ΘΑΝΑΣΙΜΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΡΙΣΤΕΡΑ)

Ανάγκη παγκόσμιας καμπάνιας για τη σωτηρία Ελλάδας και Ευρώπης

 

 

Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου

 

Επί τρία χρόνια διεξάγεται επικοινωνιακή-πολιτική επίθεση μεγάλων παγκόσμιων μέσων κατά της ευρωπαϊκής περιφέρειας και ιδίως της Ελλάδας

 

Η επίθεση κατά της Ελλάδας «στοχοποίησε» ακόμα και σύμβολα του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού. Δεν το έκαναν τυχαία ή μόνο γιατί είναι ελληνικά. Η νέα «Βασιλεία του Χρήματος», των μεγάλων τραπεζών και Οίκων, των «αγορών», που άρχισαν, από την Ελλάδα, άμεσα να νομοθετούν, απεχθάνεται τις αξίες της Ελευθερίας, του Πολίτη και της Δημοκρατίας, που εφηύραν οι κάτοικοι του Ιωνικού Δωδεκάπολου, των Αβδήρων και της Αθήνας, άπιαστης ως τώρα κορυφής στην ανθρώπινη πολιτική εξέλιξη.

 

Στα χώματά μας έδωσε το Γένος των Ανθρώπων τη σπουδαιότερη μάχη του, ξεκινώντας με τη Σεισάχθεια του Σόλωνα, για να αποκτήσει την ελευθερία του αποτινάζοντας, όσο μπόρεσε, την εξουσία του Χρήματος επί του Ανθρώπου. Εδώ διακήρυξε, δια του Πρωταγόρα, «πάντων χρημάτων μέτρον άνθρωπος». Διαγράφοντας τις αξιώσεις των πλουσίων από τους φτωχούς, οι Αθηναίοι έβαλαν τις βάσεις της δημοκρατίας και μπόρεσαν να νικήσουν στην πιο άνιση σύγκρουση της ιστορίας, εναντίον της «ολοκληρωτικής» Αυτοκρατορίας των Περσών. Μοιάζει πολύ φυσικό και λογικό, για την «Αυτοκρατορία του Χρήματος», να αρχίσει από την Ελλάδα, και τα σύμβολα του πολιτισμού της, την προσπάθεια να κυριαρχήσει στην Ευρώπη, κατεδαφίζοντας τον κόσμο που θεμελίωσε ο Διαφωτισμός και η Αγγλική, Γαλλική, Ρωσική Επανάσταση (και η Ελληνική, του 1821).

 

Ο ρόλος της ελληνικής «ελίτ» και τα σύνδρομα της μειονεξίας

 

Την πολιτικο-επικοινωνιακή  επίθεση κατά της Ελλάδας συνέδραμε και συνδράμει αποφασιστικά η ελληνική ελίτ, κυβερνήσεις, οικονομικοί και δημόσιοι παράγοντες, ακόμα και προβεβλημένοι «διανοούμενοι» (2). Ας προσθέσουμε στο σημείο αυτό ότι ποτέ, στη χώρα του Καβάφη και του Γληνού, του Παπαδιαμάντη και του Παλαμά, υποτιθέμενοι διανοούμενοι, συγγραφείς, καλλιτέχνες, ιδίως οι πιο προβεβλημένοι στη «χώρα του τίποτα» που καταντήσαμε, δεν ήταν τόσο κενοί ηθικού, άρα και πνευματικού περιεχομένου, όσο σήμερα, ποτέ δεν υπήρξαν τόσο αναίσθητοι και τόσο αγνώμονες απέναντι στο λαό, τόσο στενά καθορισμένοι από το παραμικρό υλικό τους συμφέρον.

 

Η επίθεση αυτή παραμένει όμως δυστυχώς και χωρίς αντίδραση, ή με πολύ περιορισμένη ή ακατάλληλη αντίδραση και από τις δυνάμεις που διαφωνούν και επικρίνουν το Μνημόνιο και τις Δανειακές. Οι δυνάμεις αυτές μοιάζουν να μην καταλαβαίνουν πλήρως ότι το μέλλον της χώρας και το δικό τους, κρίνεται, αν όχι περισσότερο, πάντως εξίσου στο εξωτερικό και στο εσωτερικό. ‘Οτι έπρεπε, εδώ και καιρό, να επενδύσουν μυαλό, ανθρώπους, πόρους, να αναζητήσουν κάθε λογιών διεθνείς συμμάχους σε μια γιγαντιαία και έξυπνη συνάμα παγκόσμια καμπάνια, π.χ. “Save Europe, Save Greece, Stop the Banks”. Πρέπει να οργανώσουμε μια καμπάνια αντίστοιχη με αυτή που έχουν κάνει οι Εβραίοι για το δικό μας «κοινωνικό ολοκαύτωμα».

 

Σε όλο τον πλανήτη, το ελληνικό είναι στο επίκεντρο των διεθνών συζητήσεων, μόνο ‘Ελληνες όμως δεν συμμετέχουν – και συχνά, όταν συμμετέχουν, κάνουν κακό! Οποιαδήποτε παράταση αυτού του κλίματος θα έχει για την Ελλάδα τις ίδιες συνέπειες που είχε για τη Σερβία ή το Ιράκ η «δαιμονοποίησή» τους, έστω και αν, η τελική επίθεση κατά της Ελλάδας δεν γίνει με αεροπορικούς βομβαρδισμούς ή στρατιωτικές εισβολές, αλλά δια οικονομικών όπλων.

 

Ποτέ στην ιστορία της, η Ελλάδα δεν ήταν τόσο πολύ εξαρτημένη  από το ευρωπαϊκό και παγκόσμιο γίγνεσθαι. Και ποτέ αυτό δεν γινόταν τόσο λίγο κατανοητό,  ποτέ το πολιτικό προσωπικό, η δημόσια-πνευματική ζωή, δεν είχαν τόσο «επαρχιακά», στενά εθνικά ρεφλέξ, ποτέ δεν έλειπε τόσο πολύ η αίσθηση του διεθνούς περιβάλλοντος, όσο σήμερα. Η «ατέλεια» αυτή, ο «εθνικός επαρχιωτισμός», αλλά και η βαθιά εξάρτηση του εθνικού υποκειμένου (κράτος, πολιτικό σύστημα, οικονομική-εκδοτική ελίτ, διανοούμενοι, κοινωνικός σχηματισμός), υπονομεύουν τον ρόλο του. Ακόμα κι αν προκύψει μια Επανάσταση θα στερείται των εργαλείων, ιδεών και στελεχών που χρειάζεται. Μια μακρά πορεία εκφυλισμού, αλλά και παντοειδούς ελέγχου των εθνικών ελίτ, ακόμα και της γερμανικής, που είναι η περισσότερο ανεξάρτητη στην Ευρώπη, είναι το βασικό όπλο της Αυτοκρατορίας του Χρήματος, για μη μπορέσουν, τυχόν εξεγειρόμενοι, οι ευρωπαϊκοί λαοί να βρουν τις ηγεσίες και τα εργαλεία που θα χρειαστούν. Το Χρήμα έχει παγκόσμια στρατηγική, οι κυρίαρχες τάξεις της «Ευρω-Γερμανίας» περιφερειακή, τα έθνη-κράτη και οι λαοί στενά εθνική στρατηγική, με ότι αυτό δυστυχώς συνεπάγεται (3)

 

Η διάχυτη άγνοια και πρακτική αδιαφορία ή πάντως έλλειψη κατανόησης για τον κόσμο που μας περιβάλλει, πως σκέφτεται και πως μας βλέπει, αντανακλά την απροθυμία, ιδίως των ελίτ, να αντιμετωπίσουν κατάματα τα πραγματικά, τόσο δύσκολα προβλήματα, αλλά και τη βαθιά «ελλειμματικότητα» των περιφερειακών, ως προς το κέντρο του συστήματος, υποκειμένων, είτε πρόκειται για άτομα είτε για συλλογικές οντότητες. Προσπαθούμε, συναλλασσόμενοι με τους ξένους, να επιβεβαιώσουμε μια ταυτότητα για την οποία δεν είμαστε εσωτερικά βέβαιοι, δεν μας μένει χρόνος και ψυχραιμία να αντιμετωπίσουμε τους άλλους ισότιμα.

 

Η άγνοια, αδιαφορία και ανεπάρκεια συναντούν,  τροφοδοτούν και τροφοδοτούνται, από βαθιά ρεύματα εξάρτησης των «ελίτ» και ισχυρές φλέβες εθνικής μειονεξίας, που διατρέχουν όλο τον ελληνικό κοινωνικό σχηματισμό. Τέτοια φαινόμενα απαντώνται σε πολλές χώρες, που προσήλθαν «καθυστερημένες» στη «νεωτερικότητα», για τις οποίες η Δύση απετέλεσε ταυτόχρονα δάσκαλο και εχθρό, αντικείμενο «πόθου» και πηγή «ματαίωσης».

 

Η σημασία της «διεθνούς εικόνας» και ο ρόλος του ΣΥΡΙΖΑ

 

Το κλίμα για την Ελλάδα που εμπεδώθηκε διεθνώς έχει ήδη τεράστιες, ίσως μη αντιστρέψιμες συνέπειες. Διευκόλυνε την καταβύθιση της ελληνικής οικονομίας, προκάλεσε τεράστια φυγή κεφαλαίων, έσπασε το ηθικό, την αυτοπεποίθηση-αυτοεκτίμηση του ελληνικού λαού, μας μετέτρεψε σε «χώρα προς αποφυγήν» των επενδυτών, την Ελλάδα πολιτικά σε «χώρα β’ κατηγορίας», υπό δοκιμή και περιορισμένη κυριαρχία, κατέστησε πολιτικά δυνατό το αδιανόητο, να τεθεί εν αμφιβόλω η συμμετοχή στην ευρωζώνη. (4)

 

Εμπεδώθηκε, με την εγκληματική συναυτουργία των ελληνικών κυβερνήσεων, η εντύπωση στην ευρωπαϊκή κοινή γνώμη, ότι είμαστε ένα έθνος μπαταχτζήδων και διεφθαρμένων τεμπέληδων, αποκλειστικά υπεύθυνο για τα προβλήματά του, παρά τη γενναιόδωρη βοήθεια. Προσφέραμε, συνεργώντας σε αυτή την κατάσταση ή μη αντιδρώντας. τα απαραίτητα πολιτικά προσχήματα και τις δικαιολογίες, για να μπορέσουν να μας καταστρέψουν οικονομικά!

 

Το πρόγραμμα «σωτηρίας» της Ελλάδας, που συμφώνησαν  ελληνική κυβέρνηση, ΕΚΤ, ΔΝΤ και ΕΕ, είναι το πιο αποτυχημένο οικονομικό πρόγραμμα στη δυτική οικονομική ιστορία. Αυτό υποστηρίζουν όλοι οι σοβαροί οικονομολόγοι, κεϋνσιανοί  ή φιλελεύθεροι, όμως η εικόνα μιας Ελλάδας υπεύθυνης «γιατί δεν κάνει τις μεταρρυθμίσεις παρά τη βοήθεια που της δώσαμε» εμπεδώθηκε στη συνείδηση της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης, αυτό πιστεύει ο μέσος υπάλληλος ενός γερμανικού σούπερ μάρκετ! Αν αύριο, η κυβέρνησή του διακόψει τη χρηματοδότηση της ΕΚΤ προς την Ελλάδα, αντιδρώντας σε μια διακοπή του μνημονίου, αυτός ο υπάλληλος θα πει «δίκηο έχει η Μέρκελ».

 

Οι συνέπειες αυτής της κατάστασης μπορεί να είναι τραγικές αν, αύριο, μια ελληνική κυβέρνηση, π.χ. του ΣΥΡΙΖΑ, στον οποίο πολύ θα ήθελαν να φορτώσουν την ευθύνη μιας εθνικής τραγωδίας ή μιας κακά σχεδιασμένης σύγκρουσης με την Ευρώπη, και να δώσουν εδώ, στην Ελλάδα, ένα διεθνές μάθημα προς παραδειγματισμό όλης της Ευρώπης, αποπειραθεί να διακόψει το Μνημόνιο, όπως οφείλει αναμφισβήτητα να κάνει. ‘Η αν η χώρα βρεθεί σε κατάσταση χάους ή εξέγερσης.

 

Εισάγοντας στην ευρωπαϊκή συζήτηση τις έννοιες της «Βαϊμάρης» ή συγκρίνοντας το Μνημόνιο με τη Συνθήκη των Βερσαλλιών και το σχέδιο Μοργκεντάου, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στο Αμβούργο, ο Αλέξης Τσίπρας κινητοποίησε «έξυπνα» επιχειρήματα που αγγίζουν βαθύτερα στρώματα του πολυτραυματισμένου «συλλογικού ασυνείδητου» της Γερμανίας, βοηθώντας σε ενδεχόμενο «ξεμπλοκάρισμα» των στερεοτύπων που καλλιεργήθηκαν εδώ και χρόνια. Μερικές  ομιλίες όμως το χρόνο ή το εξάμηνο, παραμένουν σταγόνα στον ωκεανό. Χρειάζονται πολύ περισσότερα.

