ρώσοι πολιτικοί επιστήμονες Σεργκέι Κουργκινιάν και Μαρία Μαμικονιάν.

 

Τρίτη 7 Απριλίου 2015

Αθήνα - Μόσχα : προς μια νέα προσσέγγιση;




 

Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου

 

Οι παντρεμένοι είναι καλό να μη φλερτάρουν εξωσυζυγικά, προειδοποίησε ευσχήμως την Αθήνα ο Ζμπίγκνιου Μπρζεζίνσκι για τα ανοίγματα στη Μόσχα. Αν όμως δεν είναι καλό το εξωσυζυγικό φλερτ, τότε τι να πει κανείς για την άγρια και συνεχή κακοποίηση του ενός συζύγου από τον άλλο; Πόσο λογικό είναι να εμποδίζουμε τον/την κακοποιούμενο/η σύζυγο να αναζητήσει βοήθεια εκτός μιας εστίας που τείνει να μεταβληθεί σε τόπο μαρτυρίου;

 

Αυτή ακριβώς είναι η περίπτωση της Ελλάδας και της Κύπρου, που τη μια οι υπερατλαντικοί «σύμμαχοι» ζητάνε να διαλύσει το κράτος (περίπτωση Κύπρου και σχεδίου Ανάν για να μη πάμε πιο πίσω), την άλλη οι «εταίροι» της την καταστρέφουν με οικονομικά μέσα.

 

Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ανακαλύπτει τη Μόσχα γιατί είναι «φιλορωσικός». Στην πραγματικότητα, σημαντικό μέρος της αριστερής ηγεσίας ψυχολογικά θα ήθελε μάλλον να αποδείξει ότι έχει τα «προσόντα» να γίνει αποδεκτό από Ευρωπαίους και Αμερικανούς. ‘Ελα που η ασκούμενη πολιτική δεν το αφήνει να αγιάσει. Η επιδίωξη του «έντιμου συμβιβασμού», που έθεσε (κακώς ως μόνη) ο ΣΥΡΙΖΑ, δεν έχει αποκλειστεί εντελώς, αλλά μοιάζει όλο και πιο πολύ με άπιαστο όνειρο.

 

Σε αυτό άλλωστε η Αριστερά δεν πρωτοτυπεί. Ολοκληρώνοντας μια επίσκεψή του στην Αθήνα, μετά την πτώση του, ο Γκορμπατσώφ ρώτησε τον τότε Πρόεδρο Καραμανλή τι θα ήθελε από τη Ρωσία. «Να μας τη φέρεις πίσω» του απάντησε ο ‘Ελληνας πολιτικός, προκαλώντας τη συγκίνηση του σοβιετικού ηγέτη που έσκυψε και τον φίλησε. Μαρκεζίνης, Μακάριος, Καραμανλής ήταν μερικοί μόνο από τους ‘Ελληνες πολιτικούς που αναγκάστηκαν  να ανακαλύψουν τη Μόσχα, το γκωλικό Παρίσι, το Πεκίνο και τους Αδέσμευτους, όχι γιατί τους έσπρωχνε κάποια ιδεολογική παρόρμηση, αλλά η θηλιά που οι υποτιθέμενοι εταίροι και σύμμαχοι έσφιγγαν στον λαιμό τους.

 

Οι λόγοι που σπρώχνουν κατά καιρούς Ελλάδα και Ρωσία να πλησιάζουν διερευνώντας αν ο αναμφισβήτητος μεταξύ τους διαχρονικός «έρωτας» μπορεί να οδηγήσει σε κάποια μονιμότερη «σχέση», έχουν βαθειές ιστορικές, πολιτιστικές και γεωπολιτικές ρίζες που δεν θα αναλύσουμε περαιτέρω εδώ. Και οι ‘Ελληνες και οι Ρώσοι αντιμετώπισαν συντριπτικές απειλές εξ Ανατολών. Κι αν για αμφότερους η Δύση υπήρξε μεγάλος δάσκαλος, υπήρξε συχνά ακόμα πιο τρομερός εχθρός. Και η Ελλάδα και η Ρωσία είναι χώρες του Status Quo, επιδιώκουν κατά το δυνατόν τη διατήρηση σε ένα βαθμό της μεταπολεμικής παγκόσμιας τάξης πραγμάτων και αναπόφευκτα έρχονται σε σύγκρουση με τα ισχυρά, άκρως αναθεωρητικά κέντρα μιας «ολοκληρωτικής αυτοκρατορίας της παγκοσμιοποίησης» που αναδύεται από τα χαρακώματα ενός (πρόωρα κηρυχθέντος ως λήξαντος) Ψυχρού Πολέμου.

