Δολοφονία Χατζηκωστή

¨Ένα μήνα μετά την απαγωγή της σορού του Προέδρου Παπαδόπουλου και την αναγραφή φιλοτουρκικών συνθημάτων στο Προεδρικό Μέγαρο της Λευκωσίας και τον Τύμβο της Μακεδονίτισσας, και αφού μεσολάβησε μια ακόμη επίθεση στους τάφους των πρώην Προέδρων Παπαδόπουλου (ξανά) και Κυπριανού, η δολοφονία ενός από τους σημαντικότερους και ισχυρότερους Κύπριους εκδότες, του ¨Αντη Χατζηκωστή πάγωσε το παγκύπριο. Ας ελπίσουμε “o ‘Aντης νάναι ο τελευταίος”, εύχεται τώρα, μιλώντας στους επισκέπτες του, ο χαροκαμένος πατέρας του. Η δολοφονία του Κύπριου μεγαλοεκδότη όμως σόκαρε, πανικόβαλε, συγκλόνισε όλη την Κύπρο.

Της θύμισε ξαφνικά το τραγικό της παρελθόν, που προηγήθηκε του 1974, παρελθόν που προτιμούσε να ξεχάσει. Της έθεσε μια σειρά κρίσιμα ερωτηματικά για την ασφάλεια της Κυπριακής Δημοκρατίας και τις δυνάμεις που, ενδεχομένως, την έχουν βάλει στο στόχαστρο. Δίχασε τις πολιτικές δυνάμεις της και τον δημοσιογραφικό της κόσμο που ξεκίνησαν έναν υστερόβουλο ΅πόλεμο ερμηνειών΅ προτού καλα’καλά σηκώσουν το πτώμα από το πεζοδρόμιο.
¨Ενας καταταραγμένος Πρόεδρος του ΔΗΣΥ, ο Νίκος Αναστασιάδης, αν και στον αντίποδα των ιδεών Χατζηκωστή στα εθνικά, διερωτάτο συντετριμμένος μπροστά στις κάμερες: “Που πάμε? Δε μας αφήνουν πια ήσυχους ούτε ζωντανούς, ούτε πεθαμένους!” Κι ο γιατρός Βάσσος Λυσσαρίδης δήλωνε στην πρώτη του αντίδραση: «Αυτό το έγκλημα, έχω την εντύπωση ότι δεν είναι έγκλημα μόνο ενάντια στην οικογένεια, αλλά είναι ενάντια σε ολόκληρο τον κυπριακό λαό. Μαζί με την συμπάθεια και την συμπαράστασή μας, είναι και η οργή την οποία εκφράζουμε, για να αντιμετωπίσουμε αυτής της μορφής τα απαίσια εγκλήματα, σε μια τόσο κρίσιμη περίοδο για το κυπριακό πρόβλημα».

Τον Κύπριο εκδότη δολοφόνησε την περασμένη Δευτέρα το βράδυ, ένας πληρωμένος εκτελεστής, αν κρίνουμε από τις επιδόσεις του από τους καλύτερους στο είδος του. Ο δολοφόνος χρειάστηκε μόνο δύο σφαίρες για να αφήσει νεκρό χωρίς αμφιβολία το θύμα του και να εξαφανισθεί ανενόχλητος μαζί με τον οδηγό και τη μοτοσικλέτα του, ίσως και έναν τρίτο τσιλιαδόρο. Το φονικό έγινε σε ένα από τα καλύτερα φρουρούμενα σημεία της Λευκωσίας, μερικές δεκάδες μέτρα από τις Πρεσβείες των ΗΠΑ, της Ρωσίας και της Γαλλίας, αλλά και την έδρα της κυπριακής ΚΥΠ.