 

Το μέλλον της Ελλάδας θα κριθεί από την ικανότητα του ΣΥΡΙΖΑ, και όσων άλλων δυνάμεων είναι φορείς εθνικής και ιστορικής συνείδησης, και έχουν κάποια δυνατότητα άρθρωσης λόγου και κίνησης στο διεθνές περιβάλλον, να επιτύχουν παγκόσμια κινητοποίηση υπέρ της χώρας μας, με πολύ έξυπνα επιχειρήματα και τρόπους που θα καθιστούν αναγκαία την υπεράσπισή μας, για λόγους που αφορούν τους άλλους και όχι εμάς, κινητοποίηση μη περιοριζόμενη στον χώρο της ριζοσπαστικής αριστεράς, αλλά εξικνούμενη σε όλες τις δυνάμεις και πρόσωπα που κινητοποιεί η απειλή κατά της αστικής δημοκρατίας και της Ευρώπης από τον χρηματοπιστωτικό ολοκληρωτισμό. Ελάχιστος χρόνος απομένει. Δεν εξαντλείται μόνο η κλεψύδρα της κυβέρνησης.  

 

 

       (1) Η επίθεση αυτή, ειρήσθω εν παρόδω, δεν άρχισε από τον γερμανικό τύπο, όπου στη συνέχεια επεκτάθηκε (ιδίως σε εκείνα τα γερμανικά ΜΜΕ που συνδέονται στενότερα με το διεθνές χρηματιστικό κεφάλαιο), αλλά από τον αγγλοαμερικανικό, που «λάνσαρε», πολύ προτού ξεσπάσει ανοιχτά η κρίση τον όρο «PIIGS» (Πορτογαλλία, Ιταλία,  Ιρλανδία, Ελλάδα, Ισπανία), παραφθορά της αγγλικής λέξης «γουρούνια». Το γράφουμε αυτό γιατί διεξάγεται αυτές τις μέρες μια διόλου αθώα, κολοσσιαία επιχείρηση παραπλάνησης του ελληνικού λαού και εξωραϊσμού του ρόλου του ΔΝΤ και της πολιτικής των ΗΠΑ.

 

         Το θέμα αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό, αλλά δεν είναι το αντικείμενο αυτού του άρθρου. Η απάτη αυτή δεν είναι άλλωστε η μόνη, τα τελευταία τρία χρόνια. Και σε άλλα θέματα, όπως π.χ. η ΑΟΖ και τα πετρέλαια, επιχειρείται να δημιουργηθούν τελείως εσφαλμένες εντυπώσεις, να παραπλανηθεί πολιτικά και γεωπολιτικά ο ελληνικός λαός, να εμφανισθούν διάφοροι από μηχανής θεοί.

 

          Η βαθύτερη εξάρτηση της ελληνικής ελίτ ούτε είναι, ούτε ποτέ ήταν από τη Γερμανία, είναι από τον άξονα «ΗΠΑ-Αγγλία-Χρήμα». Μοιραζόμαστε με τους Ευρωπαίους την καταπληκτική ξεφτίλα, να δωροδοκούν τους πολιτικούς μας για να τους εκβιάζουν μετά οι υπηρεσίες των άλλων. Δεν είναι δυνατό, διαχρονικοί φορείς της αγγλικής και αμερικανικής εξάρτησης, που δεν είχαν πρόβλημα να συνεργαστούν παράλληλα και με τους Ναζί στη διάρκεια της κατοχής, να σηκώνουν τώρα το «λάβαρο του Παπαφλέσσα» εναντίον του Βερολίνου. Κάποιο μεγάλο λάκκο έχει τούτη η φάβα.

 

         Τώρα βγαίνει ο καθένας και λέει το μακρύ και το κοντό του για το πώς φτάσαμε στο Μνημόνιο. Ο κ. Ρουμελιώτης π.χ., που ήρθε ολοταχώς από την Αμερική για να γίνει Πρωθυπουργός, προτού τον φάει ο Παπαδήμος, διηγείται τώρα ιστορίες για το πώς ήταν, μαζί με τον Στρως-Καν (!), διαφωνών, αν όχι κάποιο είδος επαναστάτη εκείνη την εποχή! Ξεχνάμε όμως το βασικό: το πρόγραμμα καταστροφής της Ελλάδας και, δι’ αυτής, της Ευρώπης, που ακούει στο όνομα Μνημόνιο και Δανειακή Σύμβαση φέρει τέσσερις υπογραφές που θα μείνουν στην ιστορία της ανθρωπότητας: Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ενεργών ως συλλογικός αντιπρόσωπος των δυνάμεων του Χρήματος με βαρύνουσα επιρροή των Ηνωμένων Πολιτειών), Ελληνική Δημοκρατία (τελούσα εν «αεροπειρατεία» από τον γιο του Ανδρέα Παπανδρέου, ενεργούντος ως ανδρείκελο του παγκόσμιου χρήματος), Ευρωπαϊκή ‘Ενωση (δηλαδή ο εκπρόσωπος των ανώτερων τάξεων και κυβερνήσεων της Ευρώπης και ιδιαίτερα της Γερμανίας), Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (κέντρο της οικονομικής εξουσίας στην Ευρώπη και εκπρόσωπος του Χρήματος, με βαρύνουσα επιρροή της Γερμανίας). Ποιόν άραγε ωφελεί η παραποίηση της ιστορίας και η αναφορά διαφόρων διεθνών κουτσομπολιών και συζητήσεων; Τι αποδεικνύουν αυτά;

 

Αν κάποιος εκτιμά τώρα ότι η Χάρυβδη μπορεί να μας σώσει από τη Σκύλλα, θα πρέπει τουλάχιστο να το αποδείξει με συγκεκριμένα επιχειρήματα και στοιχεία. Συνήθως και η Χάρυβδη και η Σκύλλα είναι εξίσου καταστροφικά όντα.

 

 

 

(2)   Μεταξύ των δύο εκλογών, όταν ο ελληνικός λαός δεχόταν ολομέτωπη επίθεση του γερμανικού κατεστημένου και ανοιχτό εκβιασμό ότι θα τον πετάξουν έξω από την Ευρώπη, αν ψηφίσει ΣΥΡΙΖΑ, αυτή τη στιγμή διάλεξε η λογοτέχνις Σώτη Τριανταφύλλου να διαβεβαιώσει το γερμανικό κοινό ότι «ασφαλώς και είμαστε υπεύθυνοι» (οι ‘Ελληνες για την κρίση) προτού χαρακτηρίσει τη χώρα της  «μεγάλο κήπο ανώριμων παιδιών» (Ζιντόιτσε Τσάιτουνγκ 4.6.2012). Για τον ‘Ελληνα μικρο-μεσοαστό, συνήθως ανωριμότητα σημαίνει να είσαι ‘Ελληνας, δηλαδή «ελαττωματικός» Ευρωπαίος/Δυτικός. Προφανώς, η δυνατότητα να «αναγνωριστεί», μιλώντας σε ξένη εφημερίδα, σε συνδυασμό με επιεικώς μπερδεμένες ιδεοληψίες, συγκινεί την κυρία, συγγραφέα μεταξύ άλλων μιας όχι σοβαρής εργασίας με τον πομπώδη τίτλο «Για τη σημαία και το έθνος», πολύ περισσότερο από το να υπερασπίσει την ελληνική δημοκρατία, την εθνική ανεξαρτησία ή τους συμπατριώτες της που πέφτουν από τις ταράτσες. ‘Εστω βρε αδερφέ, να ζητήσει κάποιο έλεος για τη χώρα της!

 

Την ίδια μέρα, ο απερίγραπτος Νίκος Δήμου, με τον οποίο ασφαλώς συνιστά δυστυχία να είναι κανείς συμπατριώτης, λέει στο Σπήγκελ ότι «θέλουμε (οι ‘Ελληνες) να τάχουμε όλα, να τα απολαμβάνουμε όλα». Προφανώς κρίνει εξ ιδίων τα αλλότρια των ανέργων, συνταξιούχων χωρίς φάρμακα, νέων που ξενιτεύονται, ηλικιωμένων που ψάχνουν για φαί σε σκουπιδοντενεκέδες, που «τα θέλουν όλα» ή τουλάχιστον θέλουν φαγάκι! Γιατί ο Δήμου δεν πάει να τρέφεται ο ίδιος σε συσσίτιο, να δει πως είναι, αντί να γίνεται υπόδειγμα ευτελούς «διανοούμενου δούλου»;

 

Πιο καταπληκτικό από τις απερίγραπτες δηλώσεις είναι ότι δεν εξεγείρουν σχεδόν κανέναν στην Ελλάδα, τέτοιο είναι το βάθος της εθνικής μας μειονεξίας. Φαίνεται ότι, για να αγανακτήσεις με δαύτες πρέπει να είσαι … Γερμανός (!), όπως ο δημοσιογράφος Olivier Cyran, από τις μαχητικότερες και αξιοπρεπέστερες μορφές της ευρωπαϊκής δημοσιογραφίας, συγγραφέας πολύ κατατοπιστικού ρεπορτάζ για τη στάση των συμπατριωτών του απέναντι στην Ελλάδα (Μοντ Ντιπλοματίκ, Ιούλιος 2012), από όπου αλιεύσαμε τα στοιχεία.

 

(3)   ‘Εχω την εντύπωση ότι, με την εξαίρεση της άκρας δεξιάς (!), τα πολιτικά επιτελεία δεν διαβάζουν ή διαβάζουν πρόχειρα και λίγο. Ο έξοχος ανταποκριτής στη Γερμανία Ν. Χειλάς μετέφερε στο Βήμα τον Νοέμβριο 2011 την εξής δήλωση του γνωστότατου Γερμανού οικονομολόγου Ζινν: «Η χώρα θα βρισκόταν (με τη μετατροπή σε αγγλικό δίκαιο των ομολόγων) στην παγίδα, και μάλιστα για πάντα. Οι επενδυτές θα αποκτούσαν μεγαλύτερες δυνατότητες παρέμβασης στη χώρα. Η Ελλάδα θα έκανε τραγικό σφάλμα, εάν επέτρεπε κάτι τέτοιο». Η δήλωση αυτή δεν χρησιμοποιήθηκε στην Ελλάδα, όπως πέρασε παντελώς απαρατήρητο και άρθρο για το αγγλικό δίκαιο των Νιου Γιορκ Τάιμς τον Αύγουστο ή Σεπτέμβριο 2011. Η ελίτ δεν χρειάζεται να διαβάζει, γιατί εφαρμόζει οδηγίες. Οι άλλοι όμως, που θέλουν να ανατρέψουν αυτή την πορεία, δεν πρέπει κι αυτοί να γίνουν πιο μελετηροί; 

 (4) Ακόμα κι αν κάποιοι πιστεύουν ότι πρέπει να φύγουμε από κει μέσα, θα συμφωνήσουν, φαντάζομαι, ότι δεν είναι σκοπός να αποβληθούμε ως «διεθνείς μπαταχτζήδες» και «ανεπρόκοποι», ότι δεν πρέπει να φύγουμε με τους όρους και προς το συμφέρον των Πιστωτών, ή μιας μερίδας τους.

Αθήνα, 22 Νοεμβρίου 2012

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nexus, τεύχος Δεκεμβρίου 2012

 

 

Konstantakopoulos.blogspot.com

ΑΟΖ: ΣΕ ΤΟΥΡΚΙΚΟ ΜΗΚΟΣ ΚΥΜΑΤΟΣ Η ΛΙΒΥΗ, ΣΕ "ΤΥΧΟΔΙΩΚΤΙΚΟ" Η ΑΘΗΝΑ

Ξαναπλησιάζουν ‘Αγκυρα και Τελ-Αβίβ

 

Πολιτική για πετρέλαια χωρίς αρμόδια υπηρεσία! Αφήνουν χωρίς προσωπικό την Αρχή Υδρογονανθράκων

 

Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου

 

 

Την εξωφρενική θέση ότι η Τουρκία έχει λόγο στην οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών μεταξύ Ελλάδας και Λιβύης υιοθέτησε, σύμφωνα με απολύτως αξιόπιστες και εξακριβωμένες πληροφορίες, η λιβυκή πλευρά στις πρόσφατες συνομιλίες με την ελληνική κυβέρνηση. Η Τρίπολη θεωρεί ότι το θέμα των θαλασσίων ζωνών στη Μεσόγειο πρέπει να λυθεί σε «περιφερειακό επίπεδο» και όχι διμερώς, με τις διαδικασίες που προβλέπει η Διεθνής Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας.

 

 

Ταυτόχρονα, μοιάζει να οδεύει προς επιτυχία η αμερικανική προσπάθεια επαναπροσέγγισης Ισραήλ και Τουρκίας, διαψεύδοντας οικτρά διάφορους εγχώριους, αυτοσχέδιους «Μέτερνιχ» και «Κλαούζεβιτς», που θεώρησαν ότι η σύγκρουση Τελ Αβίβ και ‘Αγκυρας είναι ένα σίγουρο στήριγμα για να δείξουν ότι αντιμετωπίζουν, με τη  βοήθεια του εβραϊκού κράτους, προβλήματα που δεν τολμούν να αντιμετωπίσουν στηριγμένοι στις εθνικές δυνάμεις. Επιδιώκοντας έτσι να πετύχουν με ένα σμπάρο, δυο τρυγόνια: να εμφανίζονται «εθνικά ρωμαλέοι» και να τάχουν καλά με τους «πλούσιους και ισχυρούς» toυ κόσμου.

 

 

Ο «λιβυκός αιφνιδιασμός» της Αθήνας θα μπορούσε, θεωρητικά, να λειτουργήσει και ως «μηδέν κακόν αμιγές καλού», δηλαδή να χρησιμεύσει στην κυβέρνηση για να συνειδητοποιήσει το εθνικά επικίνδυνο, αν όχι τυχοδιωκτικό της όλης «ΑΟΖολογίας» και «πετραιολολογίας», στις οποίες ενεπλάκη, άνευ του παραμικρού πιθανού εθνικού ωφέλους.

