Παρασκευή 30 Ιουλίου 2010

ΜΕΓΑΛΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ

ΣΕ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΔΙΕΞΟΔΟ ΤΟ ΑΚΕΛ


Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου
konstantakopoulos.blogspot.com

Σε ιστορικό αδιέξοδο και πρωτοφανή στην ιστορία του, εκτός ίσως της περιόδου 1955-56, πολιτική απομόνωση έχει οδηγηθεί το ΑΚΕΛ, μεγαλύτερο κόμμα της κυπριακής αριστεράς. Ταυτόχρονα, η Κυπριακή Δημοκρατία δεν ήταν ποτέ τόσο απομονωμένη, χωρίς ουσιαστικούς συμμάχους και με ελάχιστα ερείσματα στην παγκόσμια κοινή γνώμη, όσο σήμερα.

Η κατάσταση που διαμορφώνεται σταδιακά στο κυπριακό εγκυμονεί σοβαρότατους κινδύνους για την υπόσταση του κυπριακού κράτους, το μέλλον των Ελληνοκυπρίων, αλλά και τις τύχες της κυπριακής και ελληνικής αριστεράς, αν τυχόν επωμισθούν ή στηρίξουν την ευθύνη καταστροφικών εθνικών ρυθμίσεων στο κυπριακό, όπως και τα ελληνοτουρκικά. Ο κίνδυνος αυτός είναι μεγαλύτερος στο μέτρο που σημαντικοί τομείς της αριστεράς βλέπουν το κυπριακό ως κυρίως πρόβλημα εθνοτικών σχέσεων και λιγότερο ως ένα μετασχηματισμένο αποικαικό πρόβλημα. ¨Η συγχέουν κατά τρόπο απαράδεκτο και ανιστόρητο τον εθνισμό (ενός μάλιστα απειλούμενου και αμυνόμενου βασικά έθνους) και τον εθνικισμό, καταλήγοντας ενίοτε στην υιοθέτηση αντιδραστικών θέσεων στην εξωτερική πολιτική, που επιτρέπουν στις πιο οπισθοδρομικές δυνάμεις να εκμεταλλεύονται το κενό προσπαθώντας να εμφανισθούν συνεπέστερες στη υπεράσπιση των διεθνών συμφερόντων του ελληνικού λαού.

Στην πιο ακραία και απευκταία περίπτωση, μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να συμβάλει σε ένα “1974 από την ανάποδη”. ¨Ενας βασικός λόγος που οι ιδέες της αριστεράς-κεντροαριστεράς ηγεμόνευσαν στην Ελλάδα μετά την πτώση της χούντας, είναι γιατί ολόκληρο το μεταπολεμικό σύστημα εξουσίας κατέρρευσε, όταν η υποτέλειά του στις ΗΠΑ οδήγησε στην κυπριακή τραγωδία. Αν η κεντροαριστερά και αριστερά στην Ελλάδα και στην Κύπρο, προσφέρει ιδεολογικό άλλοθι ή πρωταγωνιστήσει σε εθνικά επαχθείς ρυθμίσεις, που θα αποδειχθούν μη ρεαλιστικές, μπορεί να συμβάλει στην παραγωγή ενός νεοεθνικιστικού ιδεολογικού “τσιμέντου”. Που χρειάζεται απελπιστικά για δικούς της σκοπούς μια στερούμενη σήμερα σοβαρότητας και κύρους ελληνική ακροδεξιά και οι παντοειδείς οπαδοί ενός νέου αυταρχισμού, ενδεχομένως αναγκαίου για τη μαζική καταστροφή των κοινωνικών όρων ύπαρξης του ελληνικού λαού.

Από τους τρεις συμμάχους, χάρη στην ψήφο των οποίων εξελέγη ο κ. Χριστόφιας το 2008, μόνο το ΔΗΚΟ παραμένει στην κυβέρνηση αλλά σε κατάσταση διαρκούς αντιπαλότητας προς το ΑΚΕΛ. Το άλλο κόμμα της κυπριακής αριστεράς, η σοσιαλιστική ΕΔΕΚ αποχώρησε, παρά τις ανοίκειες, ιταμές επεμβάσεις των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών για να παραμείνει. Προφανώς οι Ευρωπαίοι Σοσιαλιστές δεν ενήργησαν χωρίς τη συγκατάθεση, αν όχι παρότρυνση του ΠΑΣΟΚ.

Οι Σοσιαλιστές και το ΔΗΚΟ, παρά την παραμονή του στην κυβέρνηση, διαφωνούν με την κεντρική φιλοσοφία των προτάσεων Χριστόφια στο κυπριακό, ιδιαίτερα την εκ περιτροπής προεδρία. Το χειρότερο για το ΑΚΕΛ δεν είναι η διαφωνία των συμμάχων του, αλλά η επανειλημμένως διαπιστωμένη σε όλες τις δημοσκοπήσεις κατηγορηματική διαφωνία του κυπριακού λαού, σε ποσοστό τουλάχιστον 70%, με τις προτάσεις αυτές. Είναι άλλωστε η σκληρή λαϊκή αντίδραση που ανάγκασε ΕΔΕΚ και ΔΗΚΟ να πάρουν αρνητική θέση, όχι το αντίθετο.

Η πρόταση Χριστόφια προβλέπει ότι κατά καιρούς το κυπριακό κράτος, το 82% του πληθυσμού του οποίου είναι ελληνικής εθνότητας, θα έχει Τούρκο Πρόεδρο, ενώ η ψήφος των πολιτών θα σταθμίζεται ανάλογα με την εθνότητά τους, για να μην αισθάνεται μειονότητα η μειονότητα. Αυτή είναι μία εξωφρενική, άδικη και εξωπραγματική συνταγματική ρύθμιση, που δεν απαντάται σε κανένα φυσιολογικό κράτος του κόσμου, όπου δεν είναι δυνατόν η μειονότητα να αποκτά υποχρεωτικώς εκ περιτροπής την εξουσία επί του συνόλου του κράτους και του λαού. Θα προϋπέθετε, αν μη τι άλλο, ένα επίπεδο εμπιστοσύνης που δεν υπάρχει και αν υπήρχε θα την καθιστούσε περιττή. Οι προτάσεις Χριστόφια προβλέπουν επίσης μηχανισμό επίλυσης των διαφορών των δύο κοινοτήτων, στον οποίο θα έχουν εκ περιτροπής πλειοψηφία ¨Ελληνες και Τούρκοι και ξένο δικαστή με βαρύνουσα ψήφο στη δικαστική εξουσία.