Πράος, ευγενικός, χωρίς έχθρες και γνωστές, μεγάλες συγκρούσεις, ο ‘Αντης Χατζηκωστής ήταν από τους ισχυρότερους ανθρώπους στην Κύπρο. Το εκδοτικό συγκρότημα ΔΙΑΣ, του οποίου ήταν Διευθύνων Σύμβουλος, διαθέτει 25 εκδόσεις, μεταξύ των οποίων η καθημερινή εφημερίδα Σημερινή, το Ράδιο Πρώτο και το ΣίγμαTV. Ούτε ο ‘Αντης, ούτε o πατέρας του Κωστής, δημιουργός και ιδιοκτήτης του συγκροτήματος ΔΙΑΣ, δεν είχαν φρούρηση και δεν συμπεριφέρονταν όπως επιχειρηματίες που έχουν ανοιχτούς και επικίνδυνους λογαριασμούς. Στο γραφείο του ¨Αντη στη Λευκωσία έμπαινε κανείς με τη μεγαλύτερη ευκολία, όπως, ακόμα πιο εύκολα, συναντούσε τον πατέρα του στο κέντρο της Αθήνας.

Η δολοφονία ισχυρού εκδότη είναι κάτι εξαιρετικά σπάνιο στα διεθνή χρονικά. Εγείρει όμως ακόμα μεγαλύτερα ερωτηματικά, όταν το θύμα έπαιξε και παίζει κεντρικό πολιτικό ρόλο. Αυτό συνέβαινε με τους δύο Χατζηκωστήδες, πατέρα και γιο, και το συγκρότημά τους ΔΙΑΣ. Το συγκρότημα έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην απόρριψη του σχεδίου Ανάν και εθεωρείτο, μαζί με τον Φιλελεύθερο και τον Αντέννα Κύπρου, το σημαντικότερο δυνητικό εμπόδιο στην επαναφορά μιας παραλλαγής του.

Η Σημερινή ήταν η μόνη εφημερίδα που άσκησε, από την πρώτη στιγμή της εμφάνισής του σχεδίου Ανάν, τον Νοέμβριο 2002, καταλυτική κριτική εναντίον του. Εκ των υστέρων ο καθένας λέει ότι θέλει. Γιατί μπορεί το σχέδιο να καταψηφίσθηκε από το 76% στο δημοψήφισμα, προς μεγάλη πίκρα Μπους, Μπλερ κλπ, όταν όμως πρωτοπαρουσιάστηκε, έφταναν τα δάχτυλα του ενός χεριού για να μετρήσει κανείς τους επώνυμους που το αντιστρατεύτηκαν στη Λευκωσία. Κεντρικό ρόλο μεταξύ αυτών είχε ο Κώστας Χατζηκωστής με το συγκρότημά του. Είναι αμφίβολο ότι, ακόμα κι ο (νεκρός σήμερα και απαχθείς μετά θάνατον!) Τάσσος Παπαδόπουλος θάφτανε στο σημείο να πει το ιστορικό ¨Όχι του, αν δεν υπήρχαν ο (συντετριμμένος σήμερα) Χατζηκωστής, o (βαριά άρρωστος σήμερα) Nίκος Κουτσού και ο θρυλικός “Γιατρός” Βάσσος Λυσσαρίδης.

H … Aυτοκρατορία δεν τα ξεχνάει κάτι τέτοια…Στο βιβλίο που εξέδωσε μετά το δημοψήφισμα, ο αρχιτέκτονας της βρετανικής πολιτικής στην Κύπρο, Λόρδος Ντέιβιντ Χάνεΐ (πασίγνωστος για τη δήλωση: “θα τους το βάζουμε και θα τους το ξαναβάζουμε σε δημοψήφισμα μέχρι να πούνε ναι”) απέδωσε την ευθύνη του ΟΧΙ του 2004 στους “gugle δημοσιογράφους του Νότου” (κοπάδι από χήνες).

Η γραμμή του ΔΙΑ, του Φιλελεύθερου και του Αντέννα ενοχλούσΕ πολύ τον απεσταλμένο του ΟΗΕ Αλεξάντρ Ντάουνερ και τόπε σε μια ιδιωτική συγκέντρωση με αποτέλεσμα μεγάλο σκάνδαλο. Ο κ. Ντάουνερ, που έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο, ως Αυστραλός ΥΠΕΞ στην εισβολή στο Ιράκ, κατηγορήθηκε από τον κυπριακό τύπο ως συνέταιρος ιδιωτικής εταιρείας που ΅στεγάζει΅ διαπρεπείς βετεράνους της βρετανικής MI6 και ως συνδεόμενος με αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες.