 

 

Ο «λιβυκός αιφνιδιασμός» υποδεικνύει ότι, πέραν του κινδύνου μιας τελείως ανεπιθύμητης, ειδικά τώρα, ελληνο-τουρκικής έντασης, υφίσταται και ένας ακόμα: ο πρακτικός «διαμελισμός» της χώρας, του ορυκτού πλούτου και της γεωπολιτικής της «υπεραξίας» σε μια ζώνη ισραηλινών και μία τουρκικών συμφερόντων. Ιδίως αν υιοθετηθεί η, τουλάχιστο παράδοξη, ιδέα της μερικής επέκτασης των χωρικών υδάτων και της μερικής ανακήρυξης ΑΟΖ. Η διαδικασία έκπτωσης του ελληνικού έθνους-κράτους κινδυνεύει να οδηγήσει σε συμφωνίες διαφόρων «νταβατζήδων» επί του σώματος της χώρας.

 

 

Ανώφελοι τυχοδιωκτισμοί

 

Υπενθυμίζουμε ότι, όπως υποστηρίξαμε - και μαζί όλοι ανεξαιρέτως οι ‘Ελληνες ειδικοί στο διεθνές και το δίκαιο της θάλασσας - η ανακήρυξη ΑΟΖ ουδόλως είναι απαραίτητη στη διεκδίκηση της κυριότητας και την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων (επαρκεί η υφαλοκρηπίδα, φυσικό δικαίωμα των κρατών, άρθρα 74 και παραπέρα της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας του ΟΗΕ). Επιπλέον, ο διεθνής θόρυβος που ξεσηκώσαμε για τους υδρογονάνθρακες μπορεί να στοιχίσει στον ελληνικό λαό έως εκατό δις, αν χρησιμοποιηθεί ως επιχείρημα για να μη κουρευτεί το χρέος.

 

 

Σήμερα, ο ελληνικός ορυκτός και λοιπός εθνικός πλούτος δεν κινδυνεύει τόσο από την Τουρκία ή άλλες χώρες. Κινδυνεύει κυρίως από εξωτερικό καταναγκασμό αποπληρωμής μη βιώσιμου χρέους, σε συνδυασμό με τις πρωτοφανείς στην ιστορία της ανθρωπότητας (Κασιμάτης) αποικιακές δανειακές συμβάσεις. Σε αυτό το ζήτημα οφείλουν να στρέψουν την προσοχή τους οι πατριώτες. 

 

 

 

Ερήμην του κράτους η πολιτική για πετρέλαια/ΑΟΖ !

 

 

Ελπίζουμε ότι ο Πρωθυπουργός θα επανεξετάσει το όλο θέμα από μηδενική βάση, καλώντας όλους τους ειδικούς επιστήμονες και όχι διάφορους αυτόκλητους ειδικούς-φωστήρες. ‘Όπως επίσης θα δώσει άμεσα εντολή για τη στελέχωση και περαιτέρω ανάπτυξη της Αρχής Υδρογονανθράκων, η οποία θεσμοθετήθηκε πέρυσι, αλλά έμεινε στα χαρτιά, ελλείψει προσωπικού.

 

 

Πως είναι δυνατόν να παίρνονται αποφάσεις και να χαράσσονται πολιτικές επί τόσο κεντρικών θεμάτων και να μην υπάρχει ούτε ένας κρατικός φορέας να ασχολείται, επίσημα και υπεύθυνα, με τους υδρογονάνθρακες; Πως γίνεται να παίρνονται αποφάσεις σε βαρύνοντα εθνικά θέματα και να μην ζητείται η γνωμοδότηση της Νομικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Εξωτερικών και των αρμόδιων διευθύνσεών του, όπως και του Υπουργείου Ενέργειας, ή η συμφωνία του Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής; Φοβούμεθα ότι διάφορες «ιδέες» που εξετάζονται τώρα στο Μαξίμου, μεταξύ άλλων μια «μπάσταρδη» μορφή μισο-ανακήρυξης ΑΟΖ, χωρίς ουσιαστικές νομικές συνέπειες, δια της ανακοινώσεως συντεταγμένων ερευνών και διάφορα άλλα, δεν είναι σοβαρά σχέδια και συχνά επηρεάζονται από εσωτερικές πολιτικές σκοπιμότητες, που δεν θάπρεπε να έχουν καμμιά επιρροή στην εξωτερική-αμυντική πολιτική.

 

 

Υψηλόβαθμος διπλωμάτης, που διαφωνεί με την ακολουθούμενη στο ζήτημα των θαλασσίων ζωνών πολιτική, υποστηρίζει: «καταφέραμε το ακατόρθωτο. Και λάθος πολιτική να υιοθετούμε και λάθος να την εφαρμόζουμε!» Κατά τον ίδιο αξιωματούχο, η πολιτική άμεσης ανακήρυξης ΑΟΖ είναι μια πολιτική που ενθαρρύνεται κυρίως από το Τελ Αβίβ για δικούς του λόγους. Αν την υιοθετήσει η Αθήνα, θα έπρεπε, τουλάχιστο, να συνεννοηθεί επαρκώς με την αμερικανική και ισραηλινή διπλωματία, ώστε να μην αιφνιδιάζεται εδώ κι εκεί. ‘Ισως όμως νομίζει ότι έχει συνεννοηθεί (όπως ο κ. Παπανδρέου νόμιζε ότι Μέρκελ και Σαρκοζί συμφωνούσαν με το δημοψήφισμα, ενώ διαφωνούσαν και τον απέλυσαν!).  «Στην Ελλάδα, εκτός από τη θεωρία της συνωμοσίας, υπάρχει και η συνωμοσία της βλακείας», υπογραμμίζει - χρησιμοποιώντας άλλη λέξη - κορυφαίος πολιτικός παράγων, με τεράστια πείρα σε θέματα εξωτερικής πολιτικής. 

 

 

Προσεγγίζουμε το Τελ-Αβίβ, αλωνίζει η ‘Αγκυρα

 

Η μετατόπιση στο εξωφρενικό των λιβυκών θέσεων αντανακλά τη δραστηριοποίηση της τουρκικής διπλωματίας στην οποία έχει ανοίξει νέους «διαδρόμους» τόσο η πτώση των αραβικών στρατιωτικο-εθνικιστικών καθεστώτων, όσο και η ελληνο-ισραηλινή και κυπρο-ισραηλινή προσέγγιση. ‘Οχι τόσο αυτή καθ’ εαυτή, όσο με τον υποτελή, αδιάκριτο και επιπόλαιο τρόπο που οργανώθηκε. Μεσο-μακροπρόθεσμα, υποστηρίζουν καλοί γνώστες των ελληνο-αραβικών σχέσεων, η κατάσταση αυτή διευκολύνει τη δράση της τουρκικής διπλωματίας σε όλη την περιοχή, στερεί Ελλάδα και Κύπρο από στρατηγικής σημασίας συμπάθειες, που τις προστάτευσαν στο παρελθόν και διευκολύνει τη σύμπηξη «σουννιτικής ημισελήνου», με τη συμμετοχή της Τουρκίας, στην Ανατολική Μεσόγειο.

 

Konstantakopoulos.blogspot.com

 

Δημοσιεύτηκε στην «Ελλάδα αύριο» της 27.12.2012

 

ΜΕΤΑΞΥ ΣΚΥΛΛΑΣ ΚΑΙ ΧΑΡΥΒΔΗΣ

Τι πρέπει να κάνουμε;

 

                                                                                «Aλλος σου έκλαψε εις τα στήθια,

        "Αλλος σούκλαψε στα στήθια

        αλλ’ ανάσασιν καμιά

        Aλλος σου έταξε βοήθεια

        Και σε γέλασε φρικτά"

Διονυσίου Σολωμού, «’Υμνος εις την Ελευθερία»         

 

Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου

 

Φοβού του Δαναούς και δώρα φέροντας. Από τους «ιδρυτές» της νεώτερης Ελλάδας, και πρωτεργάτης του ευρωπαϊκού, όχι «ευρωπαϊστικού» προσανατολισμού, ο Ρήγας συνόψισε το συμπέρασμα των Ορλωφικών στην αρχή «να βασιζόμαστε στις δικές μας δυνάμεις». Στις κρίσεις δύο αιώνων, οι ‘Ελληνες έσπασαν σε κόμματα που αντανακλούσαν, στην κορυφή, την πίεση του διεθνούς περιβάλλοντος, όχι δικές τους ανάγκες. Είχαμε αγγλικό, γαλλικό, ρωσικό, όχι ελληνικό κόμμα (19^ος αιώνας), αγγλικό και γερμανικό (Α’ Παγκόσμιος), γερμανικό, αγγλικό, ρωσικό (Β’ Παγκόσμιος). Σήμερα, το αμερικανικό παραμένει κυρίαρχο, με «νησίδες» γερμανικής και «διαθέσεις» ρωσικής επιρροής, ενώ γίνεται κρίσιμος ο ρόλος ιδιωτικών φορέων του Χρήματος.

 

Η προοπτική «συμμαχίας» με το ΔΝΤ ή/και τις ΗΠΑ, που διαθέτουν δεσπόζουσα επιρροή στο Ταμείο, είναι «γοητευτική» σε μέρος του πολιτικού προσωπικού και της κοινής γνώμης (πόσο μάλλον που, το ισχυρότερο διαχρονικά ένστικτο της «ελίτ» είναι η αναζήτηση «νταβατζή», για να χρησιμοποιήσουμε την «ορολογία Μπαϊρακτάρη» του πρώην πρωθυπουργού Καραμανλή). Ηλίου φαεινότερο, για όποιον αντέχει να διαβάσει και να σκεφτεί τα στοιχεία, η χώρα είναι σε απελπιστική κατάσταση, σπανιότατη στην παγκόσμια οικονομική ιστορία. Δια των μνημονίων απειλείται να γίνει Μπαγκλαντές, χωρίς τον βαθμό ανεξαρτησίας και κυριαρχίας του. Ελπίζει κανείς ότι δεν κινδυνεύει να γίνει Ρουάντα. Η Ελλάδα χρειάζεται απελπιστικά κάθε δυνατή βοήθεια, οπονθεδήποτε προερχόμενη. Αν αποκτήσει στρατηγική, ξαναγίνει υποκείμενο, θα έχει μεγάλη ανάγκη σωστής εκμετάλλευσης κάθε διεθνούς αντίθεσης συμφερόντων, περιλαμβανομένης   σύγκρουσης Χρήματος-Βερολίνου, Ουάσιγκτον-Βερολίνου. Αυτό που δεν χρειάζεται, είναι περισσότερο σκοινί να τη στηρίξει για να κρεμαστεί, ούτε «καταφύγιο» από τη Σκύλλα στη Χάρυβδη. Οι συμμαχίες με τον Διάβολο φαίνονται γοητευτικές, αλλά είναι τραγικό το τίμημα του Φάουστ.

 

Καλό είναι κάθε κούρεμα του χρέους, αν είναι πραγματικό και όχι τα πρωτοφανή «κατορθώματα» ενός καταστροφικού PSI. Αν η Γερμανία ανακυκλώσει τα πλεονάσματά της, χρηματοδοτώντας το κούρεμα, συνιστά ανακούφιση για την Ελλάδα και προσωρινή για την Ευρώπη. Η Αθήνα δεν θα αποπληρώσει ποτέ το χρέος της προς τα ευρωπαϊκά κράτη, πολύ περισσότερο σε καθεστώς μνημονίου.

 

Τίποτα από όσα γνωρίζουμε για τις προτάσεις του ΔΝΤ δεν πείθουν ότι θα αφήσουν την Ελλάδα βιώσιμο κράτος με βιώσιμο χρέος, αυτό που θα κάνουν θα είναι να μεταφέρουν μικρό τμήμα του κόστους από την Ελλάδα στην Ευρώπη, σπρώχνοντας σε όλη την ήπειρο την ίδια καταστροφική πολιτική. Τα περί 120 ή 124% το 2020 ή 2022 είναι επιεικώς αστειότητες, γεγονός που πρέπει να μας καθιστά εξαιρετικά καχύποπτους για τα κίνητρα του Ταμείου, που, ειρήσθω εν παρόδω, είναι ο οργανισμός με τη χειρότερη φήμη παγκοσμίως, πιο κακόφημος και από τη CIA. Δεν του βγήκε αδίκως το όνομα – έχει καταστρέψει τον μισό πλανήτη. Πρόσφατα, η κ. Λαγκάρντ εξέφρασε την αγάπη της για τους ‘Ελληνες, ζητώντας να μην παραπονιόμαστε μέχρι να γίνουμε Νίγηρας, η φτωχότερη χώρα του κόσμου.

 

 

Το μεγάλο μειονέκτημα των «λύσεων» ΔΝΤ-Ουάσιγκτον είναι ότι α) δεν αντιμετωπίζουν ριζικά, αναβάλλουν για αργότερα και χειρότερα την αντιμετώπιση των αιτίων δημιουργίας της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους, β) θέτουν τους ευρωπαϊκούς λαούς σε κατάσταση σύγκρουσης μεταξύ τους και όχι αλληλεγγύης εναντίον των αγορών και του χρηματιστικού κεφαλαίου. Το Βερολίνο έχει δίκηο σε κάτι. Αν ανακυκλώσει, στο σημερινό διεθνές περιβάλλον, τα εμπορικά του πλεονάσματα, εφαρμόζοντας «ψευτοκεϋνσιανισμό Ομπάμα», χωρίς πραγματική κοινωνική αναδιανομή, η προσφερθησόμενη ζήτηση θα καταλήξει στις τσέπες των τραπεζιτών και θα διασκορπιστεί στα πέρατα του κόσμου. Δεν υπάρχει κεϋνσιανισμός χωρίς προστατευτισμό, ούτε λύση χωρίς σύγκρουση με το Χρήμα.

