MNHMONIO KAI ΧΡΕΟΣ

Στην πάλη κατά του Μνημονίου, την κοινή δράση της αριστεράς και τα συναφή προβλήματα του χρέους ήταν αφιερωμένο μεγάλο διεθνές συνέδριο που οργάνωσε την Παρασκευή και το Σάββατο στο Πάντειο Πανεπιστήμιο το “Αριστερό Βήμα Διαλόγου και Κοινής Δράσης”.

Στο συνέδριο συμμετείχαν διεθνώς γνωστοί οικονομολόγοι, όπως οι καθηγητές πανεπιστημίου Σαμίρ Αμίν, Κλαούντιο Κατς και Ζακ Νικονόφ, ενώ τις εργασίες του παρακολούθησε ένας μεγάλος αριθμός πολιτών, που άκουσαν υπομονετικά ώρες ομιλιών, κατά τρόπο πολύ ενδεικτικό της αγωνίας τους να πληροφορηθούν οτιδήποτε έχει να κάνει με το μεγάλο πρόβλημα της χώρας – αλλά και τους “καημούς” μιας πολυδιασπασμένης Αριστεράς.

Κατά τρόπο άλλωστε μάλλον ασυνήθιστο για τη σημερινή συγκυρία, τις εργασίες του Συνεδρίου χαιρέτισαν, ή συμμετείχαν σε αυτές, εκπρόσωποι σχεδόν όλων των τάσεων της αριστεράς (πλην του ΚΚΕ που εκλήθη, αλλά δεν ανταποκρίθηκε και της “Δημοκρατικής Αριστεράς” που δεν εκλήθη). Το Συνέδριο χαιρέτισαν, μεταξύ άλλων, οι νυν και πρώην Πρόεδροι του ΣΥΝ Αλέξης Τσίπρας και Αλέκος Αλαβάνος αντίστοιχα.

Αν όλοι οι συμμετέχοντες ήταν κατά του μνημονίου, δεν ήταν όλοι υπέρ της άμεσης ή γενικής στάσης πληρωμής ή της εξόδου από το ευρώ, προτάσεις πάντως που συγκέντρωσαν την προτίμηση σημαντικού αριθμού ομιλητών. Ο γνωστός θεωρητικός της ανάπτυξης και στενός φίλος και σύμβουλος του Ανδρέα Παπανδρέου (που μετέφρασε μάλιστα στα ελληνικά το κλασικό βιβλίο του για την παγκόσμια συσσώρευση του κεφαλαίου), ο Σαμίρ Αμίν, υπέβαλε σε μια καταιγιστική κριτική το ευρωπαϊκό οικοδόμημα, υπογραμμίζοντας ότι ευθύς εξ αρχής φτιάχτηκε με σκοπό να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα των ΗΠΑ. Υπογράμμισε ότι η υιοθέτηση κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος χωρίς ευρωπαϊκό κράτος ήταν σα να βάζει κανείς το κάρο μπρος από το άλογο και τόνισε ότι η κυριαρχία που απώλεσαν τα, κατά το μάλλον ή ήττον δημοκρατικά έθνη-κράτη δεν μεταφέρθηκε σε μια υπερεθνική δημοκρατική δομή. Η Ευρώπη είτε θα είναι αριστερή, είτε θα διαλυθεί μέσα σε ένα επικίνδυνο χάος, όπου την οδηγεί η γερμανική πολιτική, τόνισε χαρακτηριστικά.

Ο αργεντίνος οικονομολόγος Κλαούντιο Κατς, σύμβουλος των κυβερνήσεων της Βενεζουέλας και της Βολιβίας, αναφέρθηκε στην κρίση της Αργεντινής. Διεκτραγώδησε τις καταστροφικές συνέπειες που είχε στη χώρα του η επέμβαση του ΔΝΤ, τονίζοντας ότι η κατάσταση άρχισε να αντιστρέφεται μόνο ως αποτέλεσμα μεγάλης λαϊκής εξέγερσης που προέκυψε, οδηγώντας σε στάση πληρωμών και αναδιαπραγμάτευση του χρέους. Η κρίση της Αργεντινής παρουσιάζει πολλές ομοιότητας με την ελληνική, που όμως βρίσκεται μόνο στην αρχή της, υποστήριξε, προσθέτοντας όμως και τέσσερις σημαντικές διαφορές: Η κρίση στην Αργεντινή συνέπεσε με ευνοϊκή πορεία της διεθνούς οικονομίας, που κατέστησε ευκολότερη την ανάκαμψη, η χώρα αυτή είναι ο έκτος εξαγωγέας αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων παγκοσμίως, το ελληνικό χρέος είναι 16 φορές μεγαλύτερο από το αργεντίνικο σε σχετικούς όρους, όσο για την Ελλάδα δεν έχει να αντιμετωπίσει μόνο το ΔΝΤ, αλλά επίσης την ΕE, την ΕΚΤ και την ελληνική κυβέρνηση.

Ο Καθηγητής Κατς πρότεινε τη συγκρότηση λέσχης χωρών για την από κοινού διαπραγμάτευση με τους πιστωτές, στην οποία να συμμετάσχουν οι χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας και της Λατινικής Αμερικής. Αναφέρθηκε επίσης στα δύο διαφορετικά μοντέλα στάσης πληρωμών, αυτό της Αργεντινής, που συνοδεύτηκε από υποτίμηση του νομίσματος και αυτό του Ισημερινού, όπου το νόμισμα περέμεινε ισχυρό, συνδεδεμένο με το δολλάριο και η κυβέρνηση κάλεσε οργανισμούς του ΟΗΕ για να κάνουν λογιστικό έλεγχο (auditing) του χρέους, από τον οποίο προέκυψε ποιο ήταν νόμιμο χρέος και ποιό ήταν προϊόν παρανομίας ή καταστρατήγησης των κανόνων δίκαιων συναλλαγών.

Εκ των ιδρυτών του κινήματος για μια εναλλακτική παγκοσμιοποίηση ATTAC, που ήταν βασικός συντελεστής του “¨Οχι” των Γάλλων στην ευρωπαϊκή συνταγματική συνθήκη, το 2005, ο Καθηγητής Ζακ Νικονόφ υποστήριξε την έξοδο από το ευρώ και την αντικατάστασή του από ένα ‘κοινό” νόμισμα, στο οποίο και μόνο θα μπορούν να μετατρέπονται τα εθνικά νομίσματα που θα διατηρούν σταθερή, αλλά περιοδικά μεταβαλλόμενη ισοτιμία με το κοινό.

O Νικονόφ τόνισε ακόμα τη μεγάλη μαχητικότητα και ριζοσπαστικότητα των κινητοποιήσεων που σημειώνονται τώρα στη Γαλλία κατά του ασφαλιστικού, και ιδίως τον δημοκρατικό τους χαρακτήρα, καθώς είναι οι Γενικές Συνελεύσεις των εργαζομένων και των μαθητών-φοιτητών που παίρνουν τις τελικές αποφάσεις, κινητοποιήσεις που είναι από τις μαζικότερες των τελευταίων δεκαετιών.

Τις δυσκολίες της αποχώρησης από το ευρώ υπογράμμισε ο πανεπιστημιακός, φιλόσοφος και φυσικός και βετεράνος του κομμουνιστικού κινήματος Ευτύχης Μπιτσάκης, υποστηρίζοντας ότι ένα τέτοιο μέτρο πρέπει να συνδέεται με την προοπτική των Ενωμένων Σοσιαλιστικών Πολιτειών της Ευρώπης.
ΑΠΕ, 17.10.2010