Τρεις φορές το περασμένο καλοκαίρι, ο Ντάουνερ προσπάθησε, χωρίς αποτέλεσμα, να δει τον Κώστα και τελικά απευθύνθηκε στον ¨Αντη Χατζηκωστή, σε μια προσπάθεια επηρεασμού της γραμμής του ΔΙΑ. Ενόψει της συνάντησής του ζήτησε από έναν υφιστάμενό του αξιωματούχο ΅του ΟΗΕ΅ ένα σημείωμα αξιολόγησης των συνομιλητών του που όμως διέρρευσε στο διαδίκτυο και δημοσιεύτηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο σε άρθρο της Κυρίας Αργυρού με τον χαρακτηριστικό τίτλο «UNFICYP και Πλατφόρμα του ΝΑΙ στοχοποιούν πολιτικούς και δημοσιογράφους» και υπότιτλο ΅Οι στόχοι τους: Στο μάτι της υπόσκαψης και εξουδετέρωσης: Δίας, ΑΝΤ1, Φιλελεύθερος΅. Το άρθρο περιέχει κσι την ακόπλουθη αναφορά στο συγκρότημα ΔΙΑΣ από το σημείωμα για τον Ντάουνερ, αναφορά η σύνταξη της οποίας δεν μπορεί κανονικά να έχει καμιά σχέση με τη δουλειά του ΟΗΕ:

…Τα πρώτα τέσσερα είναι ανοικτά πολιτικοποιημένα και η υπερβολικά “πατριωτική” π.χ. Σημερινή, εθεωρείτο φιλo-ΔΗΣΥκή, αλλά εγκατέλειψε το κόμμα μετά που το τελευταίο υποστήριξε το Σχέδιο Ανάν. ΄Ομως, ακόμα ενσυνείδητα τείνει να απευθύνεται στους αναγνώστες που ανήκουν στην σκληρότερη πτέρυγα του κόμματος αυτού. Κατά παράδοση και γραμμή επικριτική του ΑΚΕΛ, η εφημερίδα βλέπει τον εαυτό της ως ένα αγκάθι στο πλευρό του Προέδρου Χριστόφια. Από τότε που η Κύπρος έγινε μέλος της ΕΕ, η εφημερίδα υιοθέτησε την άποψη ότι το Κυπριακό χρειάζεται Ευρωπαική λύση. Η εφημερίδα είναι πολύ καλά σχεδιασμένη, όμως το γράψιμο της ορισμένες φορές είναι φτωχό, και γενικά αποκαλυπτική. Εκτός του Κυπριακού, η άλλη κύρια εμμονή της εφημερίδας είναι η άμυνα και ασφάλεια. Δίχως έκπληξη είναι αντιβρετανική και αντιαμερικανική. ΄Επαιξε κύριο ρόλο στο να υποστηρίζει τους ισχυρισμούς του Παπαδόπουλου το 2005 ότι οι Αμερικανοί χρηματοδότησαν την καμπάνια για το ΝΑΙ στο δημοψήφισμα το 2004 μέσω της UNOPS και τα δι-κοινοτικά προγράμματα. Για μέρες δημοσίευε αποκαλύψεις σχετικά με ποίες κυπριακές οργανώσεις και ιδιώτες είχαν πωλήσει τις υπηρεσίες τους στους Αμερικανούς.

Ο πόλεμος για την ερμηνεία

Δεν είχε καλά’καλά ξεψυχήσει ο δολοφονηθείς εκδότης, όταν άρχισε η σύγκρουση για τα ελατήρια της δολοφονίας του. Η ίδια η Σημερινή απάντησε στους δολοφόνους με τον χαρακτηριστικό τίτλο ΅΅Δεν θα μας τρομάξετε΅. ΅Η δολοφονία του ¨Αντη Χατζηκωστή σχψεδιάστηκε και εκτελέστηκε για να βγει από τη μέση το συγρκότημα ΔΙΑΣ. Για να εξουδετερωθεί, με δολοφονημένο το γιό του, ο Κώστας Χατζηκωστής…Για να στείλουν σαφές μήνυμα και στον Φιλελεύθερο. Και στον Αντέννα΅, έγραψε ο Λάζαρος Μαύρος στη Σημερινή της Τετάρτης. Ενώ έσπευσε να οικτίρει τη στάση των αρχών να αποκλείουν προκαταβολικά οποιοδήποτε πολιτικό κίνητρο ή διασύνδεση, προδιαγράφοντας, εμμέσως πλην σαφώς, την κατεύθυνση που πρέπει να ακολουθήσουν οι αστυνομικές έρευνες.