 

Η Ελλάδα χρειάζεται κατεπειγόντως διακοπή κάθε μέτρου που εντείνει ύφεση, ανεργία, μείωση ζήτησης, αποσύνθεση κοινωνικού ιστού και κράτους. Δηλαδή χρειάζεται άμεση διακοπή Μνημονίου, αντικατάστασή του από σοβαρό, αξιόπιστο σχέδιο ανασυγκρότησης. Χρειάζεται διακοπή της εξυπηρέτησης του χρέους και μεγάλο κούρεμα, διακοπή ελεύθερης εξαγωγής κεφαλαίων, μέτρα προστασίας της εγχώριας παραγωγής, διεθνή συνδρομή για ανίχνευση εξαχθέντων ελληνικών πόρων για τους οποίους δεν καταβλήθηκε φορολογία ή δεν τεκμηριώνεται η νομιμότητα της απόκτησής τους, έκτακτη οικονομική βοήθεια λόγω μείζονος ανθρωπιστικής καταστροφής, πρωτοφανούς στα ευρωπαϊκά χρονικά μετά τον Πόλεμο, καταστροφής που είναι προϊόν του «προγράμματος σωτηρίας» που εφαρμόστηκε μετά το 2010, με κοινή ευθύνη ΕΕ, ΕΚΤ, ΔΝΤ και ελληνικής κυβέρνησης, επαναδιαπραγμάτευση των αποικιακών όρων των Δανειακών Συμβάσεων. Τίποτα λιγότερο δεν μπορεί πια να σώσει την Ελλάδα.  

 

Αν είναι να τα πάρει και να σωθεί, ας συμμαχήσει με τον Διάβολο και τη γιαγιά του, όπως θάλεγε ο Λένιν. Αν όχι, δεν έχει λόγους να πριονίζει το κλαδί στο οποίο αποφάσισε να καθήσει, συνδράμοντας την προσπάθεια τομέων της Αυτοκρατορίας του Χρήματος και του βαθέος αμερικανικού κατεστημένου να διαλύσουν την ΕΕ σε πλειάδα ανήμπορων «κρατών», υποχείριων Χρήματος και ΗΠΑ. ‘Εχει κάθε ζωτικό λόγο να χρησιμοποιεί κάθε διεθνή αντίθεση, κανένα να τη χρησιμοποιούν.

 

Η Ελλάδα δεν μπορεί, ούτε πρέπει, να αυτοκτονήσει για να μη διαλυθεί η ΕΕ, πόσο μάλλον μια ΕΕ «εκ γενετής λάθος». Θα ήταν προτιμότερο, με τον παρόντα συσχετισμό δυνάμεων, να αποφύγει ρήξη με τους ιθύνοντες γερμανικούς κύκλους, αλλά δεν είναι πιθανό να μπορεί να σωθεί διαφορετικά. Οφείλει να οργανώσει την ρήξη πριν, όχι μετά τις γερμανικές εκλογές, αφού προηγουμένως κάνει ότι μπορεί για να επιρρίψει την ευθύνη της επερχόμενης καταστροφής εκεί που ανήκει, δηλαδή στην Μέρκελ και στους υπόλοιπους «τρεις σωματοφύλακες» του Μαίου 2010. Μνημόνιο και Δανειακή, θυμίζουμε, φέρουν τέσσερις, όχι μία υπογραφή.

 

Αλλά η ρήξη πρέπει να γίνει εν ονόματι των καλώς νοουμένων ευρωπαϊκών, όχι των αμερικανικών ή τραπεζικών συμφερόντων. Αυτό είναι κρίσιμης σημασίας για την έκβαση της σύγκρουσης και την οικοδόμηση πολιτικών συμμαχιών στην Ευρώπη, στρατηγικά απαραίτητων για το μέλλον της Ελλάδας, μέσα ή έξω από το ευρώ. όπως και η ταυτόχρονη οικοδόμηση συμμαχιών, αν γίνει μπορετό, με δυνάμεις εκτός Ευρώπης, στη βάση όμως εξυπηρέτησης των ελληνικών συμφερόντων. Κάθε τακτική και ελιγμός μπορούν να γίνουν, μόνο αν σέβονται την κεντρική στρατηγική επιδίωξη, τη σωτηρία του ελληνικού κράτους.

 

Οι συμμαχίες προϋποθέτουν να είσαι υποκείμενο, αλλοιώς σε χρησιμοποιούν και σε πετάνε σα στημένη λεμονόκουπα. Δεν υπάρχει κανείς που να συνέβαλε περισσότερο από την Αθήνα στην ελληνική και ευρωπαϊκή κρίση. Η (ακραία φιλοαμερικανική) κυβέρνηση Παπανδρέου, μη υπερασπιζόμενη την Ελλάδα, ενεργούσα υπό στενό έλεγχο και εποπτεία του Χρήματος (Σόρος, Τσιόπα κλπ.), μετετράπη σε «πράκτορα του ευρωπαϊκού χάους». Ευθύς εξ αρχής, με την αντίθεσή του στην αναδιάρθρωση, μετά, με τη στήριξη της κυβέρνησης Παπαδήμου και της σημερινής, ο κ. Σαμαράς συνέχισε το «έργο» Παπανδρέου, βάζοντας σοβαρή υποψηφιότητα να γίνει «νεκροθάφτης» της Ελλάδας.

 

Το θέμα των διαφορετικών εναλλακτικών Αθήνας και Ευρώπης και της «μυστικής ατζέντας» του ΔΝΤ, που επιχειρείται τελευταία να εξωραϊστεί ο ρόλος του στην ελληνική κρίση, είναι πολύ σύνθετο για να εξαντληθεί σε ένα άρθρο. Θα χρειαστεί να επανέλθουμε, όπως και στις σημαντικότατες στρατηγικές και γεωπολιτικές συνέπειες παρόμοιων επιλογών.

 

Επί του τελευταίου περιοριζόμαστε να θυμίσουμε ότι, αν στον Ανδρέα Παπανδρέου ορισμένοι προσήψαν «αντιαμερικανισμό», δεν ήταν ασφαλώς τυχαίο ότι πολιτικοί, ως το μεδούλι φιλοαμερικανοί, όπως οι Κωνσταντίνος Καραμανλής, Γεώργιος Παπανδρέου, Μακάριος, Κώστας Καραμανλής, Σπύρος Μαρκεζίνης, Σπύρος Κυπριανού, Τάσσος Παπαδόπουλος, για να αναφέρουμε τα βαρύτερα ονόματα της ελληνικής πολιτικής ιστορίας, αναζήτησαν, όλοι, στις κρισιμότερες στιγμές, συνδρομή από Ευρώπη, Ρωσία και αλλού, νοιώθοντας ότι δεν έχουν άλλη επιλογή,  ενώπιον του ασφυκτικού «εναγκαλισμό» της «Αυτοκρατορίας» (οι περισσότεροι προσέφεραν τεράστιες υπηρεσίες στους Αγγλοαμερικανούς, γεύτηκαν τις καταστροφικές συνέπειες, και μόνο τότε στράφηκαν αλλού). Μιας Αυτοκρατορίας, τη σταθερή επιδίωξη της οποίας περιέγραψε, λιτά και περιεκτικά, ο Βρετανός Πρέσβης στην Αθήνα το 1844:

 

«Η ιδέα μιας ανεξάρτητης Ελλάδας είναι παραλογισμός. Η Ελλάδα θα είναι ρωσική, ή θα είναι αγγλική. Δεν πρέπει να είναι ρωσική, άρα θα είναι αγγλική»

 

Η γεωγραφία των χωρών δεν αλλάζει - κι όποιος ξεχνάει την ιστορία του, την επαναλαμβάνει. Θα επανέλθουμε.

 

konstantakopoulos.blogspot.com

 

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Η Ελλάδα αύριο» στις 26.11.2012

ΛΥΣΣΑΡΙΔΗΣ: ΖΩΗ ΧΩΡΙΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΝΟΗΜΑ

 

Συνέντευξη στον Δημήτρη Κωνσταντακόπουλο

 

«Τελευταίος των Μοϊκανών» ο «Γιατρός» Βάσος Λυσσαρίδης μιλάει στην «Ελλάδα αύριο» για

 

-     τις προεδρικές εκλογές

-          το κυπριακό μνημόνιο

-          τις σχέσεις με το Ισραήλ και τους Μουσουλμάνους, τα πετρέλαια, τους πολέμους στη Μέση Ανατολή και το κουρδικό

-          τον «ευρωπαϊκό σοσιαλισμό του 21^ου αιώνα»

      -     την παγκόσμια σημασία του ‘40

     

και αποκαλύπτει

 

-          τι είπε ο Αβέρωφ για να πείσει τους Κύπριους να υπογράψουν τη Συμφωνία Ζυρίχης-Λονδίνου

-          γιατί ο Μακάριος δέχτηκε την ανεξαρτησία αντί για την ένωση

-          το σκόπευε να κάνει ο Αρχιεπίσκοπος πριν πεθάνει

-          τι του είπε ο Νικήτα Χρουστσώφ το 1964 και πως απετράπη η τουρκική εισβολή

      

 

 

 

Ελλάδα κι αισιοδοξία ψάχνοντας, σκαρφάλωσα τον περασμένο μήνα στο Τρόοδος να δω τον «Γιατρό» Βάσο Λυσσαρίδη που παραθέριζε και να αντικρύσω από κει πάνω την κατεχόμενη, κοντά σαράντα χρόνια, πια, κατεχόμενη Κύπρο.

 

Μαζί με τον Μανώλη Γλέζο στην Ελλάδα, ο Βάσσος Λυσσαρίδης στην Κύπρο, αιώνιος έφηβος στα 92 του, συμβολίζει την ανθιστάμενη Ελλάδα, «γέφυρα» του σημερινού ελληνισμού με τους ηρωϊκούς αγώνες του παρελθόντος, της εθνικής αντίστασης ο ένας, της ΕΟΚΑ ο άλλος, σύμβολα των καλύτερων παραδόσεων μιας μαχόμενης αριστεράς και των αγώνων για τη δημοκρατία, ιδίως εναντίον της χούντας των συνταγματαρχών. Επίτιμος Πρόεδρος σήμερα της ΕΔΕΚ, του σοσιαλιστικού κόμματος της  Κύπρου που ίδρυσε ο ίδιος και μέλος του Εθνικού της Συμβουλίου, ο Βάσσος Λυσσαρίδης ήταν από τους στενότερους πολιτικούς συνεργάτες του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου και προσωπικός γιατρός του. Υπήρξε, μαζί με τους «αντάρτες» του, ο ουσιαστικός ηγέτης της ένοπλης αντίστασης στο πραξικόπημα των Σαμψών-Ιωαννίδη και, μετά, του αγώνα για την αποκατάσταση της δημοκρατικής ομαλότητας στην Κύπρο και την επιστροφή του Μακαρίου, που εξομολογήθηκε κάποτε: «χωρίς τον γιατρό θάχα πεθάνει εξόριστος». Στόχος μιας δολοφονικής απόπειρας, τον Αύγουστο του 1974, ο Βάσσος Λυσσαρίδης διαδραμάτισε σπουδαίο ρόλο στα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα της Ασίας και της Αφρικής, των οπίων γνώρισε προσωπικά τους περισσότερους ηγέτες. Ζωγράφος και ποιητής, ο Λυσσαρίδης εκπροσωπεί έναν άλλο τύπο «πολιτικού», είδος προς εξαφάνιση, ας ελπίσουμε όχι μαζί με τα κράτη και τη δημοκρατία μας.

 

Ο «γιατρός» μίλησε στην «Ελλάδα αύριο» για τις προεδρικές εκλογές στην Κύπρο, το δικό της μνημόνιο, τις προοπτικές του κυπριακού ελληνισμού, ενώ μοιράζεται επίσης με τους αναγνώστες μας μερικά κρίσιμα σημεία της διάσκεψης του Λονδίνου, όπου αποφασίστηκε η αποδοχή της ομώνυμης Συμφωνίας για την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, για τις συνομιλίες του με τον Νικήτα Χρουστσώφ το 1964, που πιστεύει ότι συνέβαλε στην αποτροπή της τουρκικής εισβολής κ.ά.