Φυσικά, ένα κράτος πρέπει να έχει μηχανισμούς προστασίας της μειονότητας, από αυτό όμως το σημείο έως την πλήρη κατάργηση της αρχής της πλειοψηφίας, της δημοκρατίας δηλαδή, η διαφορά είναι όση και μεταξύ ενός κράτους και ενός ζουρλομανδύα, προορισμένου να καταρρεύσει στην πρώτη δυσκολία ή υπονόμευση, όπως συνέβη στο παρελθόν. Στο κυπριακό έχουμε μια τυπική εκδήλωση της παγκόσμιας τάσης να χρησιμοποιούνται τα θεμιτά, μέχρις ενός σημείου, μειονοτικά δικαιώματα, για να καταργούνται τα δικαιώματα των πλειοψηφιών. Τάση στην οποία απαντούσε ο Λένιν, εδώ και έναν αιώνα, στο κλασικό Δικαίωμα των Εθνών στην Αυτοδιάθεση, με τη φόρμουλα: “Πάλη ενάντια στα προνόμια και τη βία του καταπιέζοντος έθνους, καμιά ανοχή στην επιδίωξη προνομίων από το καταπιεζόμενο έθνος”

Κατ¨ ουσίαν, η πρόταση δεν περιγράφει κυπριακό, αλλά εκ περιτροπής ελληνικό και τουρκικό κράτος. Στο “κράτος” αυτό, δεν καταργείται μόνο η αρχή της πλειοψηφίας, αλλά και το βασικό εργαλείο κυριαρχίας και αυτοάμυνας, ο στρατός, χάριν του “οράματος” της “αποστρατικοποιημένης Κύπρου”. Αλλά η Κύπρος δεν μπορεί να απειλήσει κανέναν, απειλείται αντιθέτως η ίδια. Είναι παράλογο να μην έχει δικαίωμα και μέσο αυτοάμυνας. Μακάρι να καταργηθούν κράτη και στρατοί, επειδή όμως ουδείς στη Μεσόγειο, πλην του Κυπρίου Προέδρου, σκέφτεται να το κάνει αυτό, το πρακτικό αποτέλεσμα της κατάργησης του κυπριακού στρατού και της απαγόρευσης της αυτοάμυνας θα εξυπηρετήσει τους εχθρούς και όχι τον κυπριακό λαό ή κράτος. Τι ενιαίο κράτος θα είναι μια Κύπρος, που δεν θα διαθέτει βασικούς μηχανισμούς διαμόρφωσης κυπριακής συνείδησης, κοινά σχολεία και κοινό στρατό; Τι σόι αποστρατικοποίηση θα είναι αυτή, όταν προβλέπεται η παραμονή εις το διηνεκές του βρετανικού στρατού; Τέτοιες ρυθμίσεις είναι εγγενώς ασταθείς, περιγράφουν δύο κράτη σε συσκευασία ενός, όπου το καθένα θα βαφτίσει αστυνομία τις παραστρατιωτικές του δυνάμεις. Θα εξυπηρετήσει μόνον όσους επιδιώκουν ανέκαθεν τη μετατροπή της Κύπρου σε εσωτερικά ασταθές προτεκτοράτο: Βρετανία, Τουρκία, ΗΠΑ, Ισραήλ. Προβλέπουν, δεν αποτρέπουν τη διχοτόμηση, καταργώντας παράλληλα το κράτος, τα δικαιώματα δηλαδή του κυπριακού λαού στο νησί, κάτι που ήταν και παραμένει η κεντρική επιδίωξη της Βρετανικής Αυτοκρατορίας από το 1878, που πρωτοπάτησε το πόδι της σε ένα από τα στρατηγικότερα σημεία της υφηλίου.

Ο μέσος Κύπριος πολίτης, όπως και το 2004, αντιδρά ενστικτωδώς όχι μόνο στην αδικία των ρυθμίσεων, αλλά κυρίως στη διάλυση του κράτους, που ορθώς διαισθάνεται ως την κυριότερη προϋπόθεση επιβίωσής του.

Ακόμα κι αν ήταν σωστές οι προτάσεις Χριστόφια, υπάρχει κρίσιμο ζήτημα νομιμοποίησης. Οι διακοινοτικές συνομιλίες εξελίχθηκαν σε ιδιόρρυθμη συντακτική διαδικασία ερήμην του λαού. Γίνεται εκπόνηση νέου συντάγματος εν κρυπτώ και παραβύστω, από έναν άνθρωπο, τους συμβούλους του και το κόμμα του!

Το δημοψήφισμα που προβλέπεται τελικά δεν είναι η αρμόζουσα μορφή λαϊκής συμμετοχής στην εκπόνηση συντάγματος, αλλά και θα γίνει, αν γίνει, υπό εκβιαστικές συνθήκες. Ο κυπριακός λαός πιθανώς θα απορρίψει το σχέδιο. Θα καταβάλλει όμως τεράστιο διεθνές πολιτικό τίμημα απορρίποντας σχέδιο που έχει προσυπογράψει ο Πρόεδρός του, όταν μάλιστα ουδείς εξήγησε διεθνώς, με καταληπτά επιχειρήματα και στη βάση αρχών, το ¨Όχι του 2004.

Στην πράξη άλλωστε, που είναι το τελικό κριτήριο κάθε θεωρίας και επιχειρήματος, διαπιστώθηκε ότι οι πολλές παραχωρήσεις Χριστόφια, “αποταμιεύθηκαν” ευχαρίστως από την τουρκική και αγγλική πλευρά, την οδήγησαν όμως τελικά σε περισσότερη αδιαλλαξία και εθνικισμό, όπως φάνηκε με την εκλογή ¨Ερογλου, και το Λονδίνο σε μεγαλύτερη σκλήρυνση. Αν η πολιτική αυτή είναι σωστή, γιατί παράγει λάθος αποτελέσματα;

Η Κύπρος θα πιεσθεί σύντομα να λύσει όπως όπως το κυπριακό, με ακόμα χειρότερες προτάσεις και υπό απειλή αναγνώρισης με κάποια μορφή των κατεχομένων, όπως επίσης και για να άρει το βέτο στο άνοιγμα πέντε κεφαλαίων της ευρωτουρκικής ενταξιακής διαπραγμάτευσης. Η ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ παραμένει κεντρική επιδίωξη του αγγλοαμερικανικού ιμπεριαλισμού και κεντρική νεοφιλελεύθερη πολιτική. Αποσκοπεί στην εσαεί αποτροπή της ευρωπαϊκής χειραφέτησης και ενισχύει την κατεδάφιση του ευρωπαϊκού κοινωνικού κράτους. Δυστυχώς, εκτός από μεγάλη ιδέα του Στέητ Ντηπάρτμεντ, είναι και η μεγάλη ιδέα της ελληνικής κυβέρνησης.

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Δρόμος της Αριστεράς”, στις 24.7.2010

Τετάρτη 28 Ιουλίου 2010

ΓΚΑΛΜΠΡΕΙΘ: ΧΡΕΙΑΖΕΣΤΕ ΦΙΛΟΥΣ, ΧΡΕΙΑΖΕΣΤΕ ΣΥΜΜΑΧΟΥΣ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΤΖΕΙΜΣ ΓΚΑΛΜΠΡΕΙΘ ΣΤΟΝ ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΚΟΠΟΥΛΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΟΥ ΕΠΕΝΔΥΤΗ

Γιός μιας από τις μεγαλύτερες μορφές των οικονομικών του 20ού αιώνα, του Τζων Κένεθ Γκαλμπρέιθ, ο αμερικανός οικονομολόγος Τζέιμς Γκαλμπρέιθ συνεχίζει τη σπουδαία παράδοση της οικογένειας στην οικονομική επιστήμη. Καθηγητής στο Lyndon B. Johnson School of Public Affairs, το University of Texas και το Levy Economic Institute του Bard College, δραστηριποιείται στην κίνηση Economists for Peace and Security.