 

Αν όμως νοιώθουν την ανάγκη να αντισταθούν, και η Αθήνα και η Μόσχα συνήθως προτιμούν στο βάθος να μην τα σπάσουν τελείως με τα αφεντικά του κόσμου, συνήθως απλά αμύνονται, χωρίς αντιπρόταση και αποφασιστικότητα να το τραβήξουν ως την άκρη. Καμμιά φορά ούτε καν στοιχειώδη αντίσταση δεν προτάσσουν, όπως συνέβη με τους ‘Ελληνες επί Σημίτη, Γιωργάκη και Μνημονίου, με τους Ρώσους επί Μπαρίς Γέλτσιν.

 

Εκεί πρέπει να αναζητηθούν και οι λόγοι που συχνά ο ελληνορωσικός «έρωτας» μένει πλατωνικός, χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο και οι δύο πλευρές κατέληξαν συχνότατα να κάνουν τελικά «σεξ» με άλλους. Απομένει να δούμε αν, αυτή τη φορά, η διαφαινόμενη «προσέγγιση» θα πατήσει σε πιο στέρεα θεμέλια από ότι τις προηγούμενες. 

 

Χωρίς αμφιβολία μια τεράστια ελπίδα και προσδοκία υφίσταται σήμερα στα κατάβαθα της ψυχής του ελληνικού λαού, ακόμα κι όταν δεν την εκφράζει ανοιχτά, να βρει λίγο οξυγόνο από το «ξανθό γένος» κι όπου αλλού μπορεί, στην απελπισμένη προσπάθειά του να κρατηθεί όρθιος και ζωντανός. Περιμένει μια χειρονομία της Μόσχας, τώρα ή αργότερα, και οποιαδήποτε τυχόν τέτοια χειρονομία θάχει τεράστια απήχηση. ‘Όχι μόνο στους ‘Ελληνες, αλλά και στους ευρωπαϊκούς λαούς που ασφυκτιούν όλο και περισσότερο εντός του «ευρωφιλελεύθερου» οικοδομήματος. Από την άλλη οι γνωστοί καλοθελητές θα θελήσουν να εκμεταλλευθούν κάθε στραβοπάτημα για να πείσουν τους ‘Ελληνες ότι δεν έχουν κανένα άλλο σύμμαχο, εξόν από αυτούς που τους καταστρέφουν και καμμία άλλη δυνατότητα παρά την υποταγή, ακόμα κι αν συνεπάγεται την καταστροφή τους!

 

Βεβαίως οι προσεγγίσεις θέλουν δύο, οι τακτικές κινήσεις πρέπει, αν δεν εξυπηρετούν υπάρχουσα, τουλάχιστο να συμβάλλουν στη διαμόρφωση στρατηγικής. Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα καθιστούν αστεία οποιαδήποτε σκέψη ότι μπορούν να λυθούν με τα μέσα της «επικοινωνίας». Ο γράφων έχει εκφράσει από πολύ καιρό σοβαρές επιφυλάξεις για την ύπαρξη κατάλληλου συνεκτικού στρατηγικού σχεδίου και συστηματικής προετοιμασίας και αναζήτησης των κατάλληλων εργαλείων για την ανόρθωση της χώρας από τις δυνάμεις που την κυβερνούν εν ονόματι αυτής της ανάγκης. Δεν είναι η στιγμή να τις επαναλάβει. ‘Εστω και τώρα είναι σκόπιμο να καλυφθούν τυχόν κενά, όσο αυτό είναι δυνατό. ‘Ολοι, φίλοι και εχθροί, σε μετράνε και για την αποφασιστικότητα, τη σοβαρότητα, τη συνοχή του σχεδίου σου.