Σύμφωνα με την άποψη αυτή, η δολοφονία Χατζηκωστή είναι μια ισχυρή προειδοποίηση σε οποιονδήποτε θελήσει να παίξει τον ρόλο του δολοφονηθέντος και του πατέρα στην απόρριψη ενός νέου σχεδίου λύσης. Αλλά και προσπάθεια δημιουργίας ανώμαλου και εμφυλιοπολεμικού κλίματος, απαραίτητου για να περάσουν λύσεις που οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι απορρίπτονται. Κατά τους οπαδούς αυτής της ερμηνείας, είναι γελοία η διακίνηση της άποψης περί μαφιόζικου εγκλήματος. Οι μαφίες είναι η κατεξοχήν interface των μυστικών υπηρρεσιών, μεταξύ των οποίων και των τελικών εκτελεστών μεσολαβούν τρία έως τέσσερα επίπεδα, καθιστώντας αδύνατο τον εντοπισμό των σχεδιαστών, πολύ περισσότερο βέβαια αν οι αρχές δεν θέλουν να τους εντοπίσουν.

Στον αντίποδα η ανανική και φιλοβρετανική εφημερίδα ΅Πολίτης΅ απέκλεισε από την πρώτη στιγμή κάθε πολιτικό κίνητρο και μίλησε για οικονομικές διαφορές του θύματος, ακολουθούμενη από την Χαραυγή και την Αλήθεια, αν και με λιγότερη ζέση. Ο Πολίτης πάντως φημίζεται για την ακρότητα των απόψεών του και την έλλειψη σοβαρότητας όταν χρειάζεται να χτυπήσει τους απορριπτικούς. Στην υπόθεση της κλοπής της σορού Παπαδόπουλου, μεταξύ των άλλων που εξέτασε ήταν και η περίπτωση να οργάνωσε την απαγωγή των λειψάνων του ο ίδιος ο αείμνηστος Πρόεδρος, προ του θανάτου του!
Σύμφωνα με τις φήμες που κυκλοφορούν τώρα μετ¨επιτάσεως στη Λευκωσία, η δολοφονία κάπως σχετίζεται με οικονομικές διαφορές του θύματος με μέτοχο της τηλεόρασης Σίγμα, αν και δεν είναι κατανοητό το τι περίμενε αυτό το άτομο πληρώνοντας για την εκτέλεση του ¨Αντη από τον οποίο ήθελε χρήματα.

Ακόμα τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας δεν επιτρέπουν την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων, πόσο μάλλον που είναι εξώφθαλμη η εξ αρχής μεροληπτική διάθεση πολιτικών κομμάτων και των ίδιων των κυπριακών αρχών. Πλέον νηφάλιοι πάντως παρατηρητές στη Λευκωσία υποστηρίζουν ότι οι δύο εκδοχές δεν είναι τόσο αλληλοαποκλειόμενες, όσο φαίνονται εκ πρώτης όψεως. Συνδέουν τις διαφορές των μετόχων με προσπάθειες ξένων να πάρουν, όχι βέβαια για οικονομικούς λόγους, τον έλεγχο του ΔΙΑ. Και υποστηρίζουν ότι μπορεί κάλλιστα μια συνωμοσία ξένων υπηρεσιών να καμουφλαρισθεί ως έγκλήμα κοινού ποινικού δικαίου. Απομένει να αναμείνουμε τα πορίσματα των ανακρίσεων, χωρίς να είναι βέβαιο ότι η υπόθεση θα διευκρινισθεί τελικά. ¨Αλλωστε ούτε και η σορός Παπαδόπουλου βρέθηκε. Αν πρόκειται για υπόθεση κοινού ποινικού δικαίου θα διαλευκανθεί τις επόμενες μέρες. Αλλοιώς, αυξάνονται, δυστυχέστατα, οι πιθανότητες να μιλάμε για μια μείζονος σημασίας πολιτική δολοφονία.