Προοδευτικός οικονομολόγος, σφοδρός επικριτής του νεοφιλελευθερισμού και της παντοδυναμίας των τραπεζών, ο Τζέιμς Γκαλμπρέιθ έγραψε ένα μεγάλο άρθρο στη Monde Dimploatique του Ιουνίου. Με αφορμή την ελληνική-ευρωπαϊκή κρίση, υπογραμμίζει ότι δεν μπορεί να συνεχισθεί η παρούσα πολιτική της ΕΕ, που οδηγεί σε καταστροφή τις ευρωπαϊκές οικονομίες, κοινωνίες και, εν τέλει, την όποια μορφή πολιτισμού. Προτείνει μεταξύ άλλων νέες βιομηχανικές, κοινωνικές και εκπαιδευτικές πολιτικές στην Ευρώπη, που, εκτιμά, βρίσκεται προ του διλήμματος ΅τραπεζικός ή κοινωνικός ριζοσπαστισμός’.

Φίλος του Πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου, ήρθε πρόσφατα στον Πόρο για το ετήσιο συμπόσιο Σύμης, στο περιθώριο του οποίου τον συναντήσαμε


Eρ. Διαβάζοντας το τελευταίο άρθρο σας για την ευρωπαϊκή κρίση, διερωτήθηκα γιατί ένας Αμερικανός οικονομολόγος εμφανίζεται στον ευρωπαϊκό τύπο με σαφέστερο και ριζοσπαστικότερο πρόγραμμα μεταρρύθμισης της ΕΕ από πολλούς Ευρωπαίους συναδέλφους σας

Απ. Ϊσως γιατί η αμερικανική πολιτική ιστορία του 19ου αιώνα έχει αναλογίες με την κατάσταση στην Ευρώπη. Η Συνομοσπονδία των Νοτίων έμοιαζε με τη σημερινή Ευρώπη, ήταν ουσιαστικά μια τελωνειακή και νομισματική ένωση, γι΄αυτό και έχασε, δεν μπόρεσε να ανταπεξέλθει στο κόστος του εμφυλίου. Ο Νότος παρέμεινε απίστευτα φτωχός για επτά δεκαετίες. Με το New Deal ξεπεράστηκε η φτώχεια και πήγαμε σε εθνική ολοκλήρωση και ανάπτυξη. Το New Deal δεν ήταν μόνο απάντηση στο κραχ, οι ιδέες του έρχονταν από πολύ παλιότερα, ήταν η απάντηση στην απουσία εθνικής ανάπτυξης και ολοκλήρωσης. Με αυτό περάσαμε από ένα 10% του ΑΕΠ για ομοσπονδιακούς σκοπούς το 1932 σε ένα 30-40%, που είναι περισσότερο αν υπολογίσουμε την έμμεση επίπτωση των ομοσπονδιακών φορολογικών και κοινωνικών ρυθμίσεων.

Ερ. Είσαστε όμως ένα έθνος…

Απ. Δεν θα τόλεγα. Είμαστε δύο έθνη, Βορράς και Νότος. Χρειάστηκαν ο Ρούζβελτ και ο πόλεμος για να ενοποιηθούμε.

Ερ. Τώρα όμως οι αμερικανικές και ευρωπαϊκές ηγεσίες κάνουν το αντίθετο από το Νιου Ντηλ.

Απ. Πράγματι. Τότε ο Ρούζβελτ στην αρχή της κρίσης έκλεισε τις τράπεζες για δέκα μέρες. Αποκατέστησε την αξιοπιστία και μίκρυνε τον τραπεζικό τομέα. Το 2008 έγινε το αντίθετο εξαιτίας του ελέγχου των τραπεζών επί του πολιτικού συστήματος. Γιατί ο Υπουργός Οικονομικών ήταν πρώην πρόεδρος της Goldman Sachs. Κι ο Ομπάμα δεν άλλαξε το προσωπικό. Ο νόμος του είναι πολύ αδύνατος, δεν θα απέτρεπε την κρίση αν ίσχυε το 2008. ¨Εχει σημασία να καταλάβουμε τι έγινε, γιατί χρησιμοποιείται μια συσκοτιστική ορολογία, όπως φούσκα κλπ. Επρόκειτο για τη μεγαλύτερη χρηματιστική απάτη στην ιστορία. Οι τράπεζες έδωσαν στεγαστικά δάνεια σε δανειολήπτες που ήξεραν ότι δεν μπορούσαν να τα εξοφλήσουν. Μετά οι οίκοι αξιολόγησης ξέπλυναν τα δάνεια βαθμολογώντας τα ΑΑΑ. Το τελικό θύμα ήταν εν πολλοίς ο ευρωπαίος επενδυτής.

Ερ. Αυτό δεν ισοδυναμεί ουσιαστικά με την υφαρπαγή από τις μεγάλες τράπεζες δικαιώματος έκδοσης χρήματος…

Απ. Με μεθόδους πλαστογραφίας. Οι Ευρωπαίοι δεν κατάλαβαν τι έγινε. ¨Επρεπε να πάνε στα δικαστήρια. Στις ΗΠΑ στις αρχές της δεκαετίας του 1990 περίπου χίλιοι αξιωματούχοι πήγαν στη φυλακή για παρόμοιες δραστηριότητες, αν και η υπόθεση αυτή δεν τονίστηκε πολύ στη δημοσιότητα.

Ερ. Ποια θεωρείτε ως κύρια αιτία της ελληνικής κρίσης, γιατί υπάρχουν διαφορετικές αναλύσεις…

Απ. Η κρίση της Νότιας Ευρώπης είναι η συνέχεια της κρίσης του 2008, είναι η ίδια ακριβώς κρίση. Δεν ανακαλύφθηκαν ξαφνικά η φοροδιαφυγή και τα προβλήματα διοίκησης στην Ελλάδα. Οι τράπεζες που την δάνειζαν τα ήξεραν και πριν. Αυτό που έγινε ήταν μια γενικευμένη φυγή κεφαλαίων στην ασφάλεια. Και τα αμερικανικά, γαλλικά, γερμανικά ομόλογα είναι ασφαλέστερα από τα ελληνικά. Αυτό αυξάνει τα επιτόκια και την αγορά CDS και καθιστά αδύνατη την αναχρηματοδότηση του χρέους. Δεν θέλω να πω ότι δεν υπάρχουν προβλήματα στην ελληνική οικονομία και δεν χρειάζονται μεταρρυθμίσεις. Δεν είναι εκεί όμως η αιτία της κρίσης.

Ερ. Μιλάμε για αυθόρμητη κίνηση κεφαλαίων ή για στοχευμένη πρόκληση κρίσης;

Απ. Και τα δύο. Γνωρίζουμε χετζ φαντς που επετέθησαν στα ελληνικά και πορτογαλλικά ομόλογα. Από την άλλη είναι θεμελιωδώς λογικό για έναν κάτοχο τίτλων να πάρει μια τέτοια θέση. Μόνο που αυτό που είναι μεμονωμένα λογικό κάνει στο άθροισμά του την κρίση.

Ερ. Για να θέσω διαφορετικά το ερώτημα, πρόκειται για απλή επιδίωξη αύξησης κέρδους ή για καμπάνια κατεδάφισης του ευρωπαϊκού κοινωνικού κράτους.