 

Εννοείται ότι μια στρατηγική προσέγγιση αν πραγματοποιηθεί δεν είναι περίπατος. Είναι μια βαρειά επιλογή και θέλει αντίστοιχη ετοιμασία. Διερωτάται όμως κανείς τι άλλο να κάνει όταν τον περιβάλλουν όλο και πιο πολύ οι λύκοι. Σήμερα άλλωστε, δόξα τω Θεώ, δεν υπάρχει μόνο ΕΕ και ΗΠΑ, υπάρχουν και οι BRIICS. Δουλειά μιας επιδέξιας ηγεσίας είναι να εκμεταλλευθεί όλους αυτούς τους αντιφατικούς παράγοντες.

 

Η ελληνική κρίση περνάει σταδιακά αλλά αναπόφευκτα  στη γεωπολιτική της διάσταση. Επιβεβαιώνει όσους υποστήριξαν εξαρχής ότι είναι μια πρώτη εκδήλωση μιας βαθειάς συστημικής κρίσης με επίκεντρο την Ευρώπη, αλλά και της αλληλεπίδρασης αυτής της κρίσης με τη μεσανατολική και δυτικο-ρωσική κρίση. Το τι θα γίνει στην Ελλάδα δεν θα έχει, από άποψη διεθνούς πολιτικής, μόνο «τακτικές» ή «τοπικές» συνέπειες. Θα επηρεάσει βαθειά την εξέλιξη όλης της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής.

 

ΥΓ. Ωραίες οι δηλώσεις Ομπάμα για την Ελλάδα, αλλά κι αυτός «μεταρρυθμίσεις» ζητάει. Επιπλέον αναρωτιέται κανείς πως συμβιβάζεται η στάση του επηρεαζόμενου από τις ΗΠΑ ΔΝΤ με την υποτίθεται φιλικότερη στάση της Ουάσιγκτων; Ερώτηση, πιθανώς επί ματαίω, προς εμμονικώς επιθυμούντες να αναζητούν συνδρομή των ΗΠΑ, που θα ήταν πολύ χρήσιμη, αλλά πρέπει να τη δούμε και στην πράξη, όχι μόνο στην (ενίοτε ιδιοτελή ή τρομοκρατημένη) φαντασία μας.

 

Konstantakopoulos.blogspot.com

Κυριακή 5 Απριλίου 2015

ΕΛΛΑΔΑ, ΑΡΜΕΝΙΑ ΚΑΙ ΙΡΑΝ


Μεταξύ Ευρώπης και Ασίας


 

Γερεβάν, Αρμενία, του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου

 

Η ιδέα μιας συνεργασίας ή και συμμαχίας Ελλάδας, Αρμενίας και Ιράν είχε αρχίσει να σχεδιάζεται και να πραγματοποιείται στη δεκαετία του 1990, με Υπουργό ‘Αμυνας τον Γεράσιμο Αρσένη. Η στρατηγική λογική της ήταν (και παραμένει!) προφανής, αν και ανομολόγητη – η γεωπολιτική πίεση προς τις τρεις χώρες εκ μέρους της Τουρκίας.