 

 

 

Ερώτ. Πάμε για προεδρικές εκλογές με φαβορί τον Νίκο Αναστασιάδη, πρωτεργάτη του Ναι στο σχέδιο Ανάν. ‘Αλλαξαν γνώμη οι Κύπριοι; Είναι υπέρ του σχεδίου τώρα;

 

Απάντ. Δεν νομίζω. ‘Ολοι τώρα ομνύουν ότι δεν θα δεχθούν οποιαδήποτε πρόταση που θα είναι όχι παραπλήσια, ούτε καν μέσα στη φιλοσοφία του σχεδίου Ανάν. Επομένως η προσαρμογή δεν είναι του λαού, είναι των ηγεσιών. Αλλά δεν είναι αυτό το θέμα. Χρειαζόταν μια νέα πορεία. Γιατί η πορεία που ακολουθήθηκε από τους δύο μεγάλους πόλους, τα δύο μεγάλα κόμματα (ΑΚΕΛ, ΔΗΣΥ) ήταν σχεδόν ταυτόσημη. ‘Εγινε μια προσπάθεια ο καλούμενος ενδιάμεσος χώρος, ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ, ΕΥΡΩΚΟ και Οικολόγοι, που ιδεολογικά δεν είναι ομοιογενής, αλλά είχε μια κοινή γραμμή, κυρίως πάνω στο εθνικό  θέμα, να συνεργαστούν, αλλά δεν πέτυχε…

 

Ερώτ. Γιατί

 

Απάντ. Νομίζω ότι το ΔΗΚΟ δεν μπήκε με ειλικρίνεια στην προσπάθεια εξεύρεσης κοινού υποψηφίου. Βρέθηκε η κοινή γραμμή, υπήρξε κοινή διακήρυξη των κομμάτων του ενδιάμεσου χώρου. Μετά όμως το ΔΗΚΟ άρχισε να λέει ότι θέλει ευρύτερη συμμετοχή. Μας πως θα βάλεις ανομοιογενείς δυνάμεις να συνεργαστούν πάνω σε ένα πρόγραμμα, ακόμα κι αν λένε πως το αποδέχονται; Γιατί λένε π.χ. όλοι ότι αποδέχονται το ανακοινωθέν του Εθνικού Συμβουλίου του Σεπτεμβρίου 2009. Ε, ας μου επιτραπεί και μένα να αναρωτηθώ μήπως πάσχουμε από σχιζοφρένεια. Το ανακοινωθέν μιλάει για ενότητα χώρου, κράτους, οικονομίας, θεσμών, διασφάλιση των βασικών ελευθεριών, απαλλαγή από έποικους, εγγυητές και ξένη στρατιωτική παρουσία. Αυτή είναι η γραμμή την οποία ακολουθούν; ‘Όχι βέβαια. Δεν φτάνει λοιπόν να λες υπέγραψα ένα ανακοινωθέν και με δεσμεύει. Πρέπει να σε δεσμεύει στην πρακτική εφαρμογή.

 

Ερώτ. Αυτό το πρόβλημα της διγλωσσίας, της αμφισημίας υπάρχει εδώ και δεκαετίες στο κυπριακό. Δυστυχώς πολλές φορές φαίνεται σαν άλλα να σκεφτόμαστε, άλλα να λέμε, άλλα να εννοούμε, άλλα να κάνουμε.

 

Απάντ. ‘Όχι όλοι. Αλλά υπάρχει.

 

Ερώτ. Και ισχύει και στην Ελλάδα, σε πολλά βασικά θέματα

 

Απάντ. Ισχύει.

 

Ερώτ. Πήγαμε και δεχτήκαμε μια μορφή διζωνικής-δικοινοτικής ομοσπονδίας την οποία ένα μεγάλο μέρος του κυπριακού λαού δεν αποδέχεται

 

Απάντ. Η πλειοψηφία. Αλλά πως έγινε;. Εδώ είναι και η γέννηση του ανακοινωθέντος. Το ΑΚΕΛ και η κυβέρνηση, προσπάθησαν να κάνουν διαχωρισμό στη βάση ποιοί είναι υπέρ της ομοσπονδίας, ποιοί εναντίον, πράγματα που θα δίχαζαν τον λαό. Εγώ τους είπα αντί να μιλάμε για ονοματολογία, να μιλάμε για ουσία. Εμένα και συνομοσπονδία να μου πείτε, αν το περιεχόμενο είναι σωστό, θα το υπογράψω. Αν μου πείτε ενιαίο κράτος, αλλά το περιεχόμενο δεν είναι σωστό, δεν θα το υπογράψω. Και ορίσαμε ως διζωνική-δικοινοτική αυτά που σου είπα πριν. Σχιζοφρένεια. Αλλά τουλάχιστον ήλπιζα και νομίζω ότι τουλάχιστον σε έναν βαθμό πέτυχε, η έννοια της διζωνικής-δικοινοτικής, ή να απαλειφθεί, ή, αν διατηρηθεί, να έχει αυτή την ερμηνεία. Βέβαια αν έχει αυτή τη ερμηνεία, μεταξύ μας δεν είναι διζωνική-διοκοινοτική πλέον. Από κει προέκυψε το ανακοινωθέν του Εθνικού Συμβουλίου.

 

Ερώτ. Υπάρχει ένα ζήτημα, γιατί ότι και να πει κανείς, η διζωνική σημαίνει ότι η μία ζώνη θα διοικείται από τη μια και η άλλη από τη δεύτερη κοινότητα. Ακόμα κι αν κανείς τα αρνείται με διάφορους τρόπους υπάρχει μια πραγματική αντίφαση.

 

Απάντ. Ευτυχώς δεν υπάρχει νομικός ορισμός της διζωνικής

Δικοινοτικής. Ζώνες υπήρξαν στην Αυστρία και στο Βερολίνο μετά τον 2^ο Παγκόσμιο Πόλεμο που ήταν οι δυνάμεις …

 

Ερώτ. Κατοχής

 

Απ. Ασφαλώς. Γι’ αυτό είπα πολλές φορές ότι η έννοια της διζωνικής έχει κάποια κατοχική υφή.

 

Ερ. Κατά καιρούς, αρχίζοντας από τις συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου, αποδώσαμε οι ίδιοι στους Τουρκοκύπριους και στην Τουρκία δικαιώματα που υπερβαίνουν κάθε λογική. Τα δώσαμε όμως και είναι δύσκολο να τα αρνηθούμε. Υπάρχει ρεαλιστικός τρόπος να βρεθεί λύση προς όφελος και των δύο πλευρών;

 

Απ. Ασφαλώς δεν έπρεπε να τα δώσουμε. ‘Όπως ξέρετε εγώ καταψήφισα τη συμφωνία Ζυρίχης – Λονδίνου (σ.σ. στα πλαίσια σύσκεψης της κυπριακής αντιπροσωπείας που συνόδευε τον Μακάριο στο Λονδίνο. Κατά της σύναψης της συμφωνίας, με την οποία εγκαθιδρύθηκε η Κυπριακή Δημοκρατία, τάχθηκαν, εκ μέρους της ΕΟΚΑ οι Β. Λυσσαρίδης και Τ. Παπαδόπουλος και οι προσκείμενοι στο ΑΚΕΛ). Διότι νομιμοποιούσε πρώτον την πολιτικο-στρατιωτική κατοχή της Μεγάλης Βρετανίας, η οποία θα στηριζόταν στην αντιδικία των κοινοτήτων και, δεύτερον, την πολιτικο-στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας, η οποία είχε απαγορευθεί από τη συνθήκη της Λωζάννης. Αλλά αυτό άρχισε δυστυχώς με την Τριμερή του Λονδίνου, με την εμπλοκή δηλαδή της Τουρκίας στην επίλυση του κυπριακού προβλήματος. Με την Τριμερή, για να είμαι δίκαιος, ο Μακάριος διαφώνησε. Δεν ήταν τότε Πρόεδρος, αλλά ως ηγέτης του εθνικοαπελευθερωτικού κινήματος διεφώνησε. Ακόμα περισσότερο ενεπλάκη η Τουρκία με τη συμφωνία Ζυρίχης-Λονδίνου, με την παρουσία τουρκικών στρατευμάτων, με χωριστικές πλειοψηφίες, με ρατσιστικό σύνταγμα που χώριζε τους πολίτες επί τη βάσει της εθνότητας. ‘Εχεις δίκηο. Αλλά η ιστορία αλλάζει. Δεν σημαίνει ότι η Κύπρος πρέπει να παραμείνει εσαεί δέσμια αυτού του λάθους.

 

Ερώτ. Γιατί ο Μακάριος συμφώνησε με αυτό το λάθος;

 

Απάντ. ‘Εχω την εντύπωση ότι εξεβιάσθη από την τότε ελληνική κυβέρνηση.

 

Ερώτ. Πως;

 

Απάντ. Του είχαν δείξει κάποια συμφωνία και ο ίδιος ισχυρίζετο, όταν είμαστε στο Λονδίνο, ότι αυτό που του έδειξαν εκεί ήταν διαφορετικό από αυτό που του είχαν δείξει και το είχε προεγκρίνει. Αυτά μας παρουσιάστηκαν στο Λονδίνο. Εις την πρώτη συνεδρία των Ελλήνων που ήσαν εκεί όλοι ήταν εναντίον της συμφωνίας Ζυρίχης-Λονδίνου. Εγώ δεν είχα πάει ακόμα, γιατί ανέμενα τη γνώμη της οργάνωσης, της ΕΟΚΑ εκ μέρους της οποίας πήγα. Τελικά δεν μου εδόθη

 

Ερώτ. Εκ μέρους του Γρίβα δηλαδή

 

Απάντ. Ναι. Δεν μου εδόθη και πήγα με την ελευθερία να ψηφίσω όπως ήθελα εγώ και κατεψήφισα. Αλλά είχε καταψηφισθεί ήδη προηγουμένως. Μετά άρχισαν ο ζυμώσεις, δεν ξέρω τι υπεσχέθησαν στον καθένα, και τη δεύτερη μέρα, από την άφιξή μου, υπήρξε μια πλήρης μεταστροφή. Η μεγάλη πλειοψηφία ετάχθη υπέρ των συμφωνιών Ζυρίχης-Λονδίνου. Ο δε Αβέρωφ τότε (σ.σ. Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας), αυτό το έζησα ο ίδιος, μας είπε σε μια σύναξη ότι, αν δεν υπογράψετε, η Ελλάδα θα τιμήσει την υπογραφή της και οι Τούρκοι θα σας σφάζουν υπό την προστασία των βρετανικών όπλων, και το αίμα εφ’ υμάς και επί των τέκνων σας, το χάος εφ’ υμάς και επί τα τέκνα σας.

 

Ερώτ. Μοιάζει διαχρονική σταθερά η τάση των Ελλήνων πολιτικών να σέβονται απολύτως τις υπογραφές τους έναντι των ξένων, καμία όμως από τις υποσχέσεις ή υποχρεώσεις τους έναντι του λαού τους

 

Απάντ. Για να έχει μια υπογραφή κύρος, πρέπει να είναι υπογραφή που αντιπροσωπεύει τη λαϊκή θέληση.

 

Ερώτ. Τα ίδια βλέπουμε με το μνημόνιο τώρα στην Ελλάδα

 

Απάντ. Κι εγώ μιλάω γενικά. Μια υπογραφή από μια κυβέρνηση έχει κύρος και πράγματι πρέπει να τηρείται, είτε εάν με ένα δημοψήφισμα είχε προεγκριθεί από τον ενδιαφερόμενο λαό, ή αν υπήρχαν τέτοιες αυταπόδεικτες ενδείξεις ότι αυτή ήταν πράγματι και η θέληση του λαού.

 

Ερώτ. Γιατί άραγε δεν μπορέσαμε, ως ‘Ελληνες, να αποκτήσουμε στοιχειώδη εθνική ανεξαρτησία και λαϊκής κυριαρχία, μέσα σε διακόσια χρόνια;

 

Απάντ. Είναι ένα μεγάλο ερώτημα, αλλά εγώ λέω ότι σε ώρες κρίσης, έχουμε αυτή την τοποθέτηση. Εγώ έζησα τον 2^ο Παγκόσμιο Πόλεμο, με μια Ευρώπη στα γόνατα, κάθε χώρα να καταλαμβάνεται σε ένα ελάχιστο χρονικό διάστημα και μια Ελλάδα με ελάχιστες στρατιωτικές δυνατότητες να λέει όχι, να πολεμά, να νικά την Ιταλία και να εξαναγκάζει τη Γερμανία να στείλει στρατεύματα για να περισώσει το νότιο μέτωπο κι έτσι τη βρήκε ο χειμώνας, όταν έκανε την εισβολή στη Σοβιετική ‘Ενωση και άλλαξε άρδην η ιστορία του πολέμου. Δεν λέω ότι θα κέρδιζαν τον πόλεμο, αλλά ποιος ξέρει ίσως για πόσα χρόνια ακόμα θα είχε επιμηκυνθεί. ‘Αρα να δούμε τα ελαττώματά μας, αλλά να δούμε και τις αρετές μας.

 

Ερώτ. Κι αυτό όμως το μεγαλειώδες κίνημα, ίσως το μεγαλύτερο στην Ευρώπη, της ελληνικής εθνικής αντίστασης, κατέληξε σε μία τραγωδία, διότι πάλι η ηγεσία του, υπό μία έννοια, το πρόδωσε.

 

Απ. Αυτό λέω. Εγώ βλέπω τον λαό, ότι ο λαός είναι ζωντανός στην προάσπιση αρχών εθνικής ανεξαρτησίας και εθνικής αξιοπρέπειας. ‘Όλα αυτά που λες έχουν βάση…

 

Ερ. Αλλά δεν βρίσκει ηγεσία όμως, δεν μπορεί να παράγει ηγεσία…

 

Απ. Παρά μόνο προσωρινά και σε μεγάλα χρονικά διαστήματα

 

Ερ. Κατά σύμπτωση διάβαζα χθες για την πολιτική Βενιζέλου έναντι της Κύπρου, πόσο άσχημα αντιμετώπισε τους ‘Ελληνες της Κύπρου και τις διεκδικήσεις τους.

Ακόμα κι αυτός αγγλόπληκτος ήταν.

 

Απ. Κύτταξε. Ουδείς αναμάρτητος. Αλλά εγώ βλέπω τες προσωπικότητες σφαιρικά.