Απ. ¨Εχετε δίκηο. Μερικοί λένε ότι αν εφαρμόσουμε λιτότητα, οι αγορές θα επανέλθουν στην κανονικότητα. Είναι ανόητο. Οι αγορές δεν καθοδηγούνται από την αγορά ομολόγων, αλλά από την αγορά CDS, παραγώγων, που είναι πολύ, πολύ μεγαλύτερη από την αγορά ομολόγων. ¨Όταν αγοράζεις ένα CDS, είναι ακριβώς σα να πουλάς ομόλογα. Αυτή η αγορά δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να ανταποκριθεί στις μεταρρυθμίσεις που θα κάνει η ελληνική ή οποιαδήποτε άλλη κυβέρνηση. Αυτό που χρειάζεται είναι κάτι ευρύτερο από τις αγορές, κάτι που δεν πρόκειται να χρεωκοπήσει, το οποίο θα παράσχει έναν χρηματοδοτικό μηχανισμό. Κι αυτό μπορεί να είναι μόνο η Ευρώπη. Κι αυτό δεν είναι χρήσιμο μόνο για την Ελλάδα, αλλά επίσης για τις γερμανικές και γαλλικές τράπεζες και όλους τους άλλους κατόχους ελληνικών ομολόγων. Το ζήτημα είναι να δικαιολογηθεί πολιτικά αυτή η χρηματοδότηση.

Ερ. Και γιατί θα το κάνουν αυτό οι Ευρωπαίοι πολιτικοί, αν μπορούν να συμπιέσουν σε κινεζικά επίπεδα την αμοιβή εργασίας;

Απ. Θα συνιστούσα να αποφεύγουμε τη σύγκριση με την Κίνα. Οι κινέζικες αμοιβές αυξάνονται πολύ γρήγορα, πρέπει να συγκρίνονται με τις τιμές και η Κίνα είναι άλλο σύστημα. Αλλά μιλώντας για την Ευρώπη, αυτό που συμβαίνει είναι μια οικονομικά μη αναγκαία επίθεση στους θεσμούς του κράτους πρόνοιας κι αυτό γίνεται για πολιτικούς λόγους. Είναι κατανοητό ότι η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να λογαριαστεί με αυτή την πραγματικότητα, γιατί θα ήταν χειρότερες οι συνέπειες του να μη την υπολογίσει. Αυτό που χρειάζεται να κάνει η ελληνική κυβέρνηση και νομίζω ότι το κάνει ο Πρωθυπουργός είναι να αρθρώσει μια σαφή εναλλακτική πολιτική και να συσπειρώσει τις αληθινά ευρωπαϊκές δυνάμεις, τις προοδευτικές δυνάμεις, τις δυνάμεις του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου πίσω από ένα τέτοιο όραμα. Πρέπει να συγκροτηθεί ένα μέτωπο αντίθετο με τον φαύλο κύκλο των πολιτικών λιτότητας. Αυτή είναι η ουσία. Γιατί αυτά που προτείνουν τώρα στην Ευρώπη δεν είναι ρεαλιστικά. Δεν είναι ρεαλιστικό να περιμένουμε τις χρηματογορές να ξανανοίξουν από μόνες τους. Περάσαμε τον Ρουβίκωνα. Η ΕΚΤ αγοράζει ελληνικά και άλλα ομόλογα και θα συνεχίσει να το κάνει. Ο μύθος μιας ΕΚΤ που ενεργεί μόνο για τη σταθερότητα των τιμών πέθανε. Δεύτερο οι δημοσιονομικοί στόχοι, 3% ελλειμάτων και 60% χρέους. Είναι τελείως άσχετοι με τη σημερινή κατάσταση, κανείς δεν μπορεί να δώσει μια λογική εξήγηση γιατί αυτοί και όχι άλλοι και είναι αδύνατο να πραγματοποιηθούν, γιατί οι μειώσεις των εισοδημάτων μειώνουν τους φόρους και ξαναδημιουργούν τα ελλείμματα. Η Ευρώπη είναι μια εμπορική ζώνη που βρίσκεται χοντρικά σε ισορροπία με τον κόσμο. Το πλεόνασμα της Γερμανίας είναι ακριβώς το έλλειμμα της υπόλοιπης Ευρώπης. Τα πλεονάσματα δεν είναι αρετές και τα ελλείμματα κακίες. Δεν μπορεί η Γερμανία να έχει πλεονάσματα, αλλά να μην έχει ομόλογα. Θάπρεπε η Γερμανία και η υπόλοιπη Ευρώπη να μπορούν να συνυπάρχουν όπως η Κίνα, που έχει αμερικανικά ομόλογα και η Αμερική, χωρίς η μία να λέει στην άλλη τι να κάνει. Αυτό πρέπει να κάνει και η Γερμανία, να αφήσει τις άλλες χώρες να κάνουν αυτό που πρέπει. Είναι κυρίαρχες όπως και η Γερμανία. Τα ελληνικά προβλήματα είναι πολύ ειδικά, μόνο μια ελληνική κυβέρνηση μπορεί να τα αντιμετωπίσει.

Ερώτ. Πως βλέπετε την ελληνική απάντηση στην κρίση;

Aπάντ. Βλέπω δύο πράγματα. Υπάρχει βεβαίως αυτή το φοβερό τίμημα της λιτότητας, υπάρχει όμως και ένα θετικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το κράτος, ο φορολογικός μηχανισμός, η διοίκηση των δημόσιων επιχειρήσεων χρειάζεται μεταρρύθμιση. Πέρασε ένας πολύ καλός νόμος για τους δανειολήπτες.

Ερώτ. Θα αποφευχθεί μια μεγάλη ύφεση;

Απ. Η στρατηγική που πρέπει να εφαρμοσθεί πρώτη, είναι η εποικοδομητική εσωτερική μεταρρύθμιση, συνδυασμένη με διαπραγμάτευση με την Ευρώπη, βασισμένη στον οικονομικό ρεαλισμό, που σημαίνει ότι πρέπει να έρθουν με πόρους, με κεφάλαια, με υποστήριξη για την αγορά ομολόγων και τις επενδύσεις. Η κυβέρνηση εφαρμόζει το δικό της κομμάτι, πρέπει και η Ευρώπη να προσέλθει με εποικοδομητικές δεσμεύσεις. Αυτό είναι δυνατό. Αν τώρα η ΕΕ κάνει το αντίθετο, αρχίσει να επιβάλλει κυρώσεις…

Ερ. Αυτό όμως κάνει…

Απ. Αν αυτό συμβεί, η στρατηγική αυτή θα αντιμετωπίσει τεράστια πρόκληση. Αλλά πρέπει να προχωρήσετε στη διαπραγμάτευση, υποθέτοντας ότι η άλλη πλευρά μπορεί να αχθεί να συμπεριφερθεί ρεαλιστικά. Αν αυτό δεν γίνει, θα πρέπει να εξετάσετε τις εναλλακτικές σας. Αλλά κανείς δεν θέλει να καταστρέψει την Ευρώπη, να φύγει η Ελλάδα από το ευρώ, να υποτιμήσει τη δραχμή, να αποποιηθεί τα χρέη. Μια τέτοια λύση θα ήταν πολύ χαοτική, θα μπορούσε να οδηγήσει στην κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος, την ραγδαία υποτίμηση της δραχμής, μια πολύ μεγάλη πτώση του βιοτικού επιπέδου, μια πολύ μεγάλη αναστάτωση, αντίστοιχη προς αυτή του προγράμματος λιτότητας, αλλά πολύ πιο χαοτική. Και επιπλέον η κυβέρνηση θα πάθαινε αυτό που έπαθε η κυβέρνηση Γκαρσία στο Περού, θα γινόταν αντικείμενο τιμωρίας από τη διεθνή κοινότητα. ¨Αρα αυτή η στρατηγική δεν μου φαίνεται βιώσιμη και ορθώς η κυβέρνησή σας επέλεξε καταρχήν να δουλέψει με τους Ευρωπαίους εταίρους. Θα δούμε πόσο θα πετύχει. Τώρα αν πάμε σε πραγματικά ακραίες καταστάσεις, μια χώρα προχωρά τότε σε ακραία μέτρα, είναι καλύτερο όμως να μη φτάνεις εκεί. Βεβαίως, σε κάποιο σημείο θα γίνει κάποια αναδιάρθρωση του χρέους. Και όχι μόνο της Ελλάδας. Αυτό που χρειάζεστε είναι φίλους και συμμάχους. Οικοδομείστε φιλίες, οικοδομείστε συμμαχίες.