 

Στην πορεία η ιδέα εγκαταλείφθηκε. Για τους «εκσυγχρονιστές» του Σημίτη και του Γιώργου Παπανδρέου, δεν υπήρχε εθνικό συμφέρον κι αν υπήρχε ήταν ένα ενοχλητικό «βάρος» από το «παρελθόν». ‘Όμως, όσο βιάζεται να απαλλαγεί από το παρελθόν, τόσο πιο πολύ αυτό εμφανίζεται μπροστά του. Στα χρόνια μας πήρε τη μορφή μιας επίθεσης άνευ προηγουμένου, με οικονομικά  και επικοινωνιακά μέσα, εναντίον του ελληνικού έθνους-κράτους και του ελληνικού κοινωνικού σχηματισμού με τις δανειακές και τα μνημόνια, από τις ίδιες δυνάμεις στις οποίες (έλεγε ότι) απέβλεπε ο «εκσυγχρονισμός» για την πρόοδο της χώρας, μια «πρόοδο» που απεδείχθη πανηγυρικά με το σχέδιο Ανάν και με το Μνημόνιο ως ολοκλήρωση της εθνικής υποτέλειας και της κοινωνικής αποσύνθεσης.

 

Απομένει να δούμε τι θα κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ στην εξωτερική πολιτική, ένα θέμα που απέφευγε όπως ο διάβολος το λιβάνι, όσο ήταν στην αντιπολίτευση, με το επιχείρημα συνήθως ότι «αν συζητήσουμε εξωτερική πολιτική θα σκοτωθούμε». Η αμφισημία, αν μη τι άλλο, του ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στην κληρονομιά του Γιώργου Παπανδρέου και την εξωτερική του πολιτική συνιστά οπωσδήποτε λόγο σοβαρής ανησυχίας, δεν μπορεί όμως να θεωρηθεί ότι προδικάζει οριστικά τη δική του πολιτική. Ο ΣΥΡΙΖΑ, είτε το αναγνωρίζει, είτε όχι, υπάρχει λόγω των αντιμνημονιακών διακηρύξεών του, ενός αιτήματος δηλαδή εθνικού, όσο και κοινωνικού. Αλλά δεν μπορείς να υπερασπίσεις μόνο στον οικονομικό ή μόνο τον γεωπολιτικό το έθνος και την κοινωνία σου. Στη συγκεκριμένη περίπτωση της σημερινής Ελλάδας είναι αδύνατο να υπερασπιστείς την κοινωνία χωρίς να υπερασπιστείς το έθνος, το έθνος χωρίς να υπερασπιστείς την κοινωνία.

 

‘Ισως λοιπόν ήρθε ο καιρός να «αναστηθεί» και η ιδέα μιας στενότερης συνεργασίας Ελλάδας, Αρμενίας και Ιράν, που καθιστά άλλωστε ευχερέστερη η σταδιακή αποκατάσταση των σχέσεων της Τεχεράνης με την Ουάσιγκτων. Αυτή είναι και η γνώμη του Αρμένιου Προέδρου Vigen Sargsyan, που, απαντώντας σε σχετική ερώτησή μας, υπογραμμίζει ότι αν υπάρξει συμφωνία με το Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα και με τη θετική προσέγγιση της νέας ελληνικής κυβέρνησης, μια τέτοια συμμαχία, «που δεν στρέφεται εναντίον οποιουδήποτε τρίτου μέρους», είναι χρήσιμη και ίσως μπορεί η ιδέα της συγκρότησής της να αναγεννηθεί.

 

 

Την απάντηση μας την έδωσε στο περιθώριο μεγάλου διεθνούς συνέδρίου, με τον τίτλο «Στους πρόποδες του Αραράτ», που πραγματοποιήθηκε αυτές τις μέρες στο Γερεβάν, πρωτεύουσα της Αρμενίας. Και μπορεί κανείς όντως να αντικρίσει από εδώ το μυθικό Αραράτ τις μέρες που έχει καλοκαιρία – μόνο που το βουνό-σύμβολο των Αρμενίων, βρίσκεται από την άλλη μεριά των τουρκοαρμενικών συνόρων. ‘Ένα «κλειστό σύνορο», το τελευταίο στον κόσμο, λένε οι Αρμένιοι, χωρίζει τη χώρα τους από την Τουρκία και εντείνει τα αισθήματα απώλειας και ματαίωσης που έχει ενσταλλάξει στη συλλογική συνείδηση του αρμενικού λαού η τραγωδία της γενοκτονίας, αλλά και η απώλεια ενός μέρους της ιστορικής τους πατρίδας.