 

Ερ. Για να ξαναγυρίσουμε στο κυπριακό, οι ελληνικές κυβερνήσεις κατηγορούσαν συνήθως τον Μακάριο ότι άλλα τους έλεγε και άλλα έκανε

 

Απ. Δεν νομίζω ότι αυτό ίσχυε. Ο Μακάριος ήταν φανατικός οπαδός της Ενώσεως. Να μη ξεχνάμε ότι ο Μακάριος είχε μια βυζαντινή  παράδοση, θεωρούσε τον εαυτό του, σε ένα βαθμό, εκπρόσωπο αυτής της παράδοσης. Γιατί ο Αρχιεπίσκοπος της Κύπρου υπογράφει κόκκινο μελάνι, του είχαν δοθεί ορισμένα προνόμια. Κι αυτό το αυτοκρατορικό, βυζαντινό, του παράμεινε. Κι όταν ακόμα η ζωή και η πράξη τον οδήγησαν σε πλήρη αντιιμπεριαλιστική τοποθέτηση, θα έλεγα και σοσιαλιστική ακόμα, δεν έπαψε να είναι βασιλόφρων, λόγω αυτής της παράδοσης. Επομένως αυτοί που τον κατηγορούσαν ότι πρόδωσε την ‘Ενωση δεν νομίζω ότι έχουν δίκηο. Παρόλο που έκανε λάθος. Η συνέντευξη του Μακαρίου στη Μπάρμπαρα Καστλ, στην οποία εξήγγειλε ότι είμαστε πρόθυμοι να εγκαταλείψουμε την ‘Ενωση για να πάρουμε ανεξαρτησία ήταν, κατά τη γνώμη μου, πρόωρη. ‘Εστω και αν πράγματι, μετά την εμπλοκή της Τουρκίας, ήταν αδύνατη η ‘Ενωση χωρίς ελλαδοτουρκικό πόλεμο…

 

Ερώτ. Αυτό το θέμα του πολέμου με την Τουρκία επανέρχεται ξανά και ξανά. Τον μόνο πόλεμο που έκανε η Τουρκία ήταν το 1922, γιατί αν δεν αντιδρούσε θα καταστρεφόταν ως χώρα. ‘Όλα τα άλλα που έκανε η Τουρκία εις βάρος της Ελλάδος έγιναν απολύτως εκ του ασφαλούς. Εν μέρει βέβαια είναι υπαρκτή η τουρκική απειλή, εν μέρει όμως κινητοποιείται για να εκβιάζεται η θέση της Ελλάδας

 

Απάντ. Αυτό είναι σωστό. Είχαμε και τη Μεγάλη Βρετανία πίσω που ήταν εναντίον

της Ενώσεως με την Ελλάδα. Δεν ήθελε τη διάλυση των βάσεων. Είχαμε δύο δύσκολους παράγοντες. Μπορούσε ίσως ένας ρεαλιστής πολιτικός να πει και τι πειράζει να έχουμε μια ανεξάρτητη Κύπρο, αυτό που είπε ο Γεώργιος Παπανδρέου, ότι θα είχαμε δύο Ελλάδας. Αλλά δεν είχαμε δύο Ελλάδες, δεν είχε γίνει διαπραγμάτευση της μορφής της ανεξαρτησίας, αν θα είναι μια ανεξαρτησία στην οποία η πλειοψηφία κυβερνά και η μειοψηφία απλώς κατοχυρώνεται, αν θα είχαμε πράγματι δύο ελληνικά κράτη που δεν απαγορευόταν και αργότερα να συνενωθούν. Αλλά δεν έγινε αυτή η ανεξαρτησία, έγινε το έκτρωμα της Ζυρίχης-Λονδίνου.

 

Ερ. Γιατί το δέχθηκε ο Μακάριος;

 

Απ. Τούδιναν τα μηνύματα ότι η ΕΟΚΑ είχε σχεδόν διαλυθεί

 

Ερ. ‘Ηταν αλήθεια;

 

Απ. ‘Όχι. Εγώ ήμουνα μέσα, όχι εις τα ηγετικά στρατιωτικά σώματα. Υπήρχαν βέβαια ζητήματα, όπως υπάρχουν σε όλα τα επαναστατικά σώματα. Υπήρχε ο κίνδυνος όλως διόλου να εκφυλισθεί ο αγώνας. Ήταν και το ΑΚΕΛ που ήταν ενάντια στον αγώνα. Στο Λονδίνο κατεψήφισε τη συνθήκη Ζυρίχης-Λονδίνου. Αλλά όταν ο Μακάριος γύρισε και τους είπε, καλά, ο Λυσσαρίδης ξέρω τι λέει, να συνεχίσω τον αγώνα, εσείς όταν μου λέτε να καταψηφίσω τι προτείνετε; Και τούπαν να μη συνεχίσουμε, να πάμε σε πολιτικό αγώνα, μαζικές, ειρηνικές διαδηλώσεις. Και γύρισε και τους είπε: «Αν εγώ με πέντε χρόνια ένοπλο αγώνα δεν έκαμψα την αντίσταση, θα καμφθεί με μερικές ειρηνικές διαδηλώσεις;» Υπήρχε αντίθεση στη στρατηγική.

 

Ερ. Για να ξαναγυρίσουμε στο σήμερα, οι οπαδοί της «διζωνικής-δικοινοτικής ομοσπονδίας» υποστηρίζουν ότι αυτή είναι και η παρακαταθήκη του Μακαρίου.

 

Απ. Η μεγάλη συζήτηση που έγινε τότε στο Εθνικό Συμβούλιο ήταν μεταξύ διπεριφερειακής και πολυπεριφερειακής, όχι διζωνικής. Εγώ ήμουν υπέρ της πολυπεριφερειακής, διότι έλεγα όταν είναι πολυπεριφερειακή δεν μπορεί ποτέ να γίνει διχοτόμηση, αν έχω φερ’ ειπείν πέντε περιφέρειες και είναι ανάλογα με τον πηλθυσμό. Αλλά υπερίσχυσε η άποψη της διπεριφερειακής. Η λέξη όμως διζωνική δεν υπάρχει καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδρομής του Μακαρίου. Αργότερα μπήκε στο προσκήνιο. Δεν το λέω αυτό προς υπεράσπιση, διότι, εμένα, οι ονοματολογίες, στο είπα και πριν, δεν είναι αυτές που με τυραννούν, με τυραννεί η ουσία. Και διπεριφερειακή να μου την έλεγαν, αλλά να ήταν στην ουσία δύο χωριστές καταστάσεις που θα εκυβερνώντο από τις δύο κοινότητες, το ίδιο μου κάνει.

 

Ερ. Πιστεύεις ότι ο Μακάριος θα άλλαζε ακόμα και αυτή τη θέση περί διπεριφερειακής;

 

Απ. Την άλλαξε ήδη στην τελευταία ομιλία του στην Πλατεία Ελευθερίας. Ο Μακάριος είπε, ξεκίνησα τον διακοινοτικό διάλογο με την ελπίδα ή ότι θα βρω λύση, ή ότι θα απεκάλυπτα την τουρκική αδιαλλαξία και θα μπορούσα να κάνω ένα μέτωπο ενάντια στην τουρκική κατοχή. Είδα ότι αυτό το πράγμα δεν γίνεται, έκανα τις υποχωρήσεις, μάλιστα, είπε, περάσαμε τα όρια ασφάλειας, και σας θυμίζω ότι οι υποχωρήσεις πούκανε ο Μακάριος, σε σύγκριση με αυτές πούγιναν μετά ήταν μηδαμινές, ο διακοινοτικός διάλογος χρησιμεύει ως άλλοθι για την Τουρκία, άρα πρέπει να μπούμε σε μακροχρόνιο αγώνα, γιατί μόνο έτσι θα κάμψουμε την τουρκική αδιαλλαξία και καλώ όλες τις δυνάμεις που ενδιαφέρονται για την Τουρκία να στραφούν εκεί γιατί μόνο έτσι μπορεί να βρούμε λύση στο κυπριακό. ‘Αλλαξε όλως διόλου τη γραμμή του. Αλλά πέθανε λίγες μέρες αργότερα και δεν ακολουθήθηκε αυτή η πολιτική

 

Ερ. Συζήτησες μαζί του εκείνο τι διάστημα;

 

Απ. Ναι, ήμουνα γιατρός του. ‘Ημουνα μαζί του σχεδόν κάθε μέρα. ‘Οταν έκανε την ομιλία πήγα στην Αρχιεπισκοπή. Μου λέει «γιατί ήρθες;». Του λέω «γιατρός σου είμαι, έκανες την πρώτη μεγάλη δημόσια ομιλία, ήθελα να δω πως είσαι». Μου λέει «νομίζεις ότι είσαι πιο έξυπνος από τον Μακάριο αλλά δεν είσαι. ‘Ηρθες γιατί χρησιμοποίησα δικές σου φράσεις και της ΕΔΕΚ, τη δική σου γραμμή. Δεν ήταν τυχαίο ούτε μου διαφεύγει. Τίποτα δεν μου διαφεύγει. ‘Ότι κάνω το κάνω συνειδητά. Αλλάζει η πολιτική γραμμή». Αλλά δεν πρόλαβε.

 

Ερ. Είναι βέβαιο ότι η έκλειψή του οφείλεται σε φυσικούς λόγους;

 

Απ. Ναι

 

Ερ. Για να ξαναγυρίσουμε στα τωρινά, βρισκόμαστε σε πολύ κρίσιμη συγκυρία, με την οικονομική κρίση και την κρίση της ΕΕ, αλλά και τη Μέση Ανατολή. Βλέπουμε να ξαναμπαίνει μπροστά το σχέδιο των πολέμων στη Μέση Ανατολή, που ανεκόπη λόγω της ήττας στο Ιράκ. Βλέπουμε έναν πόλεμο στη Συρία που την έχει σχεδόν καταστρέψει, βλέπουμε την καταστροφή της Λιβύης και υπάρχει και η απειλή ενός πολύ μεγάλου πολέμου, ενδεχομένως και με ατομικά όπλα, εναντίον του Ιράν. Πως βλέπεις να εξελίσσεται η κατάσταση και πως εμπλέκεται και η Κύπρος η οποία έχει αναπτύξει μια σχεδόν «ερωτική» σχέση, το τελευταίο διάστημα, με το Ισραήλ, αρκετά παράξενη για τα κυπριακά ιστορικά δεδομένα.

 

Ερ. Την αραβική άνοιξη, όπως τη λένε, δεν τη βλέπω μονοδιάστατα. Μπορεί πράγματι, στις πολλές περιπτώσεις, να έχει τεθεί υπό έλεγχο και μάλιστα αμερικανικό. ‘Όμως είναι για πρώτη φορά που οι αραβικοί λαοί αντιλαμβάνονται τη σημασία της εμπλοκής τους. ‘Ετσι, έστω και αν προσωρινά, τα αποτελέσματα της αραβικής άνοιξης να μην είναι ικανοποιητικά, όπως στην Αίγυπτο π.χ., όπου εξακολουθεί να κυβερνάει ο στρατός, που ελέγχεται από τους Αμερικανούς, όμως το γεγονός ότι ο λαός έμαθε ότι είναι δυνατόν να γίνονται βασικές αλλαγές με κινητοποιήσεις λαϊκές, αυτό προσθέτει μια άλλη διάσταση στο μεσανατολικό. Δεύτερο, δεν νομίζω ότι θα υπάρξει ευρύτατη σύρραξη, με ατομικά όπλα κλπ. γιατί αυτό δεν συμφέρει σε κανέναν. Και ούτε μπορούν να απειλούν τη Ρωσία με όλες αυτές τις κινήσεις για μη εμπλοκή στο μεσανατολικό γίγνεσθαι. Κι αν ακόμα η Συρία πάρει μια άλλη μορφή, μη φιλική ας πούμε προς τη Ρωσία, μια δύναμη που βρίσκεται στην περιοχή, μοιραία θα ανευρίσκει τρόπους εμπλοκής στο γίγνεσθαι. Κι αυτό νομίζω πως αρχίζουν να το αντιλαμβάνονται και οι ίδιοι οι Αμερικανοί. Και είναι εδώ που ο ρόλος κάθε δύναμης στην περιοχή είναι σημαντικός και ιδιαίτερα της Κύπρου.

 

Μας έλεγαν ότι είμαστε αβύθιστο αεροπλανοφόρο. Δεν θέλουμε να είμαστε αβύθιστο αεροπλανοφόρο, γιατί αυτό σημαίνει εμπλοκή μας σε πολεμικές ενέργειες. Θέλουμε όμως να είμαστε μια γέφυρα συνεννόησης στη Μέση Ανατολή. ‘Εχουμε παραδοσιακές σχέσεις με τους ‘Αραβες, όχι όλους, αλλά τους πλείστους. Και πρέπει να πω ότι είναι αυτές οι παραδοσιακές σχέσεις που παρεμπόδισαν τις Ισλαμικές Διασκέψεις να αναγνωρίσουν χωριστό τουρκοκυπριακό καθεστώς. Να μην υποτιμούμε τον ρόλο που διαδραμάτισαν. Κι εμείς σταθήκαμε στο παλαιστινιακό και η σημερινή κυβέρνηση για νάμαι δίκαιος. ‘Ολες οι κυβερνήσεις στάθηκαν δίπλα στην παλαιστινιακή υπόθεση. Δίναμε και παίρναμε όπως και τώρα, δίνουμε και παίρνουμε. Τώρα, εάν περιστασιακά χρειάζονται να γίνονται ορισμένες τακτικές κινήσεις αξιοποίησης των εμπλεκομένων συμφερόντων, μου χρέωσαν αυτή την έκφραση και μου κάνει μεγάλη τιμή, αλλά δεν είναι δική μου η έννοια. Είναι του Θουκυδίδη, εγώ είμαι ένας μικρός αντιγραφέας αυτής της έννοιας ότι μια χώρα, και ιδιαίτερα μικρή, μεγαλώνει ή μικραίνει ανάλογα με τες συμμαχίες τις οποίες μπορεί να διασφαλίσει, προσωρινές ή μόνιμες, και είναι αυτά που πρέπει να μελετώνται. Διότι ακόμη και οι συμμαχίες δεν σημαίνει ότι έχουν απόλυτη διάρκεια, μπορεί να διαρκέσουν ένα α’ χρονικό διάστημα, μεγάλο ή μικρό. Γι’ αυτό και ο ρόλος της Κύπρου είναι σημαντικός. Ακόμα και η Ρωσία γιατί θα θέλει να δώσει δάνεια στην Κύπρο; ‘Όχι για συγκεκριμένα ανταλλάγματα, αλλά γιατί η αναβάθμιση των σχέσεων διαδραματίζει κάποιο ρόλο.