Ερ. Συμμάχους μέσα ή έξω από την ΕΕ;

Aπ. Και μέσα και έξω, μπορεί να είναι άλλοι Ευρωπαίοι, μπορεί να είναι η Τουρκία, πρέπει να τους βρείτε…

Ερ. Παραδοσιακά η ελληνική ελίτ αναζητεί συμμάχους σε Βρυξέλλες και Ουάσιγκτον, στην κοινή γνώμη μας είναι περισσότερο δημοφιλείς η Ρωσία και η Κίνα.

Απ. Εγώ δεν έχω καμμιά αντίρρηση, άλλωστε παντρεύτηκα Κινέζα!

Ερ. Για να ξανάρθουμε στα ευρωπαϊκά, πως είδατε τις τελευταίες αποφάσεις των Υπουργών Οικονομικών της ΕΕ για την επιβολή αυστηρών κυρώσεων σε όσους υπερβαίνουν τα δημοσιονομικά όρια;

Ap. Οι αποφάσεις των 27 Υπουργών Οικονομικών της ΕΕ μπορούν να οδηγήσουν σε πολύ μεγάλες καταστροφή. Οι επιδιώξεις δεν είναι ρεαλιστικές και οι κυρώσεις αναπόφευκτες.

Ερ. Εννοούν αυτό που κάνουν; Πιστεύουν οι Γερμανοί ότι μπορούν να κρατήσουν σε τέτοιο καθεστώς την ευρωζώνη ή δημιουργούν ένα τόσο ασφυκτικό περιβάλλον που μερικές χώρες να φύγουν μόνες τους;

Aπ. Θάταν σφάλμα να αναζητάτε πολύ συνοχή στη γερμανική πολιτική, υπάρχουν διάφοροι παράγοντες. Υπάρχουν οι φονταμενταλιστές των ελλειμμάτων και οι πολιτικοί που θέλουν να καταστρέψουν το κράτος πρόνοιας. Υπάρχει και ο γερμανικός λαός, που ξέρει πόση αλληλεγγύη χρειάστηκε για την ενοποίηση, ξέρει τι συνέπειες μπορεί να υποστεί από τις ασκούμενες πολιτικές λιτότητας. Θέλουν να δουν οι Γερμανοί να τους κατακλύζουν κύματα μεταναστών από τον Νότο; Το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο πρέπει να είναι ευρωπαϊκό, δεν μπορεί να χρηματοδοτηθεί στη βάση των εθνών. Και πρέπει οι Ευρωπαίοι να καταλάβουν ότι σήμερα μόνο οι ΗΠΑ και η Κίνα μπορούν να σταθούν απέναντι στις δυνάμεις του χρήματος.

Ερ. Αυτά που ζητάτε είναι ασύμβατα με τη δομή της συνθήκης του Μάαστριχτ

Απ. Δεν είναι η πρώτη φορά που μια συνθήκη συγκρούεται με τις ανάγκες οικονομικής επιτυχίας. Αυτό συνέβη και με τη συνθήκη των Βερσαλλιών του 1919 που, σας θυμίζω, επέκρινε ο Κέινς. Τι κάνουμε; Αναθεωρούμε τη συνθήκη.

Ερ. Τάσσεσθε υπέρ μιας νεοκεϋνσιανής πολιτικής στην Ευρώπη…

Απ.Τίποτα το νέο στον κεϋνσιανισμό μου.

Ερ. ¨Εστω. Είναι εφαρμόσιμη χωρίς προστατευτισμό; An αυξήσετε τη ζήτηση στην οικονομία, γιατί η ζήτηση θα παραμείνει εντός Ευρώπης;

Απ. Πιστεύω ότι γίνεται. Πλουτίζοντας οι χώρες ξοδεύουν περισσότερα σε υπηρεσίες και λιγότερα σε βιομηχανικά αγαθά. Δεύτερο, δεν υπάρχει τρόπος να σταματήσεις τους Κινέζους από το να παράγουν ότι θέλουν. Δεν είναι ρεαλιστικό να νομίζεις ότι μπορείς να κρατήσεις τα κινεζικά προϊόντα έξω από τις διεθνείς αγορές. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να καλλιεργήσουμε τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα και τους πόρους που έχουμε.

Ερ. Ναι, αλλά τώρα βρισκόμαστε σε μια κατάσταση που οι Κινέζοι παράγουν, οι Ευρωπαίοι καταναλώνουν και το χρήμα ένας Θεός ξέρει που βρίσκεται, ίσως στα νησιά Καϋμάν

Απ. Οι Ευρωπαίοι παράγουν ένα σωρό πράγματα που δεν παράγουν οι Κινέζοι. Παράγουν πολύ καλύτερη εκπαίδευση, πολύ καλύτερη ανθρώπινη φροντίδα, κι ένα σωρό άλλα πράγματα. Είναι θέμα μηχανισμών και θεσμών χρηματοδότησης. Η αμερικανική οικονομία πήγε μπροστά πολύ καιρό από τον στεγαστικό τομέα, που δεν έχει ανταγωνισμό από την Κίνα.

Ερ. Με δυο λόγια, η δική σας εκτίμηση είναι ότι τα ευρωπαϊκά προβλήματα έχουν να κάνουν πολύ περισσότερο με τη δομή της Ευρώπης κι όχι με την παγκοσμιοποίηση

Απ. Απολύτως. Η παγκοσμιοποίηση χρησιμοποιείται συχνά για να δικαιολογηθούμε γιατί δεν λύνονται προβλήματα που εξαρτώνται από μας

Ερ. Ποια είναι η πρόβλεψή σας για την οικονομική κρίση

Απ. Το τραπεζικό σύστημα, όπως μας είπε και η Υπουργός σας η Κυρία Κατσέλη, είναι δυσλειτουργικό. Δεν δίνουν δάνεια. Πρόκειται για πολύ θεμελιώδες, μακροχρόνιο πρόβλημα, έως ότου υπάρξει ριζική αναδιάρθωση του τραπεζικού τομέα. Χρειαζόμαστε τράπεζες που να στηρίζουν την ανάπτυξη.

Ερ. Το ερώτημα όμως εϊναι η σχέση τραπεζικού κεφαλαίου και πολιτικής εξουσίας. Στην ΕΕ έχει κανείς την εντύπωση ότι είναι περισσότερο ένωση τραπεζών και λιγότερο εθνών

Απ. Αν η Ευρώπη έχει πλήρως αιχμαλωτισθεί από τις τράπεζες, δεν θα επιβιώσει. Τόσο απλά. Πρέπει να αποφασίσει τι θέλει. Αλλά και η Γερμανία πρέπει να αποφασίσει τι θέλει. Γι¨αυτό και ξαναγυρνάω στο μοντέλο ΗΠΑ και Κίνας

Ερ. Ναι αλλά η ελλειμματική χώρα είναι στρατιωτική υπερδύναμη, υπάρχει λοιπόν καλύτερη ισορροπία

Απ. ¨Εχετε δίκηο, αλλά και η Κίνα κερδίζει από την ισορροπία αυτή.
Kόσμος του Επενδυτή, 24.72010
Konstantakopoulos.blogspot.com

Δευτέρα 26 Ιουλίου 2010

Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΕΠΙΤΙΘΕΤΑΙ, Η ΕΛΛΑΔΑ ΨΕΛΛΙΖΕΙ

Υφαλοκρηπίδα, πετρέλαιο και Κύπρος


Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου (konstantakopoulos.blogspot.com)

Τις αντοχές Ελλάδας και Κύπρου δοκιμάζει τώρα η ‘Αγκυρα, πραγματοποιώντας σεισμικές έρευνες σε υφαλοκρηπίδα νοτίως του Καστελόριζου, που ανήκει στην Ελλάδα, κατά τη διεθνής σύμβαση για το δίκαιο της θάλασσας. ¨Εχουν προαναγγελθεί ταυτόχρονα και έρευνες στην γειτνιάζουσα κυπριακή υφαλοκρηπίδα.

H Ελλάδα “αντέδρασε” στέλνοντας ένα σκάφος του λιμενικού (λες και επρόκειτο για παράνομο ψαρά) που είπε στον Τούρκο πλοίαρχο να φύγει, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Αυτό, κατά τα Υπουργείο Εξωτερικών, συνιστά άσκηση κυριαρχίας, στην πραγματικότητα όμως είναι ανεπιτυχής άσκηση κυριαρχίας. Το Πίρι Ρέις ασκεί κυριαρχία, αφού αυτό κάνει ότι θέλει. Εκτός όμως από το διεθνές δίκαιο, καλούμεθα τώρα να ξεχάσουμε και τα ελληνικά. Ταυτόχρονα ο Ανυπεξ κ. Δρούτσας που συναντήθηκε δύο φορές με τον κ. Νταβούτογλου στο Καζαχστάν του ζήτησε επίσης την διακοπή των ερευνών, ομοίως χωρίς αποτέλεσμα.

Για να δώσουμε ένα μέτρο σύγκρισης, ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε πει “βυθίσατε το Χόρα” σε αντίστοιχη περίπτωση το 1976, ενώ το 1987 Ελλάδα και Τουρκία έφτασαν σε σχεδόν πόλεμο όταν το τουρκικό Σισμίκ απείλησε να βγει στο Αιγαίο. Πιο πρόσφατα, η Τουρκία έστειλε μια φρεγάτα στα ανοιχτά της Κύπρου, αναγκάζοντας νορβηγικό σκάφος που εκτελούσε έρευνες να τις διακόψει, ενώ ελληνική κανονιοφόρος ζήτησε από νορβηγικό σκάφος να αποχωρήσει από την περιοχή Καστελλόριζου.

Βεβαίως, κανείς δεν επιθυμεί αψήφιστα μια κλιμάκωση. Αλλά κάπως δεν πρέπει και η Ελλάδα να υπερασπιστεί τα δικαιώματά της; Για ποιόν ακριβώς λόγο αγοράζει πανάκριβες φρεγάτες; Γιατί δεν εμφανίζονται καν στη θαλάσσια περιοχή του Καστελλόριζου, ούτε στην περιοχή της Κύπρου, με την οποία υποτίθεται ότι μας συνδέει το δόγμα του ενιαίου αμυντικού χώρου; Αλλά τις βρίσκει κανείς να πλέουν στο ΄Αντεν κατά των … πειρατών ή στον Κόλπο κατά των “τρομοκρσατών”, εις βάρος των Ελλήνων φορολογουμένων;

Προφανώς, η κυβέρνηση θεωρεί ότι τυχόν χρήση του ελληνικού πολεμικού ναυτικού θα κλιμάκωνε την ένταση. Με αυτό όμως το επιχείρημα που ακριβώς, διερωτάται κανείς, πρέπει να φτάσουν τα τουρκικά πλοία, για να ενεργοποιηθεί το ελληνικό ναυτικό; Στην πραγματικότητα, η ελληνική υποχωρητικότητα είναι που τροφοδοτεί την τουρκική επιθετικότητα και καθιστά πιθανότερη μια σοβαρότερη, πιο επικίνδυνη κρίση στο μέλλον. Η ¨Αγκυρα συμπεραίνει ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται να της κάνει απολύτως τίποτα και εγγράφει δικαιώματα, την ίδια ώρα που στην Αθήνα ο Αν ΥΠΕΞ κάνει κοπλιμέντα στον εαυτό του για την μετριοπάθειά του, εφευρίσκοντας όρους όπως “ειρηνική επιθετική στρατηγική”. Σε σημείο που, ακόμη και η Ντόρα Μπακογιάννη, εγκαλεί την κυβέρνηση για υποχωρητικότητα.

Ακόμη κι αν δεχθούμε ότι η ελληνική κυβέρνηση καλώς δεν θέλει ούτε να εμφανίζει το ναυτικό και την αεροπορία της χώρας, γιατί δεν χρησιμοποιεί τα διπλωματικά όπλα που διαθέτει; Γιατί επιμένει να στηρίζει παντοιοτρόπως την τουρκική ένταξη στην ΕΕ; Μόλις προ ολίγων ημερών Αθήνα και Λευκωσία άνοιξαν ένα ακόμα κεφάλαιο των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της ¨Αγκυρας, η οποία, σε αντάλλαγμα, πολλαπλασίασε τις προκλήσεις της! Γιατί η Αθήνα συνεχίζει κανονικά τις διαπραγματεύσεις για το Αιγαίο, παρόλο που δεν σημειώνεται καμμία πρόοδος; Γιατί δεν χαλάει τον κόσμο πολιτικο-διπλωματικά, αλλά περιορίζεται σε ρηματικές διακοινώσεις, προορισμένες για τον σκουπιδοφάγο του Τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών;

Δεν είναι άλλωστε μόνο το Καστελλόριζο. ¨Εχουμε σειρά επιθετικών δράσεων, το τελευταίο διάστημα, στον εναέριο και θαλάσσιο χώρο του Αιγαίου. Η κυβέρνηση αντέδρασε στις δράσεις αυτές περιορίζοντας τις αναχαιτίσεις από ελληνικά μαχητικά και υποδεχόμενη στην Αθήνα τη μισή κυβέρνηση Ερντογάν, κατά τρόπο που θα ταίριαζε στον μεγαλύτερο σύμμαχο και φίλο της Αθήνας. ¨Όχι σε μια κυβέρνηση που απειλεί την Ελλάδα και κατέχει την Κύπρο!