 

Το πάντα ανοιχτό θέμα του Ναγόρνο-Καραμπάχ, η  ανάμνηση της γενοκτονίας, η περίκλειστη γεωγραφία   προσδιορίζουν τη γεωπολιτική της Αρμενίας και εξηγούν την «ανασφάλεια» του Γερεβάν. «Η Δημοκρατία του Ναγκόρνο-Καραμπάχ είναι μια καλά εδραιωμένη πραγματικότητα και είναι αδύνατο να σπάσει η θέληση των κατοίκων του να ζήσουν ελεύθεροι», μας λέει ο Πρόεδρος της Αρμενίας Serzh Sargsyan, για τον οποίο η λύση του ζητήματος αυτού «πρέπει να λάβει υπόψι της την αρχή της αυτοδιάθεσης μέσα στα πλαίσια του ΟΑΣΕ και στη βάση των τριών αρχών της συμφωνίας του Ελσίνκι».

 

Τμήμα της σοβιετικής δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, το Ναγκόρνο-Καραμπάχ ήταν μια αυτόνομη δημοκρατία, κατοικούμενη κατά πλειοψηφία από Αρμενίους. Διεκδίκησε την ανεξαρτησία της από το Αζερμπαϊτζάν κατά την τελευταία περίοδο της Σοβιετικής ‘Ενωσης και την απέκτησε ντε φάκτο μετά από έναν αρμενο-αζερικό πόλεμο που στοίχισε τη ζωή 25.000 ανθρώπων. ‘Εκτοτε, τα ένοπλα μικροεπεισόδια,  δεν λείπουν σχεδόν καθημερινά από τη γραμμή αντιπαράθεσης. Η διεθνής κοινότητα δεν αναγνωρίζει το Ναγκόρνο-Καραμπάχ, που το θεωρεί τμήμα του Αζερμπαϊτζάν.

 

Στην περίπτωση του Καραμπάχ έχουμε μια τυπική σύγκρουση ανάμεσα στην αρχή της αυτοδιάθεσης των εθνών και στην αναγνώριση των κρατών που διαδέχθηκαν τη σοβιετική ή και τη γιουγκοσλαβική ομοσπονδία στα σύνορα που αντιστοιχούν στην εσωτερική, διοικητική υποδιαίρεση της ΕΣΣΔ και της Γιουγκοσλαβίας.  Το ίδιο που συμβαίνει και στις περιπτώσεις του Κοσόβου, της ανατολικής Ουκρανίας και της Κριμαίας και πολλών άλλων εστιών κρίσης. Οι δημοκρατίες που αποτελούσαν την ΕΣΣΔ και τη Γιουγκοσλαβία δεν αντιστοιχούσαν ακριβώς στις περιοχές που πλειοψηφούσαν τα έθνη στα οποία αναφέρονταν. Σημαντικές, συμπαγείς εθνικές μειονότητες, τοπικά πλειοψηφικές ζούσαν εντός Δημοκρατιών που αναφέρονταν σε άλλους εθνότητες (Ρώσοι, πλειοψηφία στην Αν. Ουκρανία και Κριμαία, Σέρβοι στην Κράινα της Κροατίας, Αλβανοί στο Κόσοβο της Σερβίας κ.ο.κ.). Μόλις διαλύθηκαν ΕΣΣΔ και Γιουγκοσλαβία άρχισαν δέκα πόλεμοι μεταξύ εθνοτήτων που κυριαρχούσαν τοπικά και εθνοτήτων που κυριαρχούσαν σε επίπεδο Δημοκρατίας.