 

Ερ. Κάτι περίεργο γίνεται με τα δάνεια. Δεν δίνει η Ρωσία, ούτε η Κίνα, παρόλο που το ποσό είναι ασήμαντο για τα δεδομένα τους και ακούμε για έναν πακτωλό υδρογονανθράκων. Αν είναι τόσο πλούσια σε κοιτάσματα, ποιος εμποδίζει την Κύπρο να βρει αυτά τα χρήματα;

 

Απ. ‘Ένα μικρό δάνειο ήδη έδωσε η Ρωσία. Δεν εμποδίζει, αρκεί να έχομε μια σωστή τακτική, να εμπλέξομε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο αριθμό εταιρειών από πολλές χώρες με διαφανείς διαδικασίες. ‘Ηδη εκφράζουν ενδιαφέρον, γαλλικές, ολλανδικές, βρετανικές, κινεζικές, ρωσικές εταιρείες. Αν δεν είχαμε βιαστεί και δεν γινόταν μια σωστή ενέργεια με τη Noble, ίσως η Τουρκία να εμπόδιζε την αξιοποίηση των υποθαλάσσιων κοιτασμάτων.

 

Ερ. Πως θα μπορούσε να το κάνει;

 

Απ. Με πειρατικές ενέργειες και με την Κύπρο να αδρανεί. Ενώ εμπλέκοντας συμφέροντα ευρύτερα, κάνεις και το έργο της εμπλοκής της Τουρκίας δυσκολότερο.

 

Ερ. Μέχρι τώρα μόνο το Ισραήλ ενεπλάκη

 

Απ. Και η Αμερική δια της Noble. ‘Ηταν παράξενο να έρχεται ακόμα και η Χίλαρι και να λέει είναι δικαίωμα της Κύπρου να αξιοποιήσει τον υποθαλάσσιο πόρο της. Το θέμα χρειάζεται μελέτη και δυστυχώς δεν κάνουμε μελέτες. Πόσες μελέτες κάναμε της τουρκικής πραγματικότητας; Πολύ λίγες. Θέλω να σου πω κάτι που θυμάμαι. ‘Οταν πήγα στη Σοβιετική ‘Ενωση επί Χουστσώφ με τον Αραούζο, ήταν Υπουργός Εμπορίου, εκείνος πήγε για τα εμπορικά, εγώ πήγα για τα πολιτικά. Και είδαμε τον Χροσυτσώφ στη Μαύρη Θάλασσα, στο Σότσι, στην έπαυλή τους. ‘Ηταν τότε που απειλούσε η Τουρκία με απειλή στην Κύπρο. (σ.σ. το 1964 η τουρκική κυβέρνηση Ινονού απείλησε με εισβολή στην Κύπρο, την απέτρεψε όμως ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζόνσον). Ρώτησα τον Χρουστσώφ, «μπορούμε να στηριζόμαστε στη δική σας υποστήριξη; Εμείς από μόνοι μας δεν μπορούμε να παρεμποδίσουμε μια τέτοια ενέργεια». Μου λέει, «βλέπεις αυτά τα βουνά απέναντι;». Του λέω «τα βλέπω». «Είναι η Τουρκία», μου λέει. «Το ξέρω» του λέω. «Αν μια μεγάλη δύναμη σαν εμάς δεν μπορούμε να εμποδίσουμε μια τέτοια ενέργεια της Τουρκίας δεν θα είμαστε μεγάλη δύναμη». Εγώ, για να ακούει τώρα ο Αραούζος, επειδή έλεγα θα κάμει έκθεση, τον ρώτησα «κι αν καταληφθείτε εξ απροόπτου;». Τότε γέλασε, «δεν θάμαστε μεγάλη δύναμη», μου λέει. «Δεν πρόκειται η Τουρκία» και «θα προειδοποιήσουμε επ’ αυτού». Και ξέρω ότι έστειλε επιστολή ή μήνυμα εις τον Τζόνσον ότι σε περίπτωση κατά την οποίαν η Τουρκία θα εμπλεκόταν στην Κύπρο, η Σοβιετική ‘Ενωσις δεν θα παρέμενε αδρανής. Η περιβόητη επιστολή Τζόνσον προς Ινονού για να μην μπουν στην Κύπρο, είχε ως υπόβαθρο το γεγονός της αξιοποίησης της τότε σοβιετικής πολιτικής, που ήταν αυτή την οποία περιγράφω.

 

‘Εκτοτε δεν μελετούμε. Ποιες είναι οι αδυναμίες της Τουρκίας; Τι γίνεται με το κουρδικό; Τι γίνεται με την προσπάθεια των Κούρδων να δημιουργήσουν ενιαίο μέτωπο για να έχουν τελικά ένα χωριστό κράτος, έστω και αρχικά υπό την μορφήν των χωριστών αυτοκυβερνήσεων των υπαρχουσών μειονοτήτων τώρα μέσα στον αραβικό χώρο και ευρύτερα, και στον ιρανικό; Ποια είναι η δύναμη των Αλεβιτών, πως αξιοποιούνται; Τώρα, με το Ισραήλ, είναι η πρώτη φορά που εκ των πραγμάτων έγινε κάτι, και μάλιστα με κινδύνους να ξεφύγουμε από την παραδοσιακή αραβική φιλία που είναι απαραίτητη. Γενικά, αυτό που μας λείπει, είναι αυτό που υπάρχει δυστυχώς στην τουρκική πολιτική, παρόλο που κι αυτή τώρα τελευταία, ευτυχώς, πρεέπει να πω, άρχισε να κάνει λάθη. Ο νεοοθωμανικός αυτοκρατορισμός του Νταβούτογλου έχει επηρεάσει αρκετές χώρες, που διερωτώνται να πάμε να ανβιώσουμε την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Κι ενώ αρχικά, ακόμα και στην Αίγυπτο, κατέβαιναν στις πλατείες με τη φωτογραφία του Ερντογάν, τώρα αντιλαμβάνονται ότι δεν μπορούν να τα ερμηνεύουν με αυτό τον απλουστευμένο τρόπο. Τα λέω αυτά για να πω ότι χρειάζεται μια συνεχής μελέτη των εμπλεκομένων συμφερόντων, η αξιοποίηση των θετικών και η προσπάθεια μείωσης των αρνητικών.

 

Ερ. Γιατρέ δίκηο έχεις, αλλά το ελληνικό πολιτικό προσωπικό μοιάζει υπερβολικά εξαρτημένο για να κάνει αυτά τα πράγματα

 

Απ. ‘Εχουμε σοβαρούς επιστήμονες

 

Ερ. Οι Κούρδοι ελπίζουν ότι θα φτιάξουν ένα δικό τους κράτος, αλλά αυτό που κυρίως βλέπουμε στη Μέση Ανατολή, να μην πω και ευρύτερα, είναι η διάσπαση, ο κατακερματισμός εθνών και κρατών. Δεν βλέπουμε δημιουργία νέων συνόλων. Το όραμα του «Κουρδιστάν» είναι ένα ρεαλιστικό πολιτικό σχέδιο ή θα αποδειχθεί εργαλείο αποδόμησης.

 

Απ. ‘Εκαναν ένα πρώτο βήμα, την αυτοκυβέρνηση στο Ιράκ. Αλίμονο βέβαια αν κάθε μικρή μειονότητα δημιουργούσε κράτος. Θα άλλαζε πενήντα φορές ο χάρτης της ανθρωπότητας. Δεν μπορεί όμως να αγνοήσεις έναν πληθυσμό 40 εκατομμυρίων, την εθνική τους υπόσταση, έστω και υπό την μορφή της αυτοκυβέρνησης σε κάθε χώρα. Αυτό θα ήταν το πρώτο βήμα και πρέπει να μελετηθεί, γιατί το κουρδικό στοιχείο ήταν πολύ αρνητικό κάποτε, παλαιότερα, έναντι των φαινομένων της Μέσης Ανατολής. Τώρα είναι εντελώς διαφορετικό. ‘Υστερα πρέπει να μελετήσουμε τις σύγχρονες κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες. Η έννοια της εθνικής ανεξαρτησίας πλήττεται. Και όταν πληττόταν με τις πολυεθνικές ενώσεις, όπως η ΕΕ, γιατί όχι, εφόσον συμμετέχουμε ισοτίμως στις αποφάσεις. Σε μια τέτοια περίπτωση η μείωση της εθνικής ανεξαρτησίας έχει και πλεονεκτήματα. ‘Όταν όμως η μείωση γίνεται με  το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο να κυβερνά τις κυβερνήσεις, αντί να κυβερνάται, αυτή η μείωση της εθνικής ανεξαρτησίας, ιδιαίτερα για χώρες με προβλήματα, όπως η Ελλάδα ή η Κύπρος, είναι ένα πολύ-πολύ επικίνδυνο φαινόμενο.

 

Ερ. Ο απολογισμός της συμμετοχής της Κύπρου στην ΕΕ είναι θετικός ή αρνητικός;

 

Απ. Θα αναποδογυρίσω την ερώτηση. Τι θα είμαστε αν δεν είχαμε γίνει μέλος; Θα είμαστε σε χειρότερη μοίρα, πέραν του ότι δεν θα είχαμε έστω αυτή την μικρή προστασία, που ως ένα βαθμό έχουμε από την Ευρώπη, έναντι της Τουρκίας. Γι’ αυτό νομίζω ότι, ανεξαρτήτως των επιφυλάξεων που είναι φυσικό να υπάρχουν από όλους τους σκεπτομένους ανθρώπους σήμερα για το που πάει η Ευρώπη, με όλα τα μειονεκτήματα τα οποία έχουν βγει στην επιφάνεια, νομίζω πως ήταν μια θετική ενέργεια.

 

Ερ. Πως βρίσκεις τους χειρισμούς της κυβέρνησης Χριστόφια στα θέματα Μνημονίου, Δανείων, Τραπεζών κλπ.;

 

Απ. Μούναι κάπως ακατανόητοι. Φώναξαν την τρόικα, δεν ήρθε μόνη της κα ήξεραν ότι, όταν φωνάζεις ένα δανειστή για να σε μελετήσει, να σου δώσει δάνεια, με στόχο την εξασφάλιση των δανείων, δεν θάρθει να σε χαϊδέψει ή να σου δώσει ότι θέλεις να πάρεις, χωρίς να έχεις συνέπειες. Δεν είχαν την εμπειρία της Ελλάδας, και όχι μόνο; Επομένως, το να λένε τώρα δεν θα δεχθούμε τίποτα που να θέτει σε κίνδυνο τα συμφέροντα της εργατικής τάξης έναντι του Μνημονίου τι σημαίνει; Ποιος έφερε την τρόικα εδώ;

 

Ερ. Τι θα έπρεπε να κάνουν;

 

Απ. Δεν λέω, γιατί ποτέ δεν μας ενέπλεξαν να μελετήσουμε πραγματικά την οικονομική κατάσταση στο σύνολό της. Και είναι η πρώτη φορά που η αντιπολίτευση στο σύνολό της, με ελατήρια διαφορετικά της κάθε πλευράς, είπαν είμαστε πρόθυμοι να κάτσουμε όλοι κάτω και επειδή κάποια μέτρα μπορεί να είναι επώδυνα να δούμε αν μπορούμε να συμφωνήσουμε τουλάχιστο, για να μη φοβάται ο ένας την πολιτική ευθύνη του άλλου, για να έχουμε μια ορθολογική αντιμετώπιση των επιβαλλομένων μέτρων. Δεν έγινε από την κυβέρνηση. Κι αυτό δεν το καταλαβαίνω, γιατί αυτό είναι και για τους ίδιους σωτηρία. ‘Ότι θα είχαν τη συμπαράσταση της ευρύτατης αντιπολίτευσης. Αν θα συμφωνούσαν, αλλά τουλάχιστο τα δύο μεγάλα κόμματα θα συμφωνούσαν, όπως συμφώνησαν για δύο χρόνια και έκαναν την ίδια πολιτική πάνω στο εθνικό θέμα.

 

Ερ. Υπάρχει πάντως ένα θέμα. Γιατί με την έμφαση στη σωτηρία των τραπεζών, προκειμένου να μη χρεωκοπήσουν οι τράπεζες, χρεωκοπούν κοινωνίες και κράτη. Μήπως πρέπει οι τράπεζες να αναλάβουν κι αυτές τις ευθύνες τους, να προχωρήσουμε και σε χρεωκοπία τραπεζών;

 

Απ. Aσφαλώς. Θυμάσαι τι έκανε ένας Κωνσταντίνος Καραμανλής, όταν αντιμετώπισε αυτά που βλέπουμε σήμερα σε μεγαλογραφία. Προχώρησε σε εθνικοποίηση τραπεζών. Εδώ λοιπόν έπρεπε να υπάρχει, αν όχι εθνικοποίηση, εμένα δεν με ενδιαφέρουν οι λέξεις, πλήρης έλεγχος. Τι κεφάλαια χειρίζονται οι τράπεζες; Τα περισσεύματα του λαού και τα κρατικά έσοδα. Δεν έχουν δικά τους έσοδα. Τα δικά τους έσοδα είναι παρασιτικά. Σου δίνω εσένα το «ταμείο αίματος» και σε κάνω δικτάτορα σε μένα, πότε θα μου δίνεις αίμα και πότε θα μου παίρνεις αίμα. Και τόπα και για τη σημερινή κατάσταση, όσο μεγαλύτερο πρόβλημα έχει η οικονομία, τόσο πιο υψηλά είναι τα επιτόκια για να διασφαλίζονται τα κέρδη. ‘Εχεις έναν ασθενή με αιμορραγία κι αντί να του κάνεις μετάγγιση, του παίρνεις για να αυξήσεις τα αποθέματα της τραπέζης αίματος. Είναι σχιζοφρένεια.

 

Ερ. Πάντως τα σοσιαλιστικά κόμματα της Ευρώπης, στα οποία συγκαταλέγεται και το δικό σας, η ΕΔΕΚ, δεν φαίνεται να έχουν μια πολιτική ουσιωδώς διαφορετική από τους συντηρητικούς στο θέμα

 

Απ. Θα ήθελα πολύ να διαφωνήσω αλλά δεν μπορώ. Χρειαζόμαστε ένα καινούριο Σοσιαλιστικό Μανιφέστο του Εικοστού Πρώτου Αιώνα. Μπορεί η λέξη μανιφέστο μερικούς να τους βάζει σε άλλες σκέψεις, το εννοώ υπό την καλή έννοια, διότι άλλες είναι οι συνθήκες του 21^ου αιώνα και άλλος πρέπει να είναι ο ρόλος των σοσιαλιστικών κινημάτων.

 

Ερ. Πως βλέπουν οι Κύπριοι τις ελλαδικές εξελίξεις;

 

Απ. Τραγωδία. Η Ελλάδα, είτε το θέλουμε, είτε όχι, είτε το παραδεχόμαστε, είτε όχι, αποτελούσε, με εξαίρεση τη Χούντα, αποτελούσε και αποτελεί μια ασφαλιστική δικλείδα. Μπορεί πιεζομένη, μπορεί καμιά φορά με λάθη, μπορεί καμιά φορά με αδυναμίες…

 

Ερ. Μήπως πρέπει να αναβιώσει το ενιαίο αμυντικό δόγμα; Βλέπω μεγαλύτερη στρατιωτική συνεργασία της Κύπρου με το Ισραήλ παρά με την Ελλάδα.

 

Απ. Σίγουρα πρέπει να αναβιώσει. ‘Ηταν η καλύτερη πράξη που έγινε, και δεν πρέπει να αφεθεί να πάει χαμένη. ‘Αλλωστε, ούτως ή άλλως, η μοίρα είναι κοινή εκ των πραγμάτων, γιατί να μην είναι οργανωμένα κοινή και να είναι απλώς κοινή

 

Ερ. Στην ιστορία της η Κύπρος είχε καλές σχέσεις και στηρίχτηκε κυρίως στη Ρωσία, τη Γαλλία, τους ‘Αραβες. Τώρα φαίνεται μια αντιστροφή προς την πλευρά του Ισραήλ, με το οποίο ήταν μάλλον εχθρικές οι σχέσεις στο παρελθόν

 

Απ. Εκ των πραγμάτων οδηγήθηκε η Κύπρος εκεί για εξασφάλιση των υποθαλάσσιων πόρων. Είπα ότι πρέπει να μελετώνται με προσοχή αυτά τα φαινόμενα και εις βάθος χρόνου.

 

Ερ. Οι υποθαλάσσιοι πόροι δεν ενδιαφέρουν άλλους;

 

Απ. Δεν πρέπει να υπάρχει μονοπώλιο. Ούτε του Ισραήλ, ούτω των Αμερικανών με τη Noble. Θα πρέπει να είναι πολυεθνικές όλων των χωρών, ούτως ώστε, με την ευρύτητα των εμπλεκομένων συμφερόντων να έχουμε περισσότερη ασφάλεια

 

Ερ. Διακρίνω τον κυπριακό ενθουσιασμό, η στατιστική όμως λέει ότι, για το 90% των χωρών που τα έχουν, τα πετρέλαια ή αέρια απεδείχθησαν μάλλον κατάρα παρά ευλογία

 

Απ. Αν δεν τα αξιοποιήσεις σωστά ναι. Διότι αν πρόκειται να σε κηδεμονεύει το ξένο κεφάλαιο ακόμα περισσότερο από πριν, έστω κι αν θα είσαι πλουσιότερος, θα είσαι πλουσιότερος δούλος και όχι πλουσιότερος  ελεύθερος άνθρωπος. Σε αυτό το πλαίσιο μπορεί να υπάρχουν προσωρινές ή μόνιμες φιλίες, όπως μόνιμη είναι η φιλία Ελλάδας-Κύπρου, όχι μόνο για λόγους εθνικής ταύτισης, εκείνο είναι και αυτόματο, ‘Ελληνες είμαστε όλοι, αλλά και για λόγους ταύτισης συμφερόντων. Εγώ το πιστεύω ακράδαντα. Πέραν της εθνικής ταύτισης, υπάρχει πλήρης ταύτιση συμφερόντων.

 

Ερ. Γιατρέ εσύ, ο Μακάριος, ο Πρόεδρος Παπαδόπουλος ίσως με το ‘Όχι στο σχέδιο Ανάν, είστε μεταξύ των προσώπων, σε επίπεδο ηγεσία εννοώ, όχι λαού, που συμβάλατε καθοριστικά στη διάσωση του κυπριακού κράτους, δηλαδή της όποιας οργανωμένης εξουσίας μπόρεσε να αποκτήσει ο κυπριακός λαός, το 80% του οποίου είναι ‘Ελληνες, στο νησί του. Οι γενηές που ακολουθούν, τι πρέπει να προσέξουν για να συνεχίσει να υπάρχει αυτό το κράτος;

 

Απ. Πρώτον, να μη χάσουν την αυτοπεποίθηση, την αισιοδοξία. Ναι, είμαστε μικρή χώρα, αλλά έχουμε δυνατότητες που δεν πηγάζουν μόνο από τα μεγέθη και τη δύναμή μας, αλλά από τες συνθήκες που θα δημιουργήσουμε γύρω από το δικό μας πρόβλημα, να διατηρήσουν τη μαχητικότητά τους και, ας μου επιτραπεί να γίνω λίγο συναισθηματικός, να παραδέχονται ότι ζωή χωρίς ελευθερία και αξιοπρέπεια δεν έχει νόημα. Το να υπερασπίζομαι την ελευθερία και την αξιοπρέπειά μου είναι να υπερασπίζομαι την ίδια την ύπαρξή μου. Σε έναν «φανταστικό διάλογο» με τον Σπάρτακο, τούπα «δεν υπάρχουν τώρα δούλοι» και μου λέει «ναι, αλλά υπάρχουν εκατομμύρια εθελόδουλων». Δεν θέλουμε εθελόδουλους. Ο Σπάρτακος ανέβηκε στο σταυρό για να καταργήσει τη δουλεία, εμείς πολύ λιγότερα χρειάζεται να κάνουμε για να μην επιτρέψουμε την εθελοδουλεία.

 

Ερ. Η Κύπρος βρέθηκε στην πρωτοπορία του αγώνα κατά της αποικιοκρατίας. Εσύ προσωπικά μεγάλη συμμετοχή σε αυτό, στην Ασία και την Αφρική, με τους Παλαιστίνιους και τους Νοτιοαφρικάνους. Σήμερα όμως βλέπουμε μεγάλη παρακμή των κινημάτων αυτών, δεν έδωσαν αυτό που ελπιζόταν ότι θα δώσουν εκείνη την εποχή. Ο κόσμος μοιάζει να πηγαίνει στην ανάποδη κατεύθυνση. Πως το ερμηνεύεις;

 

Απ. ‘Ηταν προβλεπτό, διότι η τότε ΕΣΣΔ, που είχε πολύ βοηθήσει τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα, είχε την αφελή εντύπωση ότι, με το τέλος των εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων θα είχαμε αυτόματη πορεία προς σοσιαλισμό, γιατί οι άσπροι ήταν, τρόπον τινά, η αστική τάξη και θα καταργούνταν. ‘Επρεπε να γίνει από τότε η κοινωνικο-οικονομική και η ιδεολογική δομή για να κρατηθεί η Αφρική. Εκεί που φτιάχτηκαν τέτοιες δομές, δημιουργήθηκαν τα «αντι-κινήματα» όπως στην Αγκόλα, η UNITA. Στη Νότιο Αφρική δεν έγινε αυτό γιατί υπήρχε το ANC που ήταν μικτό, αν κι εκεί άρχισαν κάποια φαινόμενα που πρέπει να μελετηθούν. ‘Ετσι, δυστυχώς, δεν είχαμε την εξέλιξη που έπρεπε να έχουμε. Είναι αυτό που τότε ονόμασα μεταποικισμό. Με μια τεχνοκρατική νεομπουρζουαζία, πούναι χειρότερη από τη  εθνική αστική τάξη, διότι η εθνική αστική τάξη είναι πατριωτική. Ενώ αυτή θα ήταν υποχείριο των χρηματοπιστωτικών κύκλων όπως γίνεται σήμερα, αλλά σήμερα πάνε να γίνουν όλοι υποχείριο των χρηματοπιστωτικών κύκλων, όχι μόνο η Αφρική.

 

Ερ. Από τόσες προσωπικότητες των εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων που γνώρισες τι θα ξεχώριζες τώρα, με το διάβα του χρόνου.

 

Απ. ‘Ηταν πολλές προσωπικότητες. Ο Νέτο (σ.σ. επικεφαλής του απελευθερωτικού κινήματος της Αγκόλα και πρώτος της πρόεδρος), που ήταν ιατροφιλόσοφος. Ο Καμπράλ (σ.σ. αγρονόμος μηχανικός και συγγραφέας, επικεφαλής του κινήματος για ανεξαρτησία στη Γουινέα-Μπισσάου και το Πράσινο Ακρωτήριο).  Ο Μοντλάνε (σ.σ. γιός ενός φυλάρχου, σπούδασε ανθρωπολογία και δίδαξε ιστορία και κοινωνιολογία σε πανεπιστήμια των ΗΠΑ, ηγήθηκε του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα της Μοζαμβίκης μέχρι τη δολοφονία του), με PhD αμερικανικού πανεπιστημίου, υπήρχαν προσωπικότητες, σε όλες τις αφρικανικές χώρες αξιόλογες, κάποιες πιο βαθιές, κάποιες λιγότερο, δεν μιλάω βέβαια για τον Μαντέλα που έχει αναγνωριστεί τώρα παγκοσμίως, μια φυσιογνωμία η οποία άλλαξε τη νοοτροπία της Νοτίου Αφρικής. Δεν είναι τόσο οι οικονομικές του θεωρίες, είναι η προσωπική του στάση…

 

Ερ. Στην οικονομία πάντως, φαίνεται, το Αφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο τάκανε θάλασσα. Η Ναόμι Κλάιν, στο βιβλίο της «Το δόγμα του Σοκ», περιγράφει λεπτομερώς πόσο άσχημα χειρίστηκε το οικονομικό σκέλος στις διαπραγματεύσεις που τέλειωσαν το απαρτχάιντ

 

Απ. Ασφαλώς, οι μετέπειτα. Δυστυχώς, τα οικονομικο-κοινωνικά κατεστημένα πάντοτε καταφέρνουν είτε να διαφοροποιούν επαναστάσεις, είτε να δημιουργούν αντεπαναστατικά κινήματα, όπως έκαναν σε πολλές χώρες της Αφρικής. Και δυστυχώς δεν υπήρξε η πραγματική διεθνής αλληλεγγύη. Υπήρξε στην περίοδο των επαναστάσεων, η τότε Σοβιετική ‘Ενωση έδωσε βοήθεια. Σε μικρότερο βαθμό η Κίνα. Και η Σουηδία με τον Πάλμε. Αλλά δεν υπήρξε μια κοινωνικο-οικονομική δομή που να αποκλείει τις μετααποικιακές, μετααποικιοκρατικές δεσμεύσεις. Τα ίδια αντιμετωπίζουμε κι εμείς. Τι πάμε να κάνουμε στην Κύπρο; ‘Ένα μετααποικιακό, πολύ-κηδεμονευόμενο μόρφωμα, με δική μας συμμετοχή. Και μεις είμαστε  μορφωμένοι, η Κύπρος είναι ίσως η πρώτη χώρα στον κόσμο σε αριθμό πτυχιούχων. Και που πάμε;   

 

Konstantakopoulos.blogspot.com

 

H συζήτηση με τον «Γιατρό» Βάσσο Λυσσαρίδη έγινε τον περασμένο Σεπτέμβριο στον Πρόδρομο της Κύπρου. Τμήμα της συνέντευξης δημοσιεύτηκε στην γραπτή έκδοση της εφημερίδας «Η Ελλάδα αύριο» και ολόκληρη στην ηλεκτρονική της έκδοση www.ellada.gr