Εδώ και 15 χρόνια, η Ελλάδα εμφανίζει διεθνώς την Τουρκία ως την καλύτερη φίλη της, με την οποία είναι απαραίτητο να τερματισθούν οι εθνικιστικές αντιπαραθέσεις του παρελθόντος. Εδώ και 11 χρόνια, είναι ένας από τους κυριότερους υποστηρικτές της ένταξής της στην ΕΕ και μάλιστα, τα τελευταία χρόνια, εις βάρος των σχέσεών της με τη Γαλλία και τη Γερμανία. Από τη διεθνή πολιτική και διπλωματία έχουν εξαφανισθεί η απειλή κατά της Ελλάδος, ως αποτέλεσμα της οποίας κατεστράφη οικονομικά η χώρα, όπως και η συνεχιζόμενη εισβολή και κατοχή της Κύπρου. ¨Εχουν μείνει κάποιες διαφορές που πρέπει να λυθούν, για το κυπριακό μάλιστα μάλλον μεγαλύτερη ευθύνη έχουν οι Ελληνοκύπριοι, αφού ουδείς μπήκε στον κόπο να εξηγήσει στη διεθνή κοινή γνώμη, με καταληπτά επιχειρήματα, γιατί απερρίφθη το σχέδιο Ανάν. Με δύο λόγια, η Τουρκία έχει πρακτικά αθωωθεί για όσα διαπράττει εις βάρος της Ελλάδας και της Κύπρου. Θα είναι πολύ δύσκολο αύριο, να επανέλθει ξαφνικά η Αθήνα και η Λευκωσία σε μια πολιτική καταγγελίας της τουρκικής δράσης.

Την ίδια περίοδο, η ¨Αγκυρα όχι μόνο δεν παραλείπει να προβάλλει τις θέσεις της διεθνώς, χωρίς να τη συγκρατεί η επιδίωξη της προσέγγισης και της φιλίας, αλλά και δεν κάθεται καθόλου ήσυχη στο μέτωπο των διαρκώς διευρυνόμενων διεκδικήσεών της, όπως τώρα που διεκδικεί μια τεράστια περιοχή στην Αν. Μεσόγειο, πιθανώς πλούσια σε υδρογονάνθρακες, αλλά και στρατηγικής σημασίας γιατί συνδέει τον ελλαδικό με τον κυπριακό χώρο και είναι απαραίτητος κρίκος στην άμυνα του δεύτερου. (Δεν είναι τυχαίο ότι το σχέδιο ¨Ατσεσον, στο μέτρο που υπήρξε, προέβλεπε την παράδοση του Καστελόριζου στην Τουρκία).

Η μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού λαού συμμερίζεται την επιδίωξη του Γιώργου Παπανδρέου για προσπάθεια επίλυσης των ελληνοτουρκικών διαφορών και του κυπριακού. ¨Όμως δεν συμμερίζεται καθόλου την επίλυση εις βάρος των εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων. Επιπλέον, η πολιτική του κατευνασμού που ακολουθεί συστηματικά η Αθήνα, είτε ως αποτέλεσμα του φοβικού συνδρόμου της, είτε ως αποτέλεσμα ιδεοληψιών, είτε ως αποτέλεσμα ξένης εξάρτησης, δεν οδηγεί παρά στην επιδείνωση της κατάστασης. Με δεδομένη την ελληνική οικονομική κρίση και την υπαγωγή στην εξουσία των διεθνών τραπεζιτών και του ΔΝΤ, οι διαρκείς υποχωρήσεις εγκυμονούν είτε κίνδυνο μεγάλης κρίσης από χειρότερες θέσεις αύριο, είτε τη σημαντικότερη απειλή για τα ελληνικά εθνικά δικαιώματα μετά το 1974.

Κάθε πολιτική κρίνεται εν τέλει εκ του αποτελέσματος. Η ελληνική εξωτερική πολιτική μετά το 1996, είχε μόνο αρνητικά αποτελέσματα για την Ελλάδα και την Κύπρο. Το μόνο που θα μπορούσε να θεωρηθεί θετικό ήταν η ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ. Αλλά η ένταξη αυτή δεν οφείλεται στην ασκηθείσα πολιτική, έγινε παρά την πολιτική αυτή. Πρώτον, ήταν αδύνατο για το ελληνικό κοινοβούλιο να εγκρίνει τη μεγάλη διεύρυνση χωρίς την Κύπρο. Δεύτερο, ήταν αδύνατο να προχωρήσει το αγγλοαμερικανικό σχέδιο ένταξης της Τουρκίας, χωρίς προηγούμενη ένταξη της Κύπρου. Τρίτο και κυριότερο, ο προγραμματισμός ήταν να έχει διαλυθεί η Κυπριακή Δημοκρατία και να έχει αντικατασταθεί από ένα προτεκτοράτο τριών ξένων δικαστών και τριών ξένων στρατών πριν από την ένταξη. Η πολιτική αυτή ανετράπη με το δημοψήφισμα του 2004, που διέσωσε το κυπριακό κράτος.

Κάθε πολιτική κρίνεται εκ του αποτελέσματος και όχι εκ των προθέσεων, αληθών ή προσχηματικών. Η πολιτική κατευνασμού της Τουρκίας και υποστήριξης πάση θυσία (της Ελλάδας, της Κύπρου και της Ευρώπης) της τουρκικής ένταξής στην ΕΕ έχει προ πολλού αποτύχει με το κριτήριο της πράξης και όχι των πολιτικο-ιδεολογικών προτιμήσεων. Οδηγεί μάλιστα σε απομόνωση τη χώρα, που έχει κερδίσει σφαλιάρες από αυτούς που ωφελούνται (Τουρκία, ΗΠΑ, Βρετανία) και περιφρόνηση από τους Γερμανούς και τους Γάλλους.


Επίκαιρα, 23.7.2010

Δευτέρα 19 Ιουλίου 2010

ΣΕΓΚΟΛΕΝ ΡΟΥΑΓΙΑΛ: ΣΕ ΛΑΘΟΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ Η ΕΥΡΩΠΗ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΚΟΠΟΥΛΟ

Προσκεκλημένη του Γιώργου Παπανδρέου η Γαλλίδα Σοσιαλίστρια Σεγκολέν Ρουαγιάλ, αντίπαλος του Νικολά Σαρκοζί στις τελευταίες προεδρικές εκλογές και, πιθανόν, και στις επόμενες, βρέθηκε και στο φετινό συμπόσιο της Σύμης που έγινε την περασμένη εβδομάδα στον Πόρο. Την συναντήσαμε στο περιθώριο των εργασιών και της ζητήσαμε τις απόψεις της για την ελληνική, αλλά και την ευρωπαϊκή κρίση.

Ερ. Αυτή τη φορά, η συμμετοχή σας στο συμπόσιο της Σύμης συνέπεσε με την Ελλάδα να είναι στο επίκεντρο της διεθνούς επικαιρότητας…

Απ. Πράγματι. Είμαστε σε μια εποχή πολύ οδυνηρών μεταρρυθμίσεων, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στη Γαλλία επίσης. Η γαλλική κυβέρνηση, του Προέδρου Σαρκοζί λαμβάνει πολύ σκληρά μέτρα στο συνταξιοδοτικό και πολύ άδικα μέτρα στο φορολογικό. Αν όμως ο Γιώργος Παπανδρέου πετυχαίνει, είναι γιατί διαθέτει την ηθική αξιοπιστία, γιατί προσφέρει την εγγύηση ότι οι θυσίες και οι προσπάθειες θα πιάσουν τόπο, ότι αν πετύχει θα επαναφέρει αυτά που περικόπτει. Αυτή είναι η μεγάλη διαφορά ανάμεσα στον Γιώργο Παπανδρέου και τον Νικολά Σαρκοζί, η διαφορά ανάμεσα στους Σοσιαλιστές και τη Δεξιά.

Ερ. Μιλώντας συνολικά για την ΕΕ βλέπουμε να επιμένει και να εντείνει, υπό γερμανική έμπνευση, τη γραμμή σκλήρυνσης των πολιτικών λιτότητας.

Απ. Η Ευρώπη δεν πάει στη σωστή κατεύθυνση. Με μια τέτοια κατεύθυνση κινδυνεύουμε να ξαναζήσουμε τη δεκαετία του 1930, όταν η οικονομική κρίση οδήγησε στην άνοδο του Χίτλερ και την ανάδυση των εθνικισμών. Ακούστε, το πρόβλημα, που το συζητήσαμε κι εδώ, είναι πώς να συνδυάσουμε το φρένο και το γκάζι. Από τη μια να ελέγξουμε τα ελλείμματα και τα χρέη, από την άλλη να μην οδηγηθούμε στην ύφεση. Η Ελλάδα έχει ένα μειονέκτημα, το ευρώ, την αδυναμία άσκησης νομισματικής πολιτικής. Από την άλλη όμως μπορεί να επωφεληθεί από την ευρωπαϊκή βοήθεια, ιδίως από τα Ταμεία Συνοχής. Πρέπει να διαμορφώσει μια τέτοια στρατηγική και γι¨ αυτή τη στρατηγική μας μίλησαν ο Πρωθυπουργός και οι Υπουργοί Οικονομικών, Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος.

Ερ, Το ευρωπαϊκό σχέδιο για την Ελλάδα επικρίθηκε ως ιδιαίτερα αυστηρό και μη ρεαλιστικό. Ποτέ για παράδειγμα δεν μπόρεσε μια χώρα να μειώσει τόσο γρήγορα το έλλειμμά της. Ποια είναι η γνώμη σας; Θα μπορούσαν οι όροι να γίνουν ενδεχομένως ελαστικότεροι;

Απ. Η Ευρώπη έχει ευθύνες, κυρίως γιατί υπήρξε πολύ αργή στην απάντησή της στην ελληνική κρίση, ιδίως λόγω της Γερμανίας. Χρειάζεται μια πολύ μεγαλύτερη αλληλεγγύη στην ¨Ενωση, και, βεβαίως, ιδιαίτερα, μεταξύ των μεσογειακών χωρών. Θα πρέπει και οι καπιταλιστές, οι κεφαλαιοκράτες να συμβάλουν στην αντιμετώπιση της κρίσης, όπως συμβάλει και η εργασία. Σώσαμε τις τράπεζες πριν από δύο χρόνια, αυτό όμως σημαίνει ότι πρέπει να δίνουν κάποιο λογαριασμό, πρέπει να ελέγχονται οι δραστηριότητές τους. Γιατί παίρνουν το σπίτι ενός φορολογούμενου που χρωστάει στην τράπεζα, αλλά όταν η τράπεζα χρεωκοπεί πρέπει να τη σώζουμε; Πρέπει να υπάρχει στήριξη και εγγύηση για τις τράπεζες στις δραστηριότητες που ενισχύουν τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, όχι όμως στήριξη και εγγύηση για τις κερδοσκοπικές τους δραστηριότητες. Η απάντησή μας στο πρόβλημα του ελέγχου των τραπεζών υπήρξε πολύ αδύνατη, πολύ απρόθυμη. Η Ελλάδα πρέπει και μπορεί να πρωταγωνιστήσει, να απαιτήσει τη ρύθμιση της τραπεζικής αγοράς.

Eρ. Φαίνεται όμως ότι οι τράπεζες διαθέτουν τεράστια επιρροή τώρα στην πολιτική ζωή…

Απ. Πράγματι. Στη Γαλλία υποστήριξαν μαζικά την υποψηφιότητα του Σαρκοζί.

Ερ, Και πως θα συνδυασθεί φρένο και γκάζι; Ποιο είναι το σωστό μείγμα πολιτικής;

Απ. Πρέπει να υπάρξει αυστηρότητα από τη μια μεριά, αλλά η ζήτηση, η συνολική αγοραστική δύναμη να μην πέσει πιο κάτω από την προσφορά από την άλλη. Αλλά ξέρετε, μιλάμε για μια δημοκρατική διαδικασία. Αυτό που δεν καταλαβαίνουν οι οικονομολόγοι είναι η σημασία του ψυχολογικού παράγοντα. Η σύνδεση, η συμμετοχή των πολιτών είναι ένα πολύ κρίσιμο στοιχείο για να πετύχει μια πολιτική, μια μεταρρύθμιση, για να αντιμετωπισθεί μια κρίση. Το ενδιαφέρον της εμπειρίας του Γιώργου Παπανδρέου είναι η ανοιχτή διαβούλευση με τους πολίτες, η συμμετοχική δημοκρατία.

Ερ. Η παρούσα κρίση ανέδειξε για πολλούς ένα θεμελιώδες, δομικό πρόβλημα λειτουργίας της ευρωζώνης, όπως το ανέδειξε άλλωστε, και πριν πέντε χρόνια, η απόρριψη από τον γαλλικό λαό της ευρωπαϊκής συνταγματικής συνθήκης. Η δομή του Μάαστριχτ στηρίζεται στην απαγόρευση της αλληλεγγύης, το no bail out, είναι δυνατόν όμως να επιβιώσει μακροχρόνια μια ¨Ενωση που στηρίζεται στην απαγόρευση αλληλεγγύης; Μήπως πρέπει να αλλάξουν οι κανόνες της ΕΚΤ, μήπως χρειαζόμαστε και κοινωνικό Μάαστριχτ και μια ευρωπαίκή βιομηχανική πολιτική π.χ.;

Απ. Χρειάζεται αλλαγή της δομής. Αυτό όμως δεν είναι δουλειά των ευρωπαϊκών θεσμών να το κάνουν, είναι δουλειά των κρατών-μελών. Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει συμφωνία επ¨αυτού σε επίπεδο κυβερνήσεων, πολιτικών ηγεσιών και ιδίως των Γερμανών. Αυτό μας οδηγεί σε καταστάσεις τύπου “ο καθένας για τον εαυτό του”, καταστάσεις που μπορεί να μας οδηγήσουν όλους σε ζημιά. Είναι κάτι σαν το σύνδρομο του φυλακισμένου. Είναι πολλοί φυλακισμένοι που αν μοιραστούν το κόστος και το ρίσκο και συνεργασθούν θα μπορέσουν να φύγουν από τη φυλακή. Κανείς όμως δεν θέλει να αρχίσει γιατί κινδυνεύει να πληρώσει τα σπασμένα. Πιστεύω όμως πολύ στην περιφερειακή συνεργασία, θάπρεπε να συνεργασθείτε με την Τουρκία, στα Βαλκάνια.

Ερ. Γιατί οι Ευρωπαίοι σοσιαλιστές δεν αναλαμβάνουν μια πρωτοβουλία ριζικής αναμόρφωσης της ΕΕ;

Απ. Πήραμε πρωτοβουλία με την επιστολή του Προέδρου της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, του Γιώργου Παπανδρέου, που την απηύθυνε μάλιστα και σε όλα τα κράτη μέλη των G20. Αναφέρεται στην ανάγκη να τεθεί στο αυτό επίπεδο προτεραιότητας η κοινωνική δικαιοσύνη και οι οικονομικές πολιτικές και να αντιμετωπισθεί ταυτόχρονα η οικολογική κρίση.

Κόσμος του Επενδυτή, 17.07.2010
Konstantakopoulos.blogspot.com