 

Για την περίκλειστη Αρμενία, σφηνωμένη στον Καύκασο, ανάμεσα στο εχθρικό Αζερμπαϊτζάν και την επίφοβη Τουρκία, χωρίς πρόσβαση στη θάλασσα, το μάλλον φιλικό Ιράν προς νότο και η επαφή με τη Ρωσία μέσω της Γεωργίας προς βορρά είναι οι ζωτικές του διέξοδοι. Προσπαθούμε να εξυπηρετήσουμε, να συγκεράσουμε όλες τις μεγάλες δυνάμεις που εμπλέκονται στην περιοχή, μας λέει ο Αρμένιος Πρόεδρος.

 

‘Οσο τουλάχιστο δεν υπάρχει μεγάλη δύναμη με συμφέρον να αναζωπυρώσει την αρμενο-αζερική διαμάχη, η Αρμενία μάλλον το καταφέρνει αυτό. Αλλά το παράδειγμα της γειτονικής Γεωργίας, που πιθανώς σπρώχτηκε από ορισμένους  δυτικούς κύκλους σε μια αυτοκτονική περιπέτεια με τη Ρωσία, για να δοκιμάσουν οι πρώτοι τις αντιστάσεις της δεύτερης, δείχνει πόσο εύκολα μπορεί η κατάσταση να εκτροχιασθεί. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί και στην απομακρυσμένη τώρα, αλλά όχι και αδύνατη περίπτωση μιας πολεμικής εμπλοκής με το Ιράν.

 

Ο Αρμένιος Πρόεδρος χαρακτηρίζει ως «συνιστώσα-κλειδί» της εξωτερικής πολιτικής του Γερεβάν τη «στρατηγική εταιρική σχέση», υπογραμμίζοντας όμως ταυτόχρονα την ιδιαίτερη σημασία που αποδίδει η χώρα του στην «ειδική σχέση» με τη Γαλλία και την  «κορυφαία προτεραιότητα» που επίσης αποτελούν οι σχέσεις με τη Γεωργία και το Ιράν. Το Γερεβάν, λέει ο  Vigen Sargsyan,  κάνει έντονες προσπάθειες να αναπτύξει τις σχέσεις με επιμέρους ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και την ΕΕ στο σύνολό της. Δεν έχει νόημα, πρόσθεσε, η αντιπαράθεση ανάμεσα στον προσανατολισμό προς την ΕΕ και αυτόν προς την Ευρασιατική ‘Ενωση. «Η προσχώρηση στην Ευρασιατική ‘Ενωση», λέει, «ποτέ δεν νοήθηκε ως υποβάθμιση ή διακοπή των σχέσεων με την ΕΕ».

 

Η Αρμενία σημείωσε πάντως με δυσφορία την απόφαση της Μόσχας να πουλήσει εξελιγμένα οπλικά συστήματα στο Αζερμπαϊτζάν, παρά την ρωσο-αρμενική στρατιωτική συμμαχία, συμμαχία που έχει αρνηθεί να συνάψει το Μπακού. «’Εχουμε πρόβλημα γιατί τα όπλα αυτά στοχεύουν Αρμένιους στρατιώτες. Επί 250 χρόνια Αρμένιοι και Ρώσοι πολεμάνε κοινούς εχθρούς, ποτέ δεν πολέμησαν μεταξύ τους», λέει ο κ. Sargsyan, προσθέτοντας ότι, αν το Μπακού εκτιμήσει ότι έχει συντριπτική στρατιωτική υπεροχή θα επιχειρήσει να λύσει στρατιωτικά το θέμα του Ναγκόρνο – Καραμπάχ.

 

Ρωτάμε τον Αρμένιο Πρόεδρο τι πιστεύει για το θέμα των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, αν πρέπει να συνεχιστούν ή να διακοπούν. Θα ήθελα την ταχύτερη δυνατή άρση των κυρώσεων, την ταχύτερη δυνατή ειρήνευση στην Ουκρανία, αλλά πρέπει να βρούμε τη χρυσή τομή, είναι η ελαφρώς σιβυλλική απάντηση του κ. Sargsyan

 

Konstantakopoulos.blogspot.com

«Επίκαιρα», 26.